Sinds mei is de MyGov.be-app van de Belgische federale overheid beschikbaar. De app moet fungeren als een digitale identiteitsportefeuille op je smartphone. Hoe gebruik je de app en waar heb je een digitale identiteit voor nodig?
Op 14 mei kondigde FOD BOSA, de federale overheidsdienst voor Beleid en Ondersteuning, de lancering van MyGov.be aan. Dit is een nieuwe mobiele applicatie uitgegeven door de Belgische federale overheid. MyGov.be is bedoeld als een ‘digitale identiteitsportefeuille’ waar je op termijn belangrijke documenten en attesten in zal kwijt kunnen, zoals je identiteitskaart en je rijbewijs.
Met de applicatie wil de federale overheid zijn dienstverlening naar burgers toe vereenvoudigen, legde uittredend Staatssecretaris voor Digitalisering Mathieu Michel (MR) uit tijdens de lancering. “Het Belgische institutionele model is complex. Met MyGov.be zijn overheidsdiensten eindelijk overal en altijd beschikbaar voor de burger die dat wenst. Eenvoudig, schaalbaar en veilig: deze app is een nieuw, vloeiender en intuïtiever communicatiemiddel tussen burgers en overheidsdiensten”.
eIDAS 2.0
De MyGov.be-app is er niet zomaar gekomen. De Europese Unie rolde eind april de rode loper uit door de eIDAS 2.0-wetgeving goed te keuren. eIDAS is het regulerend kader voor elektronische identificatie- en authenticatietechnologie en ‘vertrouwensdiensten’ in Europa.
De eerste eIDAS-verordening werd in 2014 goedgekeurd en ging in 2016 in werking. Het doel was om gemeenschappelijke regels voor elektronische identificatie en handtekeningen te creëren tussen alle Europese lidstaten, om een wirwar van regels tegen te gaan. Maar omdat technologische ontwikkeling in dit terrein niet heeft stilgezeten sinds 2014, ontstond de nood aan een vernieuwde wetgeving die beter mee is met de tijd.
En zo geschiedde eIDAS2 op 30 april. De herziening breidt de scope van de originele verordening uit naar meer toepassingsgebieden en moet vooral voor meer uniformiteit over de landsgrenzen heen zorgen. eIDAS legt ook strengere normen rond beveiliging en privacy op. De wet is sinds 20 mei officieel van kracht: lidstaten krijgen nu twee jaar tijd om compliant te zijn.
Digitale portefeuille
Met eIDAS2 heeft de Europese Unie ook de juridische basis gelegd voor de Digital Identity Wallet. In je digitale portefeuille kan je belangrijke identificatiedocumenten zoals je paspoort en rijbewijs veilig bewaren op je smartphone. De papieren versies zullen hierdoor niet plots verdwijnen, maar met een Digital Identity Wallet op zak is het minder een probleem als je je portefeuille vergeten bent.
Het idee van de digitale identiteitsportefeuille komt voort uit het gegeven dat de smartphone is uitgegroeid tot een onmisbaar voorwerp in ons dagelijks leven. We gebruiken het ding hoe langer hoe meer ook om onze administratie te regelen. Sinds de coronapandemie zijn private en publieke organisaties een versnelling hoger geschakeld met digitale dienstverlening, maar toch is er nog menig bureaucratisch proces te bedenken dat burgers hoofdpijn geeft.
Twee derde van de Europese burgers is vragende partij voor een digitale identiteit en heeft het meest vertrouwen in de overheid als hoofdaanbieder.
Daar wil eIDAS2 definitief komaf mee maken, door ervoor te zorgen dat burgers zich overal op min of meer dezelfde manier digitaal kunnen identificeren, ongeacht in welk EU-land ze verblijven. De overheid zal nu 24/7 ten dienste kunnen staan van burgers, ook buiten de kantooruren. eIDAS verplicht EU-lidstaten om de digitale portefeuille aan te bieden en ze krijgen 24 maanden de tijd om dat in orde te brengen.
“De maatschappij evolueert. Burgers reizen meer en zijn het gewoon om reisdocumenten op hun smartphone te hebben”, zegt Jack Hamande, Director General Digital Transformation bij FOD BOSA. “De Digital Identity Wallet is ontstaan uit de wens van Europa om diensten van publieke instellingen over landsgrenzen beschikbaar te maken. Vanuit de overheid verwelkomen we deze opportuniteit.”
Voor burgers is het gebruik van de digitale portefeuille vrijblijvend. De EU hoopt wel dat tegen 2030 tachtig procent van de burgers er gebruik van zal maken. Uit een survey door Thales blijkt alvast dat twee derde van de Europese burgers (58 procent in België) vragende partij is voor een digitale identiteit. Zestig procent heeft meer vertrouwen in de overheid dan private bedrijven als hoofdaanbieder.
MyGov.be: hoe werkt het?
De Belgische implementatie van eIDAS2 en de Digital Identity Wallet is MyGov.be. De federale overheid heeft zijn huiswerk alvast snel gemaakt: de applicatie werd gelanceerd nog voor de eIDAS2-verordening effectief van kracht ging. Smals, ICT-dienstverlener voor de Belgische overheid, werkte mee aan de achterkant van de applicatie en voorziet ook koppelingen met overheidsdiensten en -documenten, zoals MyBenefits. MyGov.be is gratis te downloaden via Google Play of Apple App Store.
Heb je de applicatie geïnstalleerd, dan dien je vervolgens je voorkeurstaal te kiezen. De applicatie is beschikbaar in de drie officiële landstalen Nederlands, Frans en Duits, maar ook in het Engels. Je registreert jezelf met itsme of een eID en kaartlezer, scant je identiteitskaart en stelt vervolgens een pincode in. Daarna zie je de vier hoofdmenu’s van de app: Documenten, My eBox, Scanner, Loket. Via het Loket kan je documenten en certificaten aanvragen, zoals je geboorte- of huwelijksakte.
De eerste versie van de app is eerder beperkt. Nu kan je bijvoorbeeld covid-vaccinatiebewijzen toevoegen, op termijn zouden daar alle gekregen vaccinaties mee in kunnen komen. Digitale kopieën van je identiteitskaart en rijbewijs zullen pas ten vroegste volgend jaar enige juridische waarde hebben, wanneer de regelgeving hierrond aangepast is.
Hamande: “De huidige applicatie is een voorsmaakje van wat met een digitale portefeuille mogelijk is. Je moet MyGov.be als een ecosysteem zien. Er liggen veel mogelijkheden op macro-Europees niveau, maar het toevoegen van meer functionaliteiten vereist soms complexe integraties met andere diensten. Wat in de portefeuille komt, zal mede worden bepaald door wat burgers en publieke instellingen nodig vinden. We staan ook open voor feedback uit de bedrijfswereld over wat zij graag in de applicatie zouden willen zien.”
Met nieuwe releases wil de overheid stap voor stap extra functionaliteiten toevoegen. Een eerste grote update staat voor het najaar op de planning. FOD BOSA deelt de volgende tijdlijn:
| 2024 | 2025 | 2026 | |
| Identiteitsdocumenten | Digitale eID Digitaal rijbewijs | ||
| Documenten | Familie Gezondheid Burgerlijke akten My Benefits | Financiën – Pensioen – Student Gezondheid (anders cert. Vaccinatie – Vaccinet) | Andere documenten Digitale reisgegevens European Health Insurance Card European Disability Card |
| Functies | Authenticatie | Digitaal handtekenen Delen van documenten en attributen Grensoverschrijdende uitwisseling | Uitwisseling van gegevens |
Beveiliging: prioriteit nummer één
Thales ondervroeg burgers in zeven EU-landen (België, Nederland, Duitsland, Frankrijk, Italië, Zweden en Tsjechië) naar wat zij verwachten van een Europese digitale identiteitsportefeuille. Eén wens kwam unaniem naar boven: beveiliging. Je identiteitskaart of rijbewijs verliezen is een catastrofe en burgers willen niet dat hun digitale identiteit voor het oprapen ligt als ze hun smartphone verliezen. Een centraal platform waarin je alle documenten kwijt kan, moet ook meer veiligheid bieden dan foto’s of scans die je op je toestel bewaart.
De Europese wetgeving legt normen rond beveiliging op, maar laat het aan de lidstaten om die in de praktijk om te zetten. “De veiligheid van de app wordt gewaarborgd door een combinatie van verschillende maatregelen. Deze maatregelen worden voortdurend geëvalueerd en bijgesteld”, zegt Christine Mathieu, Program Manager Digital Identity Wallet bij BOSA.
De Belgische MyGov.be-app steunt op eID of itsme om je portefeuille te beveiligen en verplicht het aanmaken van een zescijferige pincode om aan te melden. De keuze voor itsme is niet onlogisch: de app wordt al door zeven miljoen Belgen gebruikt en is al enkele jaren officieel erkend door de overheid.
lees ook
Overheid blijft nog minstens drie jaar met itsme werken
Dat sluit alternatieven niet per definitie uit, al zijn er voorlopig geen partijen die in aanmerking komen voor erkenning. “De overheid streeft ernaar een open omgeving te creëren”, benadrukt Hamande. “Het is een goede zaak dat er meerdere spelers in de markt komen, maar zij dienen conform te zijn met de Europese normen. Beveiliging zit in het design van het platform. Het certificeringsproces van de Digital Identity Wallet op Europees niveau is wel nog in volle ontwikkeling en zal vermoedelijk pas in 2025 gefinaliseerd worden.”
Nauw verbonden aan beveiliging staat privacy hoog op het verlanglijstje van de Europese burger. Focus op privacy zit stilaan diepgeworteld in de houding van Europeanen ten aanzien van technologie, mede dankzij de strenge EU-wetgeving rond dataverwerking. De eIDAS-regulering pleit voor een ‘controleer wat je deelt’-principe, waarbij de gebruiker bepaalt wat hij/zij wel of net niet wil delen.
Nóg een overheidsapp?
De MyGov.be-app is lang niet de eerste applicatie die door een overheidsdienst in België gelanceerd wordt. De voorbije jaren zagen onder meer de eBox, MyPension en MyMinfin het levenslicht, naast eigen initiatieven van de Vlaamse (MijnBurgerProfiel) en Brusselse overheden (Irisbox), en bovenop private administratie-apps zoals Doccle. Verwar MyGov ook niet met GovApp, de digitale communicatie-app van de overheid, die uiteindelijk ook in MyGov.be zal opgaan, voegt Mathieu toe.
Al die initiatieven hebben het gemeenschappelijk doel om papieren documenten te verbannen uit ons leven. Maar maken al die verschillende applicaties met gelijkaardige functionaliteiten het niet net verwarrender? Professor Ilse Mariën van de VUB hekelde die ‘wirwar aan informatiestromen’ bij VRTNWS.
“We hebben tijdens de persconferentie voor de lancering onze visie duidelijk gesteld: met MyGov.be willen we naar minder applicaties toegroeien”, antwoordt Hamande scherp. “Diensten die worden geïntegreerd in MyGov, zullen geen eigen applicatie meer nodig hebben.”
“Tegelijkertijd willen we de ontwikkeling van nieuwe applicaties voorkomen. Er wordt volop gewerkt aan interoperabiliteit en integratie van de federale overheidsdiensten waar mogelijk. We gaan misschien niet alles in één app kunnen stoppen, maar het doel van MyGov.be is convergentie”, vervolgt Hamande zijn betoog. België blijft België dus verwacht niet dat MyGov.be snel de enige overheidsapp op je telefoon zal zijn.
Met MyGov.be willen we naar minder applicaties toegroeien.
Jack Hamande, FOD Bosa