Microsoft Surface Laptop 7 review: indrukwekkend (maar niet dankzij AI)

Microsoft lanceert met de Microsoft Surface Laptop 7 een nieuw soort Windows-computer, met splinternieuwe ARM-hardware onder de motorkap en een enorme focus op AI. Dat laatste is misschien wat misplaatst, maar het toestel zelf maakt ons enthousiast over de weg die Microsoft ingeslagen is.

De Microsoft Surface Laptop 7 (vanaf 990 euro excl. btw) is een nieuw soort Windows-laptop, en niet omdat Microsoft er een AI-label heeft opgeplakt. Het toestel wordt aangedreven door een nieuwe processor, die kracht, uithoudingsvermogen en stilte met zich meebrengt.

De laptop klopt gewoon. Het totaalpakket dat computergebruikers naar Apple en de MacBook lokt, is hier ook aanwezig. Alleen zou Microsoft niet Microsoft zijn, moesten we niet enkele kleine schoonheidsfoutjes detecteren.

Luxueuze hardware

De Microsoft Surface Laptop 7 is een mooi toestel in een slanke maar stevig aanvoelende behuizing. Met 1,3 kg is deze compacte laptop niet vederlicht, maar dat stoort ons niet zo. Microsoft kiest voor een aantrekkelijk sober design met enkel een Windows-logo op de achterzijde en verder niets. Binnenin is plaats voor een groot en accuraat touchpad, dat zachte maar duidelijke feedback geeft tijdens het klikken. Het toetsenbord is van dezelfde hoge kwaliteit en leent zich tot snel en veel typen, en voelt scherp bij iedere toetsaanslag.

De laptop heeft een 4:3-schermverhouding met een mooi glanzend 13,8 inch-scherm (2.304 x 1.536 pixels) en erg bescheiden schermranden. Bovenaan is plaats voor een webcam met IR- en Windows Hello-compatibiliteit.

Je kan het scherm met enkel je pink openklappen zonder dat de basis beweegt, maar eens opengeklapt staat het rotsvast. Wanneer je de laptop terug dichtklapt, gebeurt dat haast geruisloos: wat een luxe.

Weinig details ontsieren het toestel. Links vinden we twee USB Type-C-poorten (USB-4) en één USB-3 A-aansluiting. Rechts zit een (overbodige) Surface Connect-poort. Roosters voor de ventilator bespeuren we nergens en het binnenwerk oogt extra netjes omdat CPU-boer Qualcomm, in tegenstelling tot Intel en AMD, (nog) geen dwaze stickers met Core dit of Power by dat vereist.

Krachtige nieuwe processor

De ARM-processor van Qualcomm is de sterkte van deze laptop. Wij testen in deze review twee varianten van de Microsoft Surface Laptop 7: één met Qualcomm Snapdragon X1E-80-100 (Elite), en één met Qualcomm Snapdragon X1P-64-100 (Plus). Verder hebben beide testmodellen identieke specificaties, met 16 GB RAM en een SSD van 512 GB. Samengevat zijn de prestaties van de Surface Laptop 7 ongeacht de variant zonder meer uitstekend.

lees ook

Qualcomm Snapdragon X getest: sneller dan Intel Core en AMD Ryzen?

De Qualcomm Snapdragon X Elite is een heel capabele chip, die met twaalf kernen en evenveel threads zowel lichte als zware workloads tot een goed einde brengt. De Snapdragon X Plus heeft twee rekenkernen minder, maar verschilt niet zoveel van de Elite. In onze tests overtreffen de ARM-gebaseerde CPU’s consequent de traditionele alternatieven, zoals de Core-chips van Intel en de Ryzen-processors van AMD.

In Cinebench zie je duidelijk de meerwaarde van de twaalf evenwaardige kernen. Die zijn uitstekend geschikt voor workloads zoals rendering. Ook met tien kernen presteert de laptop goed.

Geekbench 6 belast de CPU met diverse workloads. Ook daar is de Qualcomm Snapdragon X Elite in deze Microsoft Laptop 7 de kampioen, al is het verschil met de Intel Core Ultra 7 155H kleiner. De cijfers tonen wel aan dat er op vlak van pure prestatie geen reden is om achterdochtig te zijn over deze ARM-chip. We maakten eerder al een diepere analyse van de prestaties van de Qualcomm Snapdragon X tegenover Intel Core- en AMD Ryzen-chips.

Ook snel in het echte leven

Belangrijker dan de processor zelf, zijn de werkelijke prestaties. Die hangen in het geval van deze laptop meer dan ooit af van Microsoft en andere softwareboeren. De Snapdragon-processor is immers gebouwd met een andere architectuur (ARM) dan de chips van Intel en AMD (x86). Als ontwikkelaars hun code niet geoptimaliseerd hebben voor ARM, dan moet die langs een vertaler passeren.

Apple lost dat op met de Rosetta-emulator, Microsoft heeft Prism. Emulatie is een relatief intensieve taak, die op zichzelf al een stukje van de rekenkracht van de processor gebruikt. PCMark 8 is een oudere benchmark die geëmuleerd moet worden, en dus een idee geeft van de prestaties van de Microsoft Surface Laptop 7 wanneer je niet-geoptimaliseerde code draait.

Hier zien we dat de Microsoft Surface Laptop 7 niet meer beter presteert dan toestellen met klassieke chips. De ARM-processor biedt dus geen meerwaarde, maar aan de andere kant zien we dat de resultaten competitief blijven. Emulatie heeft met andere woorden een kleine impact, maar één die in principe niet zo voelbaar mag zijn.

De laptop schittert echt wanneer je toepassingen draait die wel geoptimaliseerd zijn voor de CPU, zoals de Office-suite. In onderstaande grafiek zie je hoe de Microsoft Surface Laptop 7 zich verhoudt tot een HP Dragonfly G4 met Core i7-1355U.

Wanneer de je ARM-native-toepassingen op deze ARM-laptop draait, is het toestel erg snel. Hier voel je over het algemeen een meerwaarde tegenover klassieke laptops. Grafisch geweld komt nog van de ingebouwde Adreno-GPU. Daar hoef je nu niet mee te gaan gamen, maar de GPU is best krachtig en stuurt moeiteloos hogeresolutieschermen aan.

lees ook

Qualcomm Snapdragon X Elite vs. Plus: kwestie van centen

We maken ons wel bedenkingen bij de meerwaarde van de Snapdragon X Elite tegenover de Plus. Zoals je in de grafieken kan zien, verschillen beide chips maar erg weinig van elkaar. De Microsoft Surface Laptop 7 met Snapdragon X Plus kost echter ongeveer 350 euro minder.

Aangename en stille ervaring

Wat we zien in de tests, strookt met onze ervaringen tijdens het gebruik van de laptop. Windows op ARM draait heel vlot, net als geoptimaliseerde toepassingen zoals de Office-suite. Andere applicaties draaien via emulatie, maar we merken eigenlijk geen verschil. Tijdens ons gebruik werden we niet geconfronteerd met geen vreemde haperingen of andere rariteiten: toepassingen werken gewoon.

Bovendien is de Microsoft Surface Laptop 7 muisstil. Bij gewoon gebruik geeft het toestel geen piep en zelfs onder zware belasting horen we minder dan bij x86-toestellen. Bij heel stevig werk wordt het toetsenbord soms wel warm, maar dat kwamen we alleen tegen tijdens het benchmarken. Het valt nog op dat Microsoft in deze laptop een heel consistente koeling voorziet, zodat de CPU zelden throttled.

In ons dagelijks gebruik valt het nog op dat de laptop bliksemsnel wakkerschiet uit stand-by. We hebben het scherm nog niet opengeklapt, en de computer staat al te springen om opnieuw met ons aan de slag te gaan.

Sterke conditie

Het verhaal over de prestaties verdient de nodige nuance, maar wanneer we naar de autonomie kijken, zijn de cijfers duidelijk. De processor van Qualcomm in de Microsoft Surface Laptop 7 zorgt voor een uitmuntende conditie. In al onze tests zingt de laptop het langer uit dan andere toestellen.

Het verschil is enorm. Bij licht kantoorwerk kan je bijna twee werkdagen zonder stopcontact en dat zagen we nooit eerder bij een Windows-laptop. Nog spectaculairder wordt het wanneer we enkel naar ARM-geoptimaliseerde workloads kijken.

Op deze grafiek zie je enerzijds dat emulatie het toestel niet minder competitief maakt, en anderzijds wat er mogelijk is wanneer je enkel programma’s gebruikt die al geoptimaliseerd zijn. De Proxyon-test simuleert kantoorwerk met PowerPoint, Word en Excel, en draait native op zowel x86 als ARM. De Microsoft Surface Laptop 7 kan tijdens deze test meer dan 22 uur zonder stopcontact.

We analyseerden de impact van de ARM-processor op het batterijleven al uitgebreider in een ander artikel, indien je hierover meer wil weten.

lees ook

Qualcomm Snapdragon X: beter voor de batterij?

We stellen enthousiast vast dat de Microsoft Surface Laptop 7 een mooie en krachtige laptop is, met een uitstekende processor onder de motorkap, en een flink batterijleven. Op basis van de hardware is dit toestel één van de betere Windows-laptops op maat van kantoorwerkers die we al onder handen namen.

Copilot+ en AI-pc

Toch noemt Microsoft deze laptop geen kantoor-pc, maar een Copilot+-computer. De Surface Laptop 7 zou een nieuw tijdperk van computers inluiden en dat is op z’n best sterk overdreven. Microsoft integreert wel wat AI-capaciteiten in de laptop, maar weinigen overstijgen het niveau van een gimmick.

Zo is er de integratie van Copilot zelf, met een kop op het toetsenbord rechts van de spatiebalk. Daarmee open je in feite ChatGPT in een Bing-jasje. Op het moment van testen gebruikt Copilot GPT-4. Er zijn integraties met Dall-E (zodat je beelden kan genereren) en een handvol andere toepassingen. Je kan Copilot koppelen aan Suno om muziek te genereren, of aan enkele irrelevante commerciële applicaties zoals Kajak en Instacart.

Heb je een abonnement op ChatGPT, dan zit er niet echt meerwaarde in deze integratie van Copilot. Indien niet, is de ingebouwde generatieve AI-assistent wel krachtig. De integratie met de knop is echter aan de haren getrokken. Zo vaak moet je Copilot niet openen, zodat Microsoft hier naar ons gevoel kostbare ruimte op het toetsenbord verspilt. Bovendien werkt Copilot exclusief via de cloud, en heb je helemaal geen speciale hardware nodig.

Quasi irrelevante NPU

Sommige AI-gerelateerde functies werken wel via de ingebouwde NPU op de chip. Je kan bijvoorbeeld live ondertiteling (naar het Engels) inschakelen. Dat werkt best goed, maar belast de NPU heel weinig. Live ondertiteling kan op iedere laptop werken, vanuit een hardware-standpunt.

De NPU op de chip wordt wel benut door Paint CoCreator, waarbij Paint van je lelijke kribbels op basis van een beschrijving een mooi schilderij probeert te maken. Het is leuk om daar kort mee te spelen.

AI-bellen

Nieuwe en verbeterde functies voor achtergrondvervaging tijdens een videocall benutten de NPU wel goed en draaien heel efficiënt op deze laptop. Microsoft voorziet ook enkele video-effectien, zoals een aquarel-filter. Die ziet er een beetje angstwekkend uit. Zowel vervaging als de filter werken vlot, en kan je bovendien in Windows zelf activeren, los van de vergader-app die je gebruikt. We zijn verder blij met de wetenschap dat de NPU voor meer efficiëntie zorgt, maar gelijkaardige filters bestaan al lang en werken op eender welke computer, Copilot+ of niet.

Over de oogcontact-functie zijn we teleurgesteld. Geen van de twee variaties heeft bij onze tests een impact. Wanneer we in het echt naar het scherm kijken, dan corrigeert de filter dat niet.

We beschreven eerdere al dat een AI-pc niets meer is dan een marketingterm, en zien weinig aan de Surface Laptop 7 om ons van gedacht te doen veranderen. Noch de Copilot-gimmicks als de camera-filters kan je echt spectaculair noemen.

De beeldkwaliteit van de webcam is wel erg goed, evenals de geluidsonderdrukking. Zelfs recht naast een luidspreker met muziek, hoort onze gesprekspartner alleen onze stem. Ook dat is een AI-trucje, en ook dat bestaat al langer en is niet uniek voor deze pc.

De Microsoft Surface Laptop 7 is volgens ons wel degelijk een revolutionair toestel, maar niet omwille van de NPU of deze of gene AI-integratie. Deze laptop verdient zijn strepen met de prestaties en de bijhorende autonomie.

Compatibiliteit

Toch zijn ook daar enkele schoonheidsfoutjes te vinden. Zo kunnen we het scherm van de laptop niet in detail bespreken. Daarvoor meten we immers de kleuren via apparatuur van X-Rite, maar dat meettoestel vertrouwt op een oude driver.  Die is op dit moment niet beschikbaar voor ARM en draait niet via de emulatielaag, dus lopen we tegen een muur. De aanschaf van een Microsoft Surface Laptop Pro 7 houdt zo een klein risico in voor wie randapparatuur wil aansluiten die misschien wat meer niche is.

We testten zelf uitvoerig met onder andere printers, docks, schermen en webcams, maar kwamen geen extra compatibiliteitsproblemen meer tegen. Toch zullen er ongetwijfeld hier en daar nog beperkingen zijn.

E-waste in de doos

Ook over de lader in de doos zijn we niet te spreken. Microsoft voorziet deze laptop van een 39 watt-lader voor zijn Surface-poort. 39 watt is minder dan wat je vandaag bij een budgetsmartphone krijgt, en Surface Connect is een verouderde aansluiting. De laptop laadt sneller op met een gewone USB-C-lader met Power Delivery van een ander toestel.

Waarom Microsoft deze keuze maakt, begrijpen we niet. De Surface Laptop 7 met ARM-processor luidt een nieuw tijdperk in voor Windows, maar Microsoft houdt toch vast aan een frustrerend anachronisme. De lader in de doos is wat ons betreft een rechtstreekse toevoeging aan de immer groeiende berg e-afval.

Zoals je kan zien, is het verschil groot. Met een gewone 60 watt-lader zoals meegeleverd door zowat iedere fabrikant van een ietwat deftige kantoorlaptop, laad je de batterij van de Microsoft Surface Laptop 7 bliksemsnel bij. Met de rommel die Microsoft meelevert in de doos, duurt het bijna 40 procent langer.

Toplaptop

De Microsoft Surface Laptop 7 is één van de beste Windowslaptops die we al onder handen namen. Na jaren vruchteloos proberen, levert Microsoft eindelijk een ARM-laptop af met meerwaarde. Dit toestel kan kunstjes dat x86-laptops vandaag niet kunnen. De autonomie is fantastisch, net als de responsiviteit uit stand-by.

De laptop presteert bovendien op niveau bij oude geëmuleerde workloads, en laat de concurrentie achter zich wanneer de software ARM-native draait. Dergelijke geoptimaliseerde programma’s, zullen alleen maar talrijker worden.

Er zijn enkele nadelen verbonden aan de keuze voor ARM. Oude drivers kunnen soms niet werken, en het gedrag van oudere software blijft in theorie een beetje onvoorspelbaar door de emulatielaag. Toch gaat het hier naar ons gevoel over details.

Heel het AI-verhaal klasseren wij op dit moment als leuke gimmick, dus kijk door die marketing heen. Microsoft staart zich blind op de AI-hype terwijl het om heel andere redenen een fantastische laptop in handen heeft.

Allemaal upgraden?

Zoek je een mooie, kwalitatieve, snelle, responsieve Windows-laptop met uitstekende batterij, geschikt voor zelfs het zwaardere kantoorwerk? Dan staat de Microsoft Surface Laptop 7 voor je klaar, als je tenminste ergens een exemplaar op de kop kan tikken. Zoek in ieder geval naar de variant met Qualcomm Snapdragon X Plus, aangezien we de meerwaarde van de Elite-chip tijdens onze tests niet voldoende konden vaststellen.

We zijn iets terughoudender om deze laptop aan te raden wanneer je voor je werk op iets exotischere of oudere soft- of hardware vertrouwd. Bijna alles werkt vandaag goed op Windows op ARM, maar niet alles. Wie tot slot nog tevreden is van zijn huidige laptop, hoeft geen fomo te krijgen. Deze laptop is vermoedelijk iets beter dan die van jou, maar niet in die mate dat je huidige toestel plots op pensioen moet.

Getest: Microsoft Surface Laptop 7, Qualcomm Snapdragon X1E-80-100 / Qualcomm Snapdragon X1P-64-100, 16 GB RAM, 256 GB SSD, 13,8 inch IPS-aanraakscherm (glanzend, 2.304 x 1.536), Windows 11 Home.

Microsoft hanteert standaard de Europese garantietermijn. Aanschaf van een Surface-toestel geeft verder recht op ondersteuning tijdens de kantooruren.