Na de veiling: is private 5G de toekomst voor België?

De uitrol van 5G is eindelijk op gang aan het komen in België. Zullen we een opmars van private 5G-netwerken krijgen en waarom is het interessant voor bedrijven om hun eigen stuk netwerk te hebben?

Deze zomer kwam er eindelijk een einde aan de lange veilingsaga. Na jaren van politiek getouwtrek mocht telecomregulator BIPT in juni en juli de felbegeerde licenties voor het 5G-spectrum uitdelen. Vijf winnaars kwamen uit de bus: Proximus, Telenet, Orange, Citymesh en NRB. Zij zullen het 5G-landschap in België vormgeven.

Het afronden van de veilingprocedure is een significante mijlpaal voor de Belgische telecomsector. In de al niet zo goed presterende Europese klas behoort België niet tot de uitblinkers als het aankomt op dekkingsgraad en adoptie van 5G-technologie. Het is dus hoog tijd dat ons land een tandje bijsteekt. De uitrol van private 5G-netwerken kan die adoptie helpen versnellen.

Een privaat netwerk verschilt van een publiek netwerk in het gegeven dat de toegang tot het netwerk niet openbaar is. Je beschikt als gebruiker over een netwerk dat enkel en alleen van jou is. Hoe private 5G het industriële landschap van België kan transformeren, bespreken we met enkele belangrijke pionnen uit de Belgische telecomsector.

5G is een belangrijk competitief element voor de Belgische industrie.

Luc Vanfleteren, Raadslid BIPT

Felbegeerd spectrum

Om een privaat 5G-netwerk op te kunnen zetten, heb je voldoende radiospectrum nodig. 5G-radiogolven verzenden vanuit verschillende frequenties. Providers kunnen frequenties voor 2G of 3G hergebruiken, maar Europa heeft ook enkele frequentiebanden (700 MHz, 3600 MHz, 26 GHz) specifiek vooruitgeschoven voor 5G. Tijdens een spectrumveiling kopen providers licenties aan voor het bereik aan frequenties dat ze nodig hebben.

Luc Vanfleteren en Gino Ducheyne, Raadslid en ingenieur-adviseur bij BIPT, schetsen voor ons hoe de kaarten geschud zijn na de veiling. Zij vertellen ons dat er nog wel enkele mogelijkheden zijn voor privaat 5G-spectrum:

“Het spectrum tussen 3800 MHz en 4200 MHz kan nog toegekend worden. Deze frequenties lenen zich goed voor het ontwikkelen van private netwerken. De toewijzing hiervan zal vermoedelijk in 2023 van start gaan. We willen eerst grondig onderzoeken of er geen storingen zullen ontstaan op de radiohoogtemeters 4200-4400 MHz.”

In principe zal iedereen naar het resterende spectrum kunnen meedingen, al zijn er wel enkele voorwaarden aan verbonden. “We hanteren bijvoorbeeld spectrum caps, een maximale hoeveelheid spectrum die elke provider mag aankopen. Elke partij die spectrum aankoopt, zal zich aan alle regels moeten houden die daarmee gepaard gaan”, duidt Vanfleteren.

Op een eiland

Volgens Vanfleteren en Ducheyne is de kans eerder beperkt dat bedrijven, en zeker kmo’s, hun eigen spectrum gaan aankopen. Het alternatief is om in zee te gaan met één van de vijf providers die al spectrum verworven hebben. Werner De Laet, Chief Enterprise Officer bij Orange Belgium, legt ons uit dat er verschillende manieren bestaan om een privaat 5G-netwerk te bouwen.

De Laet: “5G wordt nu nog geactiveerd op 4G-infrastructuur. Dat geeft wel hogere snelheden maar het volle potentieel van 5G wordt zo niet benut. Een van de belangrijkste capaciteiten is ‘network slicing’. Deze techniek laat ons toe om het volledige 5G-netwerk op te splitsen in virtuele netwerken die elkaar niet beïnvloeden en die bedrijven bij ons kunnen aankopen”.

In dit model voorziet de telecomprovider de nodige apparatuur en ondersteuning op het netwerk. Daarnaast bestaan er ook hybride vormen waarbij bedrijven hun apparatuur aansluiten op het spectrum van een provider, of een eigen netwerk bouwen dat volledig onafhankelijk is.

Deze laatste modellen komen eerder zelden voor omdat het veel kennis vereist van netwerkupgrades en devices, verduidelijkt De Laet. Hoe het netwerk ook georganiseerd is, de achterliggende gedachte van een privaat 5G-netwerk is om de gebruiker op een ‘eiland’ te plaatsen. Dat schermt het netwerk af voor mensen buiten de organisatie.  

Voordelen van private 5G

Waarom dat voor bedrijven interessant is, leggen we voor aan Mitch De Geest, CEO van Citymesh: “De grote troef van private 5G is dat bedrijven over de volledige capaciteit van hun netwerk beschikken.”

Dit heeft volgens de Geest enkele bijkomende voordelen: “Je netwerk verzadigt nooit door externe gebruikers die zich op het netwerk proberen aan te sluiten. Dat heeft een positief effect op de latentie en de stabiliteit van het netwerk. Bedrijven hoeven ook niet te betalen per gebruikte megabit zoals bij publieke netwerken het geval is.”

Een ander belangrijk voordeel van private 5G is de beveiliging van het netwerk. De data die langs het netwerk wordt doorgegeven tussen apparaten verlaat de grenzen van de organisatie niet, en niemand kan van buitenaf toegang krijgen tot de data.

Private 5G is veel efficiënter en veiliger voor bedrijfskritieke processen.

Mitch De Geest, CEO Citymesh

Van grote multinationals naar kmo’s

Ondanks die voordelen heeft het invloedrijke analysebureau Forrester private 5G op zijn lijstje gezet van te vermijden IT-investeringen in 2023. Daarbij doelen ze voornamelijk op de stand-alone netwerken die organisaties volledig zelf beheren. Bedrijven zouden hiervoor voldoende goedkopere en breder beschikbare alternatieven kunnen vinden, luidt de redenering van Forrester.

Vanfleteren en Ducheyne gaan deels akkoord met die conclusie. “Voor veel kmo’s zullen stand-alone netwerken te duur zijn en ze hebben vaak onvoldoende middelen”, zegt Vanfleteren. “Maar het macro-economische belang van 5G is enorm voor België. De capaciteiten om private netwerken op te kunnen zetten, zal een competitief element worden om grote multinationals naar ons land te lokken.”

Vanuit het kamp van de providers klinken De Geest en De Laet eensgezind dat private 5G ook kmo’s kan dienen. “We zien dat de early adopters wel eerder uit de logistieke en transportsector en de zwaardere industrieën zoals de chemie komen”, zegt De Geest. “Maar de voordelen zijn voor alle bedrijven voelbaar. Ook kmo’s botsen op de limieten van wat met 4G en wifi mogelijk is.”

“Network slicing biedt een zeer kostenefficiënte oplossing voor private 5G-netwerken”, springt De Laet bij. “Wij geloven dat dit voor zeventig à tachtig procent van onze zakelijke klanten het meest interessante netwerkmodel zal zijn om het potentieel van 5G te benutten.”

5G vs wifi

5G moet de beperkingen van 4G en wifi overstijgen. Dat betekent niet dat 5G een directe vervanger voor beiden netwerktechnologieën is, maar eerder een ideale aanvulling. De Laet legt de verschillen tussen 5G en wifi uit: “Bij 5G zit de intelligentie in het netwerk, terwijl die bij wifi van de aangesloten apparaten moet komen.”

“5G is zo beter in staat om de connectie te bewaren wanneer je van antenne wisselt, wat 5G-verbindingen inherent stabieler, sneller en ook veiliger maakt omdat je data afgeschermd wordt”, gaat De Laet verder. “5G maakt mogelijk wat met wifi en 4G nu nog niet kan. Denk aan autonome toestellen die in een fractie van een seconde een beslissing moeten nemen. Alles wat ‘beweegt’, heeft baat bij 5G-technologie.”

Ook De Geest beaamt dat 5G bredere toepassingen mogelijk maakt, maar dat wifi ook nog zijn plaats zal hebben: “Wifi-verbindingen zijn vooral nuttig in kantoorruimtes, omdat er veel bandbreedte beschikbaar is. Maar het is geen gelicentieerd spectrum, wat het minder geschikt maakt om je kritieke infrastructuur op aan te sluiten.”

“Op private netwerken kan je een wifi-ervaring gaan nabootsen met 5G”, gaat De Geest verder. “Op termijn zou je als gebruiker eigenlijk niet meer mogen merken op welk netwerk je nu precies aangesloten bent. Devices en netwerken zullen slim genoeg worden om zich voor elke specifieke toepassing met het optimale netwerk te verbinden.”

“5G maakt mogelijk wat wifi en 4G niet kunnen.”

Werner De Laet, Chief Enterprise Officer Orange Belgium

De uitrol van 5G belooft een interessant hoofdstuk te worden voor ons land. Private netwerken moeten industriële innovatie naar een hoger niveau tillen. Het startschot voor de 5G-wedloop is gegeven.