Een chassis met opvallend scherpe hoeken herbergt hardware die voor al even scherpe prestaties zorgt. Met de nieuwste ZBook Studio voorziet HP een stoer uitziende en op papier erg capabele mobiele workstation. Krijg je waar voor je geld?
De HP ZBook Studio valt op. Design is doorgaans niet het eerste aandachtspunt bij een krachtige mobiele workstation, maar HP lijkt hier een statement te willen maken. We vinden het zelf best stoer, maar voor een toestel van dit kaliber valt er toch ook iets te zeggen voor een meer sobere uitvoering. Smaken verschillen en zoals altijd primeert wat binnenin zit.
Specificaties
Het kloppend hart van ons testexemplaar is een Intel Core i9-8950HK. De hexacore-processor telt twaalf threads en heeft een basiskloksnelheid van 2,9 GHz, met een turboklokfrequentie tot 4,8 GHz. Zolang Intel zijn 9e generatie niet verder uitbreidt, is het bovendien de krachtigste chip in het arsenaal van de fabrikant. Het rekenmonster wordt bijgestaan door 32 GB aan RAM, een NVMe-SSD met een capaciteit van 512 GB, en een Quadro P2000-gpu van Nvidia.
HP kiest voor een standaard 15,9 inch schermdiagonaal en geeft het IPS-display 3.840 x 2.160 pixels mee. Ook die resolutie is standaard voor workstations van dit kaliber vandaag. Met een maximale helderheid van 482 nits scoort het display wel net iets beter dan dat van de concurrentie, waarvan de ThinkPad P1 van Lenovo de belangrijkste rechtstreekse uitdager is. Die houdt het op 343 nits in onze meting. De P1, waarmee we verder in deze review nog zullen vergelijken, heeft een Core i7-8850H aan boord, krijgt dezelfde grafische kaart, schermresolutie en opslagcapaciteit mee, maar moet het in onze testversie met 16 GB aan RAM stellen.
De ZBook Studio x360 is beschikbaar in configuraties die starten met 8 GB aan RAM, Core i5 en FHD-display. Zelfs de Quadro-gpu is optioneel. Langs de high-end biedt HP ook configuraties met Xeon aan.
Niet te dik
De HP ZBook Studio lijdt niet aan overgewicht. Gezien de krachtige hardware binnenin durven we de workstation best slank te noemen, met een doorsnede van 2,04 cm op het dikste punt. De ThinkPad P1 is echter slanker, al stopt HP krachtigere hardware in de behuizing. De vraag is maar of dat een slim idee is. De koeling van ons demotoestel draait in ieder geval overuren: echt stil is de laptop zelden, zelfs niet onder lage belasting. Onder zware belasting loopt het toestel al snel tegen de thermische limieten aan.
Dat zorgt ervoor dat de laptop in basisworkloads sneller is dan de Thinkpad P1, maar niet veel sneller. In Cinebench liggen de scores voor de cpu, zowel single threaded als met alle rekenkernen samen, erg dicht bij elkaar. Voor kantoor- en productiviteitswerk is de ZBook ongeveer 10 procent vlotter. Dergelijke workloads zijn sowieso een peulenschil voor dit type laptop, dus veel verschil zal je in de praktijk niet merken.
CAD en simulaties
Interessanter wordt het wanneer we naar workstation-specifieke workloads kijken. Daar zien we in eerste instantie een gelijkaardige tendens. Cpu-intensieve workloads draaien over de ganse lijn vlotter en dit type workload kan de extra pk’s wel gebruiken. Denk daarbij aan rendering (Blender en Handbrake) of bepaalde wetenschappelijke workloads, zoals bijvoorbeeld GNU Octave. Ook financiële workloads gebruiken vooral de processor, en ook hier zien we dat de Core i9-8950HK een voorsprong neemt tegenover de Core i7-8750H, ondanks de thermische beperkingen.
Gaan we naar 3D- en CAD-taken, dan komt de Quadro P2000 van Nvidia tot z’n recht. In een vergelijking met de Thinkpad X1, Lenovo’s consumentenversie van de P1, zien we meteen wat de meerwaarde van zo’n Quadro is tegenover een GeForce-kaart (in dit geval de GTX 1050 Ti). Het verschil in bijvoorbeeld Catia of Maya is immens. De vergelijking met de Thinkpad P1 levert hier verrassende resultaten op. De P1, die aanzienlijk slanker en lichter is, heeft een Max Q-design van de P2000 aan boord. Dat betekent in theorie dat de Quadro geoptimaliseerd is, maar lijkt in de praktijk vooral throttling in te houden. HP’s ZBook Studio x360 is met grote voorsprong de krachtigere workstation in grafische workloads. De grotere hoeveelheid RAM speelt hier ook een rol.
Het mag dan ook duidelijk zijn dat de ZBook heel capabel is, zelfs bij zware werklasten. Complexe modellen laden is geen probleem en ze bewerken gaat vlot, met realtime framerates die niet zomaar onder het aangename dippen. HP’s ZBook Studio x360 is een beest op papier en in het echt.
360°-vormfactor
HP probeert zijn workstation te onderscheiden van de concurrentie met meer dan prestaties alleen. De troef is hier natuurlijk het x360-aspect. Het scherm is helemaal omklapbaar, zodat je de laptop als tablet kan gebruiken. Tentmodus is natuurlijk ook mogelijk, wat handig is voor presentaties. Het matte scherm is bijgevolg aanraakgevoelig. HP mist de leuke afwerking van bijvoorbeeld Lenovo’s Yoga-line-up, waarbij de toetsen in het chassis verdwijnen wanneer je de laptop in tabletmodus gebruikt. Daar staat tegenover dat Lenovo momenteel nog geen Yoga-aanbod in workstation-land heeft.
HP ziet ontwerpers met een pen designen op het aanraakscherm, wij vragen ons af of daar in de praktijk veel enthousiasme voor zal zijn. Het gewicht, hoewel geen probleem voor een workstation, wordt toch een factor wanneer je dit toestel als tablet wil inzetten.
Scherm met voor- en nadelen
De combinatie van een mat scherm met aanraakfunctionaliteit zorgt voor een zichtbaar kwaliteitsverlies vergeleken met glossy schermen of varianten zonder aanraakfunctionaliteit. Je merkt dat er een onzuiverheid over het display ligt, zeker in een rechtstreekse vergelijking. Daar staat tegenover dat de matte filter in lichte omgevingen veel aangenamer is, aangezien reflectie geen probleem vormt.
Het kwaliteitsverlies is niet groot, maar het is er.
Het kwaliteitsverlies is niet groot, maar het is er. Aan jou om de afweging te maken op basis van je prioriteiten. Wat kleurvastheid betreft, scoort HP wel uitstekend. Logisch, aangezien dit een DreamColor-display is. Het scherm komt Adobe RGB-gekalibreerd en kan 1 miljard kleuren weergeven.
Aansluitingen
HP rust de ZBook Studio x360 uit met twee klassieke USB-A-poorten, twee USB-C-poorten, HDMI, een SD-kaartslot en een welgekomen slot voor een LTE-simkaartje. Van een smartcard-lezer, die HP lange tijd in veel professionele toestellen voorzag, is hier helaas geen spoor meer. Ethernet aansluiten moet via de (meegeleverde) dongle. In de doos van ons testmodel vinden we verder adapters voor VGA, DisplayPort, nogmaals HDMI. Ook een stylus is meegeleverd.
Aanmelden doe je via de vingerafdruksensor of de 3D-infraroodcamera en Windows Hello. De aan-uitknop zit aan de linkerzijde verstopt en voelt ondoordacht. Het is niet erg duidelijk wanneer je de knop effectief hebt ingedrukt.
Werken op de laptop
Wat invoer betreft, houdt HP het op een toetsenbord zonder numeriek klavier. Dat is best standaard bij dit type toestel, al zullen sommige professionals de cijfers wel missen. Het toetsenbord zelf heeft een aangename feedback en klinkt gedempt, een absoluut pluspunt. Het touchpad doet dan weer wat het moet: het is kwalitatief en responsief zonder met kop en schouders boven de concurrentie uit te steken. Al bij al is werken op deze laptop een heel aangename ervaring. Want ons wel opvalt, is dat het chassis scherp is. Niet dat je plots je hand gaat openhalen, maar het agressieve en hoekige design is niet altijd even comfortabel.
Tot slot merken we nog op dat de batterij best acceptabel is. Bij erg licht gebruik, dat beneden de waardigheid van deze workstation valt, kan je een werkdag zonder stopcontact. Voor kantoorwerk zakt dat al naar drie uur en half. Wie een machine-learningscript in Python een database wil laten crunchen, blijft natuurlijk best in de buurt van een stopcontact.
Goed, maar voor wie?
De HP ZBook Studio x360 G5 is een goede workstation met een meer dan competitieve hoeveelheid grafische en rekenpk’s aan boord. HP vinkt alle vakjes aan, doet veel zaken helemaal juist en niets echt verkeerd met deze laptop. De vraag is vooral waarom je specifiek dit toestel zou kopen.
De x360-vormfactor is in dit segment een verfrissende vernieuwing, maar we stellen ons vragen over de praktische meerwaarde. Je kan HP niet met de vinger wijzen omdat het een niche wil aanboren, maar tenzij je heel goed weet waarom je een x360-workstation wil die te zwaar is om comfortabel als tablet te gebruiken, zouden we toch een traditionelere vormfactor aanraden. Sterk en goed dus, maar niet voor de massa.
De HP ZBook Studio x360 G5 is beschikbaar vanaf 1.664 euro, exclusief btw. Voor de exacte configuratie van ons testmodel betaal je 4.043 euro.
.pro’s
- Bouwkwaliteit
- Prestaties over de hele lijn
- Toetsenbord
- Schermhelderheid
- Adobe RGB
- Antiglans-coating
.contra’s
- Luide koeling
- Cpu-throttling
- Kwaliteit matfilter