HP Zbook Studio G9 review: gedomesticeerde wolf

HP kan intussen wel krachtige maar mooie workstations maken. Dat bewijst de fabrikant opnieuw met de HP Z Studio G9. Toch gaat vorm hier en daar boven functie. De vraag is maar of je dat erg vindt.

De HP Zbook Studio G9 (4.799 excl. btw) is één van de prijspaarden uit de laptopstal van HP. Dat mag al blijken uit de naam. Zbooks zijn per definitie krachtige workstations. De Studio-varianten hebben ook oog voor uiterlijke schoonheid. G9 impliceert dan weer dat HP niet aan z’n proefstuk toe is. Begin vorig jaar gingen we aan de slag met de HP Zbook Studio G7 en die won voor ons het label ‘keuze van de redactie’. Kan de Studio G9 die grote schoenen vullen?

Hoge bouwkwaliteit

Visueel alvast wel. HP kiest bij deze iteratie voor een 16:10-scherm (4K) met een erg dunne schermrand. Zo hebben we een 16 inch-laptop in handen die niet groter is dan de 15,6 inch Studio G7. HP kiest voor lichtgrijs geborsteld aluminium en zet een stijlvolle ‘Z’ als logo op de achterzijde. Het design is verder best klassiek en onderscheidt zich door heel subtiel afgeronde randen.

Binnenin valt het enorme touchpad op, dat erg precies aanvoelt en heel aangenaam scrolt en klikt. Ook het toetsenbord is uitmuntend dankzij een fantastisch niveau van feedback dat de nochtans redelijk vlakke toetsen diepte geeft. HP trekt hier net als andere jaren de stijlkaart: naast het toetsenbord vinden we links en rechts erg veel ruimte voor grote luidsprekers, waardoor er geen plaats meer is voor een numeriek klavier. Een cijferkeyboard had zeker en vast lelijker geweest, maar is voor vele Belgische en Franse workstation-gebruikers toch een meerwaarde.

Beperkt aansluitbaar

De dunne schermranden bieden geen ruimte aan een klepje om de webcam af te sluiten, maar HP hoopt dat een knop op het toetsenbord je voldoende vertrouwen geeft. De webcam is Windows Hello-compatibel, net als de vingerafdruksensor naast het touchpad. Integratie met de aan-uitknop ontbreekt: een beetje muggenziften, maar het is wel een nice to have.

Eén van onze klachten bij vorige edities was de beperkte hoeveelheid aansluitingen. We zijn teleurgesteld om te rapporteren dat HP niet aan onze lippen hangt, en dat euvel niet heeft verholpen. Je krijgt twee USB Type-C-poorten (Thunderbolt) en een hoofdtelefoonaansluiting aan één kant, een microSD-kaartsleuf, een derde Type-C-poort (Multi Factor) en een klassieke Type-A-aansluiting aan de andere. Voor Ethernet of zelfs HDMI is helaas geen plaats.

Beschermd door een wolf

Voor we het binnenwerk bespreken, willen we de wolf in de kamer de nodige aandacht geven. De laptop is immers voorzien van HP Wolf Security en de fabrikant eist dat je dit weet. Is de sticker op het toestel niet duidelijk genoeg, dan zal het Protected by Wolf Security-logo bij het opstarten wel opvallen. Het is even groot als het HP-logo zelf.

Wolf Security is een uitgebreide beveiligingssuite met endpointbescherming aan boord, net als Inlogbeveiliging om accountgegevens te beschermen, een optie om het OS te herstellen en een mechanisme om kritieke toepassingen te beveiligen. We schreven eerder al in meer detail over de ambitie van HP met Wolf Security en de nieuwe functionaliteit die de beveiligingssuite geregeld krijgt.

Topconfiguratie

Tijd om de ingewanden bloot te leggen. Ons testmodel van de HP Zbook Studio G9 heeft een krachtige Intel Core i7-12800H aan boord, voorzien van zes P-kernen en acht E-kernen, goed voor 20 threads in totaal. De P-kernen hebben een maximale boostfrequentie van 4,8 GHz, de E-kernen doen het met 3,7 GHz. HP rust de laptop verder uit met een genereuze 64 GB RAM en een SSD met 2 TB aan opslagcapaciteit.

De grafische kracht is afkomstig van een professionele Nvidia RTX A4500 met 16 GB aan GDDR6-grafisch geheugen. Het geheel weegt net geen twee kilogram (1.939 gram). Deze configuratie is de op één na krachtigste die je kan samenstellen voor dit model (er is ook nog een 4 TB-variant en een model met een Nvidia RTX A5500), wat meteen het prijskaartje van bijna zesduizend euro verklaart. De laptop begint aan 2.345 euro excl. btw voor de basisversie.

In balans

De configuratie is op het eerste zicht inderdaad krachtig maar gebalanceerd. Eerder dit jaar namen we de MSI Creator Z17 (4.048 euro excl. btw) onder de loep en voor dat toestel ging MSI wel all-in. De Intel Core i9-12900H in de Creator Z17 is immers hoger geklokt en het toestel had meer ademruimte dankzij het grotere chassis. Grafisch doet MSI het met een GeForce RTX 3080 Ti met eveneens 16 GB GDDR6-geheugen. De GeForce-kaart is een stuk hoger geklokt dan de RTX A4500 (810 MHz tegenover 510 MHz).

Van deze HP Zbook Studio G9 verwachten we prestaties die ondanks het prijsverschil van ongeveer 700 euro iets lager liggen dan die van de MSI Creator Z17. Dat zou logisch zij omwille van de lichtere processor en de minder straf geklokte grafische kaart in de HP-laptop De Creator heeft verder een lagere resolutie (2K), wat prestaties in de regel ook ten goede komt. Voor de volledigheid betrekken we ook de Dell XPS 15 bij de vergelijking. Die heeft een Core i7-11800H aan boord. Dat is de voorganger van de chip in onze Zbook. Ons testmodel daarvan moest het wel stellen met 32 GB RAM en een lichte Nvidia GeForce RTX 3050 Ti.

CPU die de benen kan strekken

We richten ons eerst op de CPU. De resultaten liggen in lijn van de verwachtingen. De HP Zbook Studio G9 scoort goed, maar is geen kampioen. Bij piekworkloads is de Core i9 sneller. Wanneer we de laptops een tijdje laten zwoegen en thermische beperkingen een rol beginnen spelen, wordt het verschil wel veel kleiner. De Core i9 speelt minder lang op topsnelheid en throttlet in verhouding harder dan de Core i7 in de Zbook.

Dat suggereert dat de HP Zbook Studio G9 voor aanhoudende zware workloads die CPU-centrisch zijn, misschien toch niet zoveel moet onderdoen voor de concurrent. We kijken naar tests van Blender (waarbij een 3D-scene gerenderd wordt) en CalculiX (dat simulaties uitvoert op een CAD-3D-model). In beide gevallen zien we dat HP’s laptop toch het onderspit moed delven, al is het verschil bij de renderworkload beduidend minder groot. Dat staaft onze hypothese: voor langdurige CPU-centrische workloads bokst de Zbook Studio G9 net boven zijn gewicht.

De voor- en nadelen van quadro

Voor de GPU kiest HP voor ISV-ondersteuning en de nichevoordelen die van een voormalige quadro-kaart komen. In een groot bedrijf waar vele mensen samenwerken aan dezelfde modellen en kleine verschillen of fouten nefast zijn, heeft zo’n kaart voordelen. Verder bevat de RTX A4500 enkele optimalisaties. Het GeForce-merk biedt langs de andere kant wel meer pk’s voor minder geld en is dankzij de Nvidia Studio-drivers ook geschikt voor professioneel gebruik.

De GPU in onze HP-laptop is meteen één van de twee belangrijkste redenen voor de bescheiden meerprijs van de laptop tegenover het toestel van MSI. Het resultaat van onze tests is boeiend. We kijken eerst naar traditionelere GPU-workloads via 3D-programma’s Maya en 3dsmax.

Daaruit blijkt dat de GeForce GTX 3080 Ti zoals verwacht de betere kaart is voor de gelegenheid. Het verschil is niet zo groot, maar de hogere kloksnelheid geeft de doorslag. Voor praktische toepassingen is het verschil echter niet adembenemend. Voor de meeste GPU-workloads liggen de resultaten in deze lijn.

Anders is het wanneer we specifieke CAD-workloads onder de loep nemen. Daar zien we dat de RTX 4500 wel degelijk nog een praktisch voordeel heeft tegenover de GeForce-kaart. Zelfs met de lagere kloksnelheid zorgt de optimalisatie van kaart en software hier voor betere resultaten.

Wanneer we verder op de benchmarks vertrouwen, zien we dat deze HP Zbook Studio G9 over het algemeen uitblinkt in productdesign gerelateerde workloads. Ligt de focus meer op mediacreatie, dan is de ruwe kracht van de MSI Creator Z17 toch doorslaggevend.

Droomkleuren

De tweede reden voor het prijskaartje van 4.799 euro is het scherm. HP richt zich op grafische professionals en rust de HP Zbook Studio G9 uit met een adembenemend helder Dreamcolor-display. We meten een bijna onwaarschijnlijke maximale helderheid van 485 cd/m². Daarmee is dit toestel één van de helderste die we al op onze pijnbank legden. Het cijfer brengt een praktisch voordeel met zich mee: werken achter een zonnig raam of zelfs buiten op het terras is absoluut een optie.

Het 4K-scherm is niet alleen helder maar ook kleurvast, zoals we van een Dreamcolor-monitor verwachten. In sRGB meten we en witbalans met een beperkte afwijking (DeltaE 2,1, alles onder de 2 is fenomenaal). Voor kleur is dat 3,4. Onze configuratie sukkelt vooral met roodtinten, waar de kleurvastheid zo’n 97,5 procent bedraagt. Voor rood en groen zijn de scores wel perfect.

Ook de MSI-laptop waarmee we vergelijken heeft een knap scherm, maar de afwijking binnen het roodspectrum is toch een stuk groter daar. Bij HP bedraagt de maximale afwijking DeltaE 6 voor rood, bij MSI is dat 14,5 voor bordeaux en grijs.

Het valt verder nog op dat de Zbook Studio G9 in DCI-P3 na manuele configuratie nog beter presteert. Hier krijgen we de DeltaE-waardes voor zowel kleur als witbalans consequent onder de mythische twee. Deze laptop is daarom uitermate geschikt voor gebruikers waarvoor kleurvastheid belangrijk is.

Snel maar kieskeurig laden

De krachtige prestaties en het hogeresolutiescherm eisen hun tol op de batterij. Gezien de krachtige hardware is een autonomie van bijna vijf uur bij gemiddeld gebruik bijlange niet slecht, maar ultrabook-territorium halen we niet. Dat verwachten we ook niet. De cijfers tonen hoe een lichtere laptop zoals de Dell XPS 15 meteen een stuk beter scoort.

Wat opladen betreft, zijn we onder de indruk. HP slaagt er in dit toestel erg snel terug vol te pompen met energie. Een halve lading tank je op amper 25 minuten bij: de helft van wat MSI en Dell verwezenlijken.

Let wel op, die snellaadcapaciteit komt met een keerzijde. Deze laptop laadt helemaal niet op met een klassieke 60 watt-lader, ook niet wanneer je het toestel niet gebruikt. Met 90 watt gaat het wel. Dat is belangrijk wanneer je de HP Zbook Studio G9 bijvoorbeeld aan een USB Type C of Thunderbolt-dock wil hangen.

Topper met ruimte voor verbetering

HP levert met de HP Zbook Studio G9 een nieuwe topper af in een intussen lange lijn van kwaliteitsvolle workstations. De fabrikant voorziet een uitstekend gebalanceerd toestel met krachtige hardware dat de meeste professionele workloads de baas kan.

Omdat HP kiest voor een professionele GPU, gaat het naar boven. Dat is te verantwoorden in scenario’s waarin de RTX A4500 een echte meerwaarde biedt, zoals CAD-workloads. Er zijn echter steeds meer situaties waarin GeForce gelijkwaardig is, en in dat geval is deze configuratie misschien niet optimaal. MSI toont dat je met en GeForce-kaart voor toch enkele honderden euro’s minder iets meer rauwe prestaties in de doos kan proppen.

De tweede troefkaart waar je voor betaalt, is het Dreamcolor-scherm en dat stelt niet teleur. De knappe helderheid gecombineerd met de kleurvastheid maken dit één van de beste laptopdisplays waarmee we al aan de slag gingen. Het scherm zorgt er eigenhandig voor dat de HP Zbook Studio G9 een competitieve laptop in de markt is.

Het resultaat is een spectaculair toestel, maar niet zonder voorbehoud. De RTX A4500 is zoals we aanhaalden een configuratie-optie waar je best goed over nadenkt. Verder missen we een iets grotere variëteit aan poorten. Ook een numeriek klavier zou niet misstaan, al begrijpen we dat de versie zonder een stuk mooier oogt. Hier en daar gaat vorm boven functie, maar op het einde van de rit is onze krachtige HP Zbook Studio G9 een stijlvol wedstrijdpaard.

Geteste configuratie: HP Zbook Studio G9 5F8R2ES#UUG – Intel Core i7-12800H, Nvidia RTX A4500, 64 GB RAM, 2 TB SSD, 16 inch mat IPS-scherm (3.840 x 2.400), Win 10 Pro – 4.799 euro excl. btw.