Pas binnen een jaar zullen de eerste gevolgen merkbaar zijn in het beleid van de grote techspelers.
De langverwachte Digital Markets Act (DMA) treedt vanaf morgen, 1 november, officieel in werking. Met de wet wil Europa strikte regels opleggen aan grote techbedrijven en de spelregels van het internet veranderen. De DMA volgens het Europese Parlement spelers zoals Amazon, Google, Meta en andere Apples verhinderen om hun machtspositie uit te buiten. De wet kreeg al vaak de wind van voor maar Europa houdt voet bij stuk.
Open en interoperationeel
De Digital Markets Act moet, samen met de Digital Services Act (DSA) een aardverschuiving teweeg brengen in het internetlandschap. “Het gaat om significante veranderingen voor elke gebruiker”, zegt Gerard de Graaf. De EU-official is actief in het kantoor dat de Europese Commissie opende in San Francisco eerder dit jaar. Op die manier wil Europa de dialoog rond DMA en DSA aangaan met de techbedrijven én de Amerikaanse overheid.
“Wanneer je over een iPhone beschikt, dan moet je apps kunnen downloaden vanuit elke app store en het internet”, verklaart de Graaf. De DMA verplicht grote spelers om plaats te maken voor kleinere concurrenten. Ook zal de toegang tot bepaalde diensten verbreed worden. Als voorbeeld haalt de Graaf WhatsApp aan. Die berichtendienst zou verplicht kunnen worden om berichten van concurrenten zoals Signal en Telegram toe te staan.
Controversieel maar nog niet voor meteen
De wet die vanaf morgen in werking treedt, kan logischerwijze rekenen op veel tegenkanting vanuit de grote techbedrijven. In augustus weigerde datzelfde WhatsApp nog de privacyregels te verlagen. Om die tegenwind te counteren en de Europese regels te verduidelijken, heeft Europa het kantoor in San Francisco geopend. De Graaf verwacht alleszins heel wat rechtszaken tegen de wet maar “de spelregels zijn veranderd.”
De techbedrijven krijgen nog even respijt voor de weg effectief zal worden toegepast. Eerst moet Europa nog een verdeling maken. De Europese Commissie zal bepalen wel bedrijven als gatekeepers worden beschouwd en zich dus aan de strengste regels mogen verwachten. Die onderverdeling zal naar verwachting in de lente worden bekend gemaakt. Nadien hebben de bedrijven zes maanden om zich te schikken naar de nieuwe regels. Tegen eind 2023 zal Europa dan effectief over kunnen gaan tot controleren en straffen.
De Digital Services Act (DSA) die bedrijven strikte regels zal opleggen rond onder andere algoritmes en AI-toepassingen, zit er aan te komen in een latere fase. Die wet zal bedrijven zoals TikTok en andere social apps verplichten om meer openheid te geven in hun data. Ook deze wet zal in schuifjes worden toegepast. De verwachting is dat de grootste spelers tot midden 2024 de tijd zullen krijgen om zich aan de regels te houden.