Smartschool lanceerde op minder dan een week tijd een platform waarmee leerkrachten live les kunnen geven aan leerlingen. Een combinatie van opensourcetechnologie en de schaalbaarheid van publieke cloud zorgden ervoor dat er intussen 1 miljoen digitale lessen de revue passeerden.
“Een week voor de lockdown voelden we al dat er iets stond te gebeuren”, vertelt Jan Schuer, oprichter van Smartschool, tijdens een digitaal event van AWS. Tot voor de start van de maatregelen ter indijking van de coronapandemie was Smartschool een hulpmiddel. De populaire digitale tool bestond ter aanvulling en ondersteuning van klassieke lessen. Op enkele dagen tijd moest Smartschool zich echter omvormen tot volwaardig digitaal alternatief voor de fysieke school.
Op tijd begonnen
“Nog voor nationale veiligheidsraad tot de lockdown besliste, keken we naar een manier om een screensharing- en conferentieoplossing uit te rollen om leerlingen en leerkrachten verbonden te houden”, herinnert Schuer zich. “Op minder dan een week bouwden we Smartschool Live en lanceerden we het platform voor meer dan 1.000 scholen.” Intussen staat Smartschool Live op het punt de kaap van 1 miljoen live lessen te overschrijden. Aangezien er tijdens de paasvakantie geen les is, gebeurde dat op amper zes weken tijd.
Dagelijks verwelkomt Smartschool Live 300.000 deelnemers voor 30.000 lessen. Leerlingen uploaden iedere dag ongeveer één miljoen documenten. Smartschool zelf kende de afgelopen twee maanden en enorme ommezwaai in de manier waarop het platform gebruikt wordt. De benodigde bandbreedte vertienvoudigde, uploads schoten met factor 30 omhoog.
Opensource
Om de nieuwe functionaliteit en de technische uitdagingen die daarbij komen kijken te bolwerken, keek Smartschool in eerste instantie naar opensource-software. Smartschool Live is gebaseerd op BigBlueButton, een webconferencingsysteem dat al ontwikkeld werd met leerlingen en leerkrachten in het achterhoofd. BigBlueButton heeft enkele belangrijke eigenschappen. Zo laat de code Smartschool Live toe om in een browser te draaien, los van lokale software. Dat betekent dat leerlingen met een heel breed scala aan hardware toegang krijgen tot de lessen.
Verder heeft het raamwerk een API-georiënteerde interface. Dat liet de ontwikkelaars van Smartschool toe om de video-oplossing te integreren met de rest van het Smartschoolsysteem. “Zo krijgen leerkrachten onder andere de mogelijkheid om te tracken welke leerlingen de lessen volgen en welke misschien niet bereikt worden. Bovendien kunnen ze die data meteen combineren met de resultaten.”
Een laatste voordeel is dat scholen niet op tools van derden moeten vertrouwen die misschien privacyproblemen met zich meebrengen. Denk maar aan Zoom en Zoombombing, waarbij wildvreemden soms met choquerende beelden in groepsvergaderingen binnenvielen.
Snel schalen
Wat functionaliteit betreft leverde Smartschool dankzij de opensource-tooling in geen tijd een platform af, maar daarmee kan de oplossing de trafiek nog niet aan. Smartschool Live draait op meer dan 300 servers en maakt gebruik van het EC2-aanbod van AWS. Smartschool had al een beetje ervaring met Amazon, wat het eenvoudiger maakte om de infrastructuur snel te schalen. De samenwerking met AWS (samen met overheidssubsidies) stelt Schuer en de zijnen bovendien in staat om Smartschool Live tijdens de pandemie gratis aan te bieden, wat gezien de benodigde computerkracht geen evidentie is. Grote diensten zoals Zoom sprokkelen bij zowat alle cloudproviders naar capaciteit om hun dienst vlot in de lucht te houden.
Dat die schaling zelfs met een publieke cloudprovider niet altijd van een leien dakje loopt, bleek na de paasvakantie toen Smartschool twee dagen plat lag. De inlogpiek om 8u30 was toen zo groot dat zelfs de beschikbare capaciteit niet volstond. Ook vandaag werkt Smartschool nog niet vlekkeloos, met sporadische storingen doorheen de week. AWS benadrukt in een reactie dat het enkel Smartschool Live ondersteunt, en niet het Smartschoolplatform zelf. “AWS heeft zelf geen last van technische storingen”, klinkt het.
Smartschool Live draait op meer dan 300 servers en maakt gebruik van het EC2-aanbod van AWS.
Het resultaat is al bij al wel een succes. Leerlingen, leerkrachten en ouders gebruiken het voor meer dan lesgeven alleen. Schuer: “We zien dat bijvoorbeeld vergaderingen van het schoolbestuur via het platform lopen, maar ook voor leuke activiteiten zoals een quiz met de leerlingen of een apero onder leerkrachten verloopt via Smartschool Live. Scholen zetten de videotool zelfs in om oudercontacten te vervangen.”
Een tool voor de toekomst
Schuer vermoedt dat Smartschool Live ook na de pandemie nog relevant blijft. Net als in de zakenwereld ziet hij een verschuiving van de mindset. Niet alleen bedrijven en werknemers ontdekken dat thuiswerk vaker een optie is dan gedacht, ook leerlingen en leerkrachten zien de voordelen. “De impact van het coronavirus wordt enorm”, voorspelt Schuer. “Voor de crisis ging een leerkracht of leerling die een beetje ziek was, nog naar school. Er was niet echt een alternatief. Vandaag is dat er wel.” Schuer voorspelt dat zowel leerkrachten als leerlingen meer van thuis uit les zullen geven en volgen wanneer ze onwel zijn. Die voorspelling ligt in lijn met wat zowel onze lezers als de meeste bedrijven verwachten.
In welke mate Smartschool Live het platform van dienst blijft vanaf september, wanneer het platform betalend wordt, blijft afwachten. Grote concurrenten zoals Google azen op de educatiemarkt. Google specifiek kiest er bovendien voor om zijn tools voor de onderwijsmarkt los van Covid-19 gratis te houden. Dat doet de techreus natuurlijk niet uit menslievendheid, zoals we in dit stuk al bekeken: Hoe Google Microsoft Office van de troon wil stoten