De VS hebben een agressiever digitaal postuur aangenomen en geven te kennen dat ze in een positie zitten om aanvallen uit te voeren op het Russische elektriciteitsnet. De aanwezigheid toont het belang van de digitale wereld als strijdtoneel aan.
US Cyber Command, zeg maar de digitale tak van het Amerikaanse leger, heeft zich toegang verschaft tot het elektriciteitsnet van de VS. Dat rapporteert de New York Times op basis van verschillende interviews met Amerikaanse gezagsdragers. De incursie moet als antwoord dienen op de Russische inmenging in onder andere de Amerikaanse verkiezingen.
Toenemende agressiviteit
De offensieve Amerikaanse acties zouden het laatste jaar agressiever dan ooit zijn geworden. Volgens de NYT hebben de VS momenteel een permanente aanwezigheid in het Russische net en dat tot op een kritiek niveau. Dat houdt concreet in dat de Amerikanen claimen dat ze met een druk op de knop schade kunnen berokkenen aan de Russische elektriciteitsvoorziening. De interesse voor het Russische net is niet nieuw: sinds 2012 kloppen hackers vanuit de VS er bij wijze van verkenning al af en toe op de deur.
Het elektriciteitsnetwerk is al jaren een gecontesteerde digitale arena. Dat weet Rusland beter dan de meesten. In 2015 legden hackers het Oekraïense net nog deels plat in een aanval die wordt toegeschreven aan de Sandworm-groepering, die opereerde in opdracht van de Russische staat. Nutsvoorzieningen zijn dankzij de verregaande digitalisering een aantrekkelijk doelwit aangezien het juiste stukje malware erg grote economische schade kan teweegbrengen. Bovendien bestaan dergelijke aanvallen (voorlopig) in de marge van ‘echte’ oorlogsvoering.
Waarschuwing
Dat de operaties van Cyber Command publiek worden gemaakt is uitzonderlijk. De instantie werkt doorgaans achter de schermen. De zet toont aan dat de VS het nodige vertrouwen hebben in hun capaciteiten, tenzij er natuurlijk een stuk bluf mee gepaard gaat. De meest waarschijnlijke verklaring voor het naar buiten komen van de aanwezigheid is als waarschuwing. De kans dat de Russen een gelijkaardig digitaal aanvalsprogramma hebben is vrijwel 100 procent. De VS lijken nu duidelijk te maken dat een digitale aanval beantwoord zal worden.
Impact
Voor ons toont het hele verhaal vooral aan hoe belangrijk het is om kritieke diensten voldoende te wapenen tegen cyberaanvallen. Privébedrijven zijn wel degelijk doelwitten in dit nieuwe strijdtoneel en het is duidelijk dat grote mogendheden er niet voor terugschrikken om ze aan te vallen. Naast beveiliging is ook robuustheid van belang. Zowel de VS als Rusland weten van elkaar dat ze hackers mogen verwachten. De beveiliging is sterk maar toch raken hackers binnen. Geen enkele muur is echter onoverwinnelijk, waardoor het belangrijk is dat het hele land niet in een black-out wordt gestort als hackers toch toegang krijgen tot een deel van het netwerk.
Tot slot moeten we ons realiseren dat tools gebruikt door naties in hun digitale oorlogsvoering vroeg op laat op straat komen te liggen. De capaciteiten van Cyber Command vandaag zijn een waarschuwing voor wat komen kan voor organisaties wereldwijd morgen.
Gerelateerd: Oorlog in cyberland: waarom absolute beveiliging een illusie is