De EU en het VK lanceren een antitrust-onderzoek naar advertentiepraktijken van Google en Meta. De twee partijen maken zich mogelijks schuldig aan kartelvorming.
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk kunnen niet lachen met Jedi Blue: een deal tussen Facebook-moederbedrijf Meta en Google. Met die deal maakten beide partijen afspraken over digitale advertenties. De afspraak heeft als doel om eventuele concurrentie in de kiem te smoren en de dominantie van beide partijen in de markt te garanderen.
Dergelijke afspraken tussen dominante marktspelers kan je interpreteren als kartelvorming: een praktijk die zowel bij ons als in de VS illegaal is. De VS onderzoeken Jedi Blue al een tijdje en nu start ook de EU met een formeel antitrust-onderzoek. Het VK doet parallel hetzelfde.
Jedi wat?
In 2017 trok Facebook zijn ondersteuning terug voor een advertentieveilingsysteem dat dat van Google evenaarde. Het systeem, header bidding genaamd, laat adverteerders toe om simultaan over meerdere platformen te bieden voor digitale advertentieruimte. Met Facebook als compatibele speler zou de technologie een antwoord kunnen bieden op het platform van Google.
In een poging zijn dominantie te beschermen, werkte Google een voordeelregime uit voor Facebook op zijn eigen platform. Google manipuleerde de advertentieveilingen in het voordeel van Facebook, dat verder extra data over gebruikers kreeg. Facebook trok zich als wederdienst grotendeels terug uit header bidding. Die geheime overeenkomst kreeg de noemer Jedi Blue.
Zowel Google als Meta worden nu onderzocht, al is het niet duidelijk of beide bedrijven zich schuldig hebben gemaakt aan illegale praktijken. Het is volgens Eurocommissaris Margrethe Vestager niet zeker dat Facebook (nu dus Meta) op de hoogte was van de details van de deal.
Google en Meta ontkennen
Google en Meta bijten van zich af en stellen dat Jedi Blue helemaal geen geheime illegale overeenkomst is. Volgens Google werd er enkel afgesproken om Facebook te laten deelnemen aan het Open Bidding-programma, samen met andere spelers. Meta stelt dan weer dat het om een niet-exclusieve overeenkomst met Google gaat die niet verschilt van gelijkaardige afspraken met andere platformen.
Het antitrust-onderzoek zal vermoedelijk enkele jaren in beslag nemen, waarna beroep nog mogelijk is. Het is niet onrealistisch dat een finale uitspraak een decennium op zich laat wachten. Een finale resolutie van een antitrustzaak tegen Intel uit 2009 sleept bijvoorbeeld nog altijd aan.