Nvidia lanceert de eerste GPU’s gebaseerd op zijn nieuwe ‘Ada Lovelace’-architectuur. Er verschijnen meteen drie GeForce-kaarten naast één GPU voor workstations.
Nvidia onthult zijn nieuwste generatie van GPU’s gebaseerd op de Ada Lovelace-architectuur. Voor gamers en creatievelingen in kleinere ondernemingen verschijnt de RTX 40-reeks. Die omvat in eerste instantie drie kaarten: twee variaties van de Nvidia GeForce RTX 4080 en één GeForce RTX 4090. Voor workstations onthult Nvidia de RTX 6000-GPU, gebouwd op dezelfde fundering.
Twee tot vier keer sneller
De GeForce RTX 4080 moet zo’n twee tot vier keer krachtiger zijn als zijn voorganger, de GeForce RTX 3080 Ti. De kaart verschijnt in twee variaties: één met 12 GB aan geheugen en een tweede met 16 GB. Hoewel de GPU’s verder dezelfde naam dragen, verschilt ook het aantal CUDA-kernen en de maximale kloksnelheid. De GeForce RTX 4090 is de absolute krachtpatser van de nieuwe reeks en dat uit zich in het formaat: de kaart neemt maar liefst drie PCIe-slots in beslag.
| GPU | RAM | TDP | CUDA | Max Freq. |
| GeForce RTX 4080 (16 GB) | 16 GB GDDR6X | 320 W | 9.728 | 2,51 GHz |
| GeForce RTX 4080 (12 GB) | 12 GB GDDR6X | 285 W | 7.680 | 2,61 GHz |
| GeForce RTX 4090 | 24 GB GDDR6X | 450 W | 16.384 | 2,52 GHz |
| RTX 6000 | 48 GB GDDR6 ECC | 300 W | ? | ? |
De Nvidia RTX 6000 kan gelijkaardige prestatiewinsten voorleggen als de GeForce RTX 4080. Ook van deze kaart claimt Nvidia dat ze twee tot vier keer sneller is dan voorganger RTX A6000.
Zijn eigen naamgevingsstrategie heeft Nvidia klaarblijkelijk nog niet helemaal onder de knie. De Quadro-merknaam is al enige tijd verdwenen, maar het was de bedoeling om professionele kaarten van een letter voor het typenummer te voorzien om de generatie aan te duiden. Dat plan laat Nvidia nu achterwege. Heel veel details over de RTX 6000 deelt Nvidia verder niet. Zo weten we bijvoorbeeld niet hoeveel CUDA-kernen de GPU aan boord heeft.
TSMC, betere Tensor- en RT-kernen
Voor de nieuwe kaarten werkt Nvidia samen met TSMC. De GPU’s worden gebakken op het 4N-proces, dat ietwat verwarrend een geavanceerde versie van de 5 nm-node is. De sprong verklaart voor een stuk de vooruitgang in prestaties: de voorgangers uit de Ampere-reeks worden nog op 8 nm gebakken.
Voor de GPU’s omarmt Nvidia verbeteringen in alle types van kernen die de chips aan boord hebben. De derde generatie Ray Tracing (RT)-kernen zou dubbel zo snel zijn als de vorige, wat Nvidia ook claimt van de vierde generatie Tensor-kernen. Die bevatten bovendien uitgebreidere ondersteuning voor het FP8-dataformaat. De CUDA-kernen leveren dubbel zoveel pk’s in single precision floating point-rekentaken.
Prijs en beschikbaarheid
De Nvidia GeForce RTX 4090 is als eerste beschikbaar. Vanaf 12 oktober ligt de kaart in de rekken en dat voor een adviesprijs van 1.959 euro. De GeForce 4080-reeks volgt in november met vanaf-prijzen van 1.099 euro voor het 12 GB-model en 1.469 euro voor de 16 GB-kaart. Dat prijsverschil illustreert goed dat Nvidia hier wel degelijk twee heel verschillende GPU’s aanbiedt, ondanks de gelijkaardige naam.
Op de Nvidia RTX 6000 is het tot slot wachten tot december. Een adviesprijs communiceert Nvidia nog niet.
GeForce en Lovelace
Het is de moeite om er nog eens op te wijzen dat GeForce-kaarten vandaag niet meer exclusief voor gamers zijn. Met de komst van de Nvidia Studio-drivers en laptops positioneert de GPU-specialist GeForce ook in het professionele spectrum. De kaarten zijn erg geschikt voor CAD, AI-workloads en grafische ontwikkeling voor bijvoorbeeld VR-toepassingen. De ‘echte’ workstation-GPU’s zoals de Nvidia RTX 6000 worden pas interessant wanneer meer niche specificaties zoals de enorme hoeveelheid ECC-geheugen belangrijk zijn.
Tot slot nog een woordje over de naamgeving voor de architectuur: Ada Lovelace was een Britse wiskundige uit de negentiende eeuw. Ze beschreef als eerste een analytische machine en legde zo de grondvesten voor de uitvinding van de computer. Met eerdere architecturen eerde Nvidia al André-Marie Ampère die het elektromagnetisme uitvond en Grace Hopper, die aan de wieg stond van de COBOL-programmeertaal.