De regering-Trump komt met een verrassend stappenplan dat bedoelt lijkt om het Internet op te splitsen tussen aanhangers van China en de VS. Het is niet duidelijk of het plan werkbaar is, al schetst het wel een gevaarlijke denkrichting.
De Amerikaanse Minister voor Buitenlandse Zaken Mike Pompeo lanceerde een breed plan met als doel China een hak te zetten op het internet. Het plan zou onder andere Chinese toepassingen weren van Amerikaanse winkels, Amerikaanse bedrijven verbieden om hun toepassingen aan te bieden aan Chinese providers en data van Amerikanen van Chinese servers houden. Het zou repercussies hebben over het hele internet en het wereldwijde web geografisch nog meer verdelen dan nu al het geval is.
TikTok
Het plan is een verderzetting van eerder beleid. Zo startte Trump een vendetta tegen de sociale video-app TikTok omdat die van Chinese makelij is. Moederbedrijf ByteDance moet het Amerikaanse luik van TikTok verkopen op straffe van een ban. Die hele historie is vreemd en hypocriet, aangezien Amerikaanse bedrijven met Facebook op kop data vergaren van de hele wereldbevolking en daar historisch gezien niet erg nauwgezet mee omspringen. Wat Trump TikTok verwijt is dan ook niet helemaal duidelijk, op de locatie van de hoofdzetel van het bedrijf na.
Team Trump, ongeremd door nuance, rede, diplomatie of gezond verstand, beslist nu om het TikTok-beleid buiten proportie te blazen met het nieuwe plan. Concreet stoelt hert op vijf pijlers.
In eerste instantie mag China niet verbonden zijn met de telecommunicatienetwerken van de VS. Het is onduidelijk wat dat precies betekent, maar het lijkt er op dat Chinese providers geen internationale connectiviteit meer mogen aanbieden via Amerikaanse collega’s. Deze regel zou vooral Chinese bezoekers in de VS treffen, al kan je ervan op aan dat China er een reactie op zal uitwerken.
Geen appconcurrentie
Een tweede regel heeft betrekking op applicaties. De VS willen ‘niet vertrouwde’ Chinese toepassingen van Amerikaanse winkels zoals de App Store of Play Store weren. ‘Niet vertrouwd’ is een erg arbitrair begrip, zoals de ongefundeerde strijd tegen TikTok of Huawei aantoont. Het betekent in essentie dat de VS naar believen apps kunnen weren die concurreren met Amerikaanse versies of op een andere manier een gepercipieerd voordeel aan China bieden.
Omgekeerd willen Pompeo en Trump Amerikaanse ontwikkelaars ervan weerhouden om hun toepassingen beschikbaar te stellen voor Chinese fabrikanten. De regel belet hen om toepassingen aan te bieden via alternatieve appwinkels zoals de App Gallery van Huawei. Zo wil Pompeo naar eigen zeggen Amerikaanse bedrijven beschermen zodat ze niet per ongeluk in zee gaan met organisaties die de mensenrechten schenden. Voor die claim is zoals steeds zelfs geen begin van bewijs te bespeuren. Een economische hoek is logischer: door Amerikaanse apps van de Huawei App Gallery te weren, is de kans kleiner dat die doorbreekt als Play Store-alternatief in onder andere Europa.
Gevoelige data
Verder voorziet het plan maatregelen om gevoelige data van burgers weg te houden van Chinese clouddiensten. Hierbij worden Alibaba, Baidu en Tencent geviseerd. Omzichtig omspringen met persoons- en bedrijfsgegevens is altijd een goed idee. Hopelijk speelt Pompeo de memo door naar de eigen inlichtingendiensten en stellen de VS zich als gevolg ook transparanter op naar de EU. Dat is broodnodig, aangezien de Unie zich pas nog genoodzaakt zag een verdrag daarover met de VS op te zeggen.
Tot slot is er een passage over de bescherming van onderzeese kabels tegen ‘spionage op hyperscale’. Opnieuw is het niet erg duidelijk wat Trump en Pompeo willen bewerkstelligen.
De haalbaarheid van het plan is vaag maar de ambitie is dat niet. De VS willen China de facto isoleren van grote delen van het internet. Zeker het verbod op applicaties in winkels heeft als doel om concurrentie te fnuiken en in essentie een digitaal handelsembargo op te zetten dat verder gaat dan de sancties die vandaag bestaan. De plannen kunnen de ambities van Chinese providers in markten zoals de onze fnuiken. Ze kunnen er verder toe leiden dat de beschikbaarheid van applicaties afhankelijk wordt van de locatie van de gebruiker. Zo zetten de VS een grote stap richting een opgesplitst internet.