Vicepresident Vance van de VS maakte van zijn passage op de AI Action Summit in Parijs gebruik om de VS af te schetsen als de ultieme leider in het veld. Wie wil volgen, mag, en wie wil reguleren, moet de gevolgen dragen.
De Amerikaanse vicepresident JD Vance heeft op de AI Action Summit in Parijs zijn land in de verf gezet als een agressieve leider, die koste wat het kost het AI-veld wil domineren. In die visie is geen plaats voor regulering. De EU krijgt een waarschuwing: de Unie is uitgenodigd om de VS te volgen als tweederangspartner, of kan de kant van de totalitaire regimes kiezen.
“De regering Trump zal ervoor zorgen dat de krachtigste AI-systemen in de VS gebouwd worden”, zei hij. “Met Amerikaanse ontwerpen en Amerikaanse chips.” Vance verwijst daarmee naar project Stargate, waarbij de VS 500 miljard dollar willen investeren in AI-ontwikkeling.
Hand met leiband
“Het is niet omdat we de leider zijn, dat we alles alleen moeten doen”, voegt Vance daaraan toe. Die uitspraak leek bedoeld als een soort van uitgestoken hand, al verhulde die hand wel een leiband: als de EU zich bij de VS wil voegen, moet de unie ook luisteren naar de VS.
Regulering is kop-van-jut. Vance en de VS willen dat die voor een groot stuk op de schop gaat. Desinformatie bestaat volgens Vance niet, ook al zorgt een gebrek aan regulering er in zijn land voor dat buitenlandse mogendheden zoals Rusland vlot propaganda kunnen verspreiden.
lees ook
AI overal: wie is mee en wie blijft achter?
Ook aan veilige of ethisch verantwoorde AI hebben Vance en de regering Trump geen boodschap, wat impliceert dat de EU die waarden evenmin hoog in het vaandel mag dragen. “De AI-toekomst zal niet gewonnen worden door te palaveren over veiligheid”, stelt hij. Vance voegt letterlijk toe dat de AI-uitdaging niet benaderd moet worden met enige vorm van zelfbewustzijn of aversie voor risico’s.
Winnaars en verliezers
Trump en zijn gevolg kiezen er al sinds de eerste ambtstermijn van de vastgoedmogul voor om alle beleid in een zero sum-context te zien, waarbij winnen altijd impliceert dat iemand anders verliest of omgekeerd. Constructieve samenwerking, waarbij één plus één drie worden, zijn niet aan de orde. De VS moeten winnen, wat impliceert dat anderen moeten verliezen, ongeacht de gevolgen.
De AI-toekomst zal niet gewonnen worden door te palaveren over veiligheid
JD Vance, Vicepresident VS
Vance waarschuwt ervoor dat buitenlandse mogendheden AI als wapen inzetten om de geschiedenis te herschrijven, te spieden op mensen en vrije meningsuiting te censureren. Dat is een duidelijke verwijzing van China die toch ook een zekere ironie met zich meebrengt: de VS slaan onder Trump immers een gelijkaardig pad in.
Bovendien bouwt de president actief mechanismen af die de VS moeten wapenen tegen campagnes met desinformatie van die buitenlandse mogendheden. Een logische conclusie kan zijn dat er regulering nodig is om de inzet van AI voor malafide doeleinden te blokkeren, maar Vance zelf deelt dat inzicht niet en bood geen alternatieve oplossing.
Openingssalvo richting DMA en DSA
Hoewel Vance tijdens zijn speech focust op AI, is het niet moeilijk om een schot voor de boeg van de EU te zien inzake andere regulering. De Europese Unie heeft als een reactie op het totale gebrek aan regelgevend kader in de VS zijn eigen regels gebouwd. Denk daarbij aan de Digital Services Act (DSA) en de Digital Markets Act (DMA). De DSA en DMA leggen verantwoordelijkheden bij grote (en bijgevolg veelal Amerikaanse) bedrijven. Die mogen hun monopoliepositie niet misbruiken, en zijn er verantwoordelijk voor dat hun platformen geen megafoons worden voor fake news en destabiliserende propaganda.
lees ook
InvestAI: EU investeert 200 miljard euro om AI-voorsprong op te bouwen
Niet alleen de AI Act, maar ook de DSA en de DMA zijn een doorn in het oog van Trump en Vance. De grote techmiljardairs waaronder Mark Zuckerberg van Meta en Elon Musk van X willen zich helemaal niet houden aan de Europese regels. Zij hebben het oor van Trump gekocht met grote bijdrages, en zijn hart gewonnen door diversiteitsprogramma’s in de eigen bedrijven af te voeren. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat de Amerikaanse regering nu voor rekening van de techgiganten komt strijden tegen de EU.
Dominante houding
De passage van Vance op de AI Action Summit gaat in ieder geval niet onopgemerkt voorbij. Vance toont zich de spreekbuis van een Amerikaanse regering die zichzelf op de eerste plaats zet, zonder ruimte voor introspectie. Gelijkwaardige partners bestaan niet, enkel volgers. De VS moeten koste wat het kost winnen in een wedstrijd uitgeschreven door Trump zelf, en Europese waarden zoals veiligheid, diversiteit en toegankelijkheid staan in de weg.
Na zijn toespraak verliet Vance de top. Antwoorden of inzichten van Europese en Aziatische leiders interesseerden hem niet.
De EU beseft dat het een achterstand heeft, en wil die goed maken zonder de eigen waarden te verloochenen. Dat is ten minste de ambitie. Een extra investering van 200 miljard euro moet daarbij helpen. De EU wil open AI ontwikkelen op een verantwoorde manier: een plan dat in de VS op weinig bijval kan rekenen.