Honderden publieke instellingen maken gebruik van de IT-diensten van de overheid. Om tot duizenden verzoeken per seconde verwerkt te krijgen, werd een nieuw API-beheersysteem uit de grond gestampt. Smals vertelt aan onze redactie hoe het dit technische huzarenstukje klaarspeelde.
De Belgische overheid zet al jarenlang sterk in op het digitaliseren van zijn dienstverlening voor burgers en private ondernemingen. Daar zijn al veel nuttige toepassingen uit voortgekomen. Via de eBox bijvoorbeeld kunnen zowel burgers als bedrijven overheidsdocumenten digitaal ontvangen en het eHealth-platform maakt een snelle uitwisseling van medische informatie op een veilige en privacybewuste manier mogelijk tussen verschillende medische instellingen.
De gemiddelde burger heeft geen weet van de complexiteit die achter de IT-platformen van de overheid schuilt. “Iedereen wil dat de overheid goed werkt, maar de overheid is een complex ecosysteem dat uit honderden instellingen bestaat die elks hun missie en verantwoordelijkheid hebben in het systeem. De uitdaging zit hem in het uitbouwen van een platform dat het mogelijk maakt voor al die verschillende organisaties om op een gestandaardiseerde manier met elkaar te communiceren”, zegt Willem Salembier van Smals, de ICT-leverancier van de sociale zekerheid.
API’s vormen hierin een cruciale schakel. Deze term, languit application programming interface, staat voor onzichtbare connectoren waarmee IT-systemen van verschillende partijen aan elkaar kunnen aanhaken en gegevens uitwisselen. Smals zette, met de hulp van Axway, een robuuster en flexibeler API-beheersysteem op om vlottere gegevensoverdracht via de G-Cloud mogelijk te maken. Salembier deed het project recent uit de doeken tijdens een Gartner-conferentie in Londen, maar speciaal voor ons doet hij zijn presentatie nog eens over.
Burgers willen dat de overheid goed werkt, maar de overheid is een complex ecosysteem. De uitdaging was het opzetten van een platform waar al die verschillende instellingen op een gestandaardiseerde manier met elkaar kunnen communiceren.
Willem Salembier, Solution Architect Integration Platforms Smals
Beter dan de REST
Salembier illustreert met enkele cijfers waarom de renovatiewerken achter de schermen nodig waren. “Op het eHealth-platform alleen al kan het aantal verzoeken oplopen tot drieduizend per seconde tijdens de piekmomenten. Maandelijks bedraagt dat meer dan twee miljard verzoeken. Je hebt dus een backend nodig die stevig en vooral schaalbaar is om die hoge aantallen op te vangen en het platform 24/7 beschikbaar te houden met een zo laag mogelijke tolerantie voor failures.”
Dat was wel een delicate procedure, getuigt Salembier. “Omdat tienduizenden gebruikers steunen op onze platformen om kritieke diensten te leveren, mocht de transitie naar een nieuw platform een minimale impact op de gebruikservaring hebben. Eerst hebben we dus samengezeten met architecten uit verschillende sectoren om te bespreken welke technische standaarden we gaan gebruiken”.
“Standaardisatie is van belang voor de werking van het platform, maar ook voor beveiliging en de businesszijde. Vroeger had je honderden verschillende websites, nu is er één gedeelde backend-oplossing. Dat vraagt minder werk om die te onderhouden en dus ook minder kosten. Zo hopen we als IT-architecten een steentje te kunnen bijdragen aan lagere belastingen”, zegt Salembier met een knipoog.
De keuze viel op REST, wat uiteindelijk een voor de hand liggende optie was want REST is de facto de standaard voor api-communicatie. Salembier: “Standaarden zijn er niet zomaar, die moet je respecteren. Mijn job is soms ook om dit te evangeliseren. Ik krijgt wel eens het antwoord ‘Wij hebben een eigen api, die zal ook wel werken’, maar zo gaat het niet. Je zit met zoveel afhankelijke partijen dat goed beheer noodzakelijk is. Wij kiezen wel voor een pragmatische aanpak. Er heerst nog veel onduidelijkheid over REST, daarom bieden we een stijlgids aan waar gebruikers uit de publieke én private sector ook actief aan kunnen bijdragen.”
Geen tolerantie voor fouten
Na een overheidsopdracht nam Smals Axway onder de arm. Het nieuwe platform werd gebouwd op Amplify, een systeem om api’s te beheren. Salembier toont ons een schematische voorstelling van de nieuwe architectuur en geeft tekst en uitleg. “Tussen het systeem van de klant en de backend is een gateway geplaatst. Die controleert ieder verzoek voor het naar de backend gaat.”
Dit komt zowel de beveiliging als de capaciteit van het platform ten goede, gaat Salembier verder. “De backend moet zich enkel bezighouden met gevalideerde verzoeken. Ieder verzoek volgt hetzelfde schema. Tijdens piekuren kunnen we via throttling en quota management verzoeken verdelen over minder drukke momenten. We zullen de klant wel verwittigen bij overbelasting of andere problemen. Het is belangrijk dat klanten weten wat er fout gaat, zeker als de fout bij hun systeem ligt. Zero tolerance for failure betekent dat je net extra rekening moet houden met wat er allemaal fout kan gaan.”
Smals wil op deze manier ook het hergebruik van software stimuleren. Salembier: “Ons doel is om mee te bouwen aan een gedecentraliseerd, open netwerk tussen experten uit de publieke sector. Deze workflow is industrieonafhankelijk en kan op elke api hergebruikt worden zonder dat daar extra ontwikkelingswerk voor nodig is.” Via een openbare catalogus kunnen ontwikkelaars softwarecomponenten vinden voor (her)gebruik of hun eigen werk in de vitrine zetten.
Zero tolerance for failure betekent dat je net extra rekening moet houden met wat er allemaal fout kan gaan.
Willem Salembier, Solution Architect Integration Platforms Smals
Overheid-als-een-platform
Het huiswerk van Salembier en zijn collega’s is nog lang niet klaar. Om de digitale dienstverlening naar de samenleving te blijven verbeteren, zal de overheid ook moeten blijven innoveren. Salembier is er wel van overtuigd dat de basis die nu gelegd is, voldoende flexibiliteit biedt om op verder te bouwen.
“Een volgende stap zijn event-driven api’s die gegevens asynchroon verwerken en notificaties sturen wanneer de verwerking klaar is. Dit is efficiënter dan alle verzoeken real-time te moeten verwerken. De systemen hiervoor bestaan al, maar zijn nog niet gestandaardiseerd tussen de instellingen. En natuurlijk kijken we ook naar de ontwikkelingen binnen AI en machine learning”, voegt hij nog toe.
Zijn coöperatieve IT-filosofie levert Smals ook op Europees niveau erkenning op. “Door samen te werken en te delen en hergebruiken wat al bewezen heeft succesvol te zijn, willen we de overheid in staat stellen de maatschappij beter tot dienst te zijn. Wij brengen de overheid as a platform naar de burgers”, besluit Salembier.
Deze redactionele bijdrage kwam tot stand in samenwerking met Smals. Interesse om mee te bouwen aan de digitale overheid? Neem dan een kijkje naar het huidige jobaanbod bij Smals.