Het akkoord over de Europese AI Act is de voorbije weken niet bespaard gebleven van kritiek. Eurocommissaris Margrethe Vestager bijt van zich af.
Op acht december kwam er witte rook uit de gebouwen van de Europese instellingen in Brussel. Net op de valreep werd er een historisch akkoord bereikt over de AI Act. Na twee jaar onderhandelen is er eindelijk consensus bereikt over het reguleren van artificiële intelligentie. De EU wordt met deze regels de eerste plek ter wereld met eenduidige AI-wetten.
Het wetsvoorstel zal onder meer onderscheid maken tussen ‘hoogrisico’- en ‘laagrisico’-systemen, waarbij de eerste categorie onder strengere regels zal vallen. Het gebruik van gezichtsherkenning in publieke ruimtes wordt zelfs als ‘ontoelaatbaar’ risico beschouwd. Ook moet het voor gebruikers duidelijk zijn wanneer content gemaakt is met en door artificiële middelen en zullen bedrijven die de systemen ontwikkelen duidelijkheid moeten verschaffen over waar data van het trainingsproces vandaan komt. Bedrijven op wie de regels van toepassing zijn, kunnen die maar beter respecteren: boetes lopen op tot maximaal 35 miljoen euro of 7 procent van de wereldwijde omzet.
lees ook
Dag des oordeels voor Europese AI Act: “misbruik van AI mogen we niet aanvaarden”
Regen van kritiek
De voorbije weken regende het kritische meningen over de wettekst. De Computer & Communications Industry Association spreekt in Euronews over ‘mogelijk dramatische gevolgen’ voor de Europese techindustrie. De voorgestelde regels zullen nadelig zijn voor Europese AI-startups en leiden tot een ‘exodus van talent’ uit Europa, klinkt het. Eenzelfde mening is ook France Digitale aangedaan.
De meest opvallende naam in het lijstje van critici is niemand minder dan Frans president Emmanuel Macron. “We kunnen veel sneller en veel sterker besluiten om te reguleren dan onze grote concurrenten. Maar we zullen dingen reguleren die we niet langer zullen produceren of uitvinden. Dit is nooit een goed idee. We lopen nu al ver achter op de Verenigde Staten en China”, aldus Macron. Frankrijk was overigens, samen met Duitsland, één van de dwarsliggende partijen tijdens de onderhandelingen.
Verbetering van innovatie
Financial Times geeft de Europese Commissie de kans om zich te verdedigen tegen de golf van kritiek. Eurocommissaris voor Mededinging Margrethe Vestager neemt de handschoen op. In een reactie zegt ze dat de AI Act niet bedoeld is om innovatie en onderzoek in AI-technologie af te remmen. Het tegendeel is volgens Vestager net waar: de vooropgestelde regels zullen net een eerlijker klimaat creëren voor start-ups.
Kritiek of niet, het lijkt er nu niet meer naar dat de Europese Unie nog een stap zal terugzetten met de AI Act. Er zit enige tijdsdruk achter om de finale details af te ronden. De Europese parlementsverkiezingen loeren stilaan om de hoek en de huidige legislatuur zou graag alles nog tijdig op papier willen hebben staan. Maar ook dan zal het nog zeker twee jaar kunnen duren vooraleer de regels effectief in werking treden. Gezien hoe snel technologische vooruitgang gaat, kunnen de regels dan alweer achterhaald zijn.
Er zijn gelukkig ook partijen die wel tevreden zijn met wat op tafel ligt. Een Europese belangengroep die de rechten van auteurs verdedigt is tevreden met de clausules rond auteursrecht, die stellen dat AI-bedrijven niet zomaar meer alle content die ze op het internet vinden kunnen gebruiken om hun modellen te trainen. De krant New York Times daagt OpenAI en Microsoft voor de rechtbank wegens onrechtmatig gebruik van artikels.