IT-monitoring stelt de meeste admins voor een dilemma: je moet heel wat geld en tijd investeren in iets dat, in het beste geval, nooit nodig gaat zijn. Langs de andere kant kan je gewoon niet zonder monitoring. En dan lonkt open source nog als alternatief.
Als een bedrijf afhangt van IT – wat vandaag geldt voor bijna elke firma – moeten de beschikbaarheid en de prestaties ervan constant worden gemonitord. Denk dan aan de infrastructuur en het netwerk. Monitoring is de enige manier om meteen in te grijpen bij incidenten voor het systeem serieuze schade oploopt. Dat kan gebeuren wanneer die niet op tijd worden gedetecteerd, gelokaliseerd en opgelost.
Deze ietwat vreemde relatie met monitoring betekent dat degenen die het voor het zeggen hebben binnen het bedrijf, er verrassend weinig ervaring mee hebben. Gewoonlijk is er een monitoring-tool aanwezig die al jaren wordt gebruikt en zo nu en dan een update krijgt. Er worden dan enkele nieuwe apparaten geïntegreerd in het monitoringsysteem en hier blijft het dan bij.
Verrassend genoeg is er meestal helemaal geen centrale monitoring-oplossing. Alles wordt dan in de gaten gehouden met ingebouwde tools. Het onderwerp ‘monitoring’ komt alleen bovenaan de agenda’s wanneer het compleet in het honderd loopt en er stevige schade is aangericht door een storing die niet werd opgemerkt. Vervolgens kijkt men halsoverkop wat de monitoring-markt te bieden heeft, met een prijs die veel hoger ligt dan het effectieve budget als gevolg.
lees ook
Wat je moeten weten over de markt van IT-monitoring
Dit artikel biedt duidelijkheid en voorkomt onaangename verrassingen. In een eerder stuk gaven we al een overzicht van de monitoring-markt. Vandaag leggen we licentiemodellen uit, wijzen we op ‘prijsvalstrikken’ en we geven concrete tips voor een succesvolle evaluatie van een nieuwe monitoring-oplossing.
Licenties
Weet je wat je noden zijn en welke oplossingen in aanmerking komen? Dan is het tijd om naar de licenties te kijken. Het is belangrijk om die stap te zetten voor een gedetailleerde technische analyse. Anders spendeer je misschien veel tijd en moeite om een oplossing te vinden die technisch wel klopt, om dan pas te ontdekken dat de gevraagde licentieprijs veel te hoog is voor je budget. Het type licentie maakt software niet goedkoop of duur, maar kan transparantie bieden of net de werkelijke prijs verhullen.
Het type licentie maakt software niet goedkoop of duur, maar kan transparantie bieden of net de werkelijke prijs verhullen.
Wilco Ravestein, Country Manager Benelux bij Paessler AG
De licentie van sommige tools hangt af van het aantal gebruikers, bij andere van het aantal servers dat nodig is om te monitoren, het aantal gemonitorde apparaten of van bepaalde aspecten van apparaten die worden gemonitord. Er zijn maandelijkse of jaarlijkse abonnementen en formules die een eenmalige aankoopprijs combineren met onderhoudskosten.
Met het abonnement riskeer je hogere lopende kosten, maar vermijd je dure initiële investeringen in de licentie (OpEx in plaats van CapEx). In sommige bedrijven kan dit de opstart faciliteren. Langs de andere kant zijn bij oplossingen die alleen beschikbaar zijn als aankoop de kosten achteraf beter op te volgen.
Wanneer het over licenties gaat moet je zeker letten op de beschikbare functies. We kunnen drie specifieke modellen onderscheiden:
- De bouwstenen
Producenten van de eerder vermelde pakketten gaan voor een modulaire aanpak: bijna elke functie is apart verkrijgbaar als applicatie, add-on of module. Je kan de exacte oplossing die jij nodig hebt samenstellen en alleen daar voor betalen. Dat is de theorie. In praktijk blinken die bouwstenen echter uit in gebrek aan transparantie.
Verschillende licentiemodellen voor aparte applicaties en modules en onduidelijke functieomschrijvingen bemoeilijken het bepalen van de exacte kost van de oplossing zonder de hulp van een expert. Vaak zijn er stevige extra kosten wanneer dagelijks gebruik problemen blootlegt in de functionaliteit van de oplossing die reeds is aangekocht. Dat maakt dure extensies dan weer een noodzaak.
De investering is echter vaak al zo hoog dat men door de zure appel bijt en die extra kosten aanvaardt, in plaats van het geleverd werk en het gespendeerd geld af te schrijven en naar een nieuwe oplossing te kijken.
- Edities
Er zijn verschillende edities – meestal twee of drie – die elk een verschillende set aan functies bieden. Hier betaal je alleen voor wat je nodig hebt, indien een editie exact aan jouw eisen voldoet. Indien dit niet het geval is kan dit vanwege de hoge prijs erg vervelend zijn als je dan moet overschakelen naar een grotere en duurdere editie, alleen maar voor uitgebreidere rapportering of een functie die je alleen in een beperkt gebied gebruikt.
- “All inclusive”
Elke licentie bevat het volledige aanbod zonder de nood aan modules of add-ons. De voordelen liggen voor de hand: maximale transparantie, dus geen onaangename verrassingen omdat je niet gezien had dat sommige functies nog een betaalde add-on of een dure “Enterprise Edition” nodig hadden. Langs de andere kant betaal je voor alle functies, ondanks dat je er wellicht niet alles van gebruikt.
Meerdere sites monitoren of MSP-klanten
Er zijn tegenwoordig erg weinig bedrijven met hun volledige IT op één locatie of netwerk. Clouddiensten, hybride netwerken, verschillende afdelingen of zelfs datacenters, de integratie van IoT-systemen of productieomgevingen, maar ook functionele divisies of een netwerk, ze hebben allemaal monitoring nodig. Afhankelijk van het licentiemodel en de architectuur kan dit resulteren in enorme extra kosten.
Normaal gaat het monitoren van verdeelde sites via ofwel zogenaamde polling engines (ook wel remote probes of monitoring engines genoemd) die alleen lokaal monitoring-data verzamelen om die vervolgens naar een centrale omgeving te sturen voor evaluatie. Een andere optie is via complete monitoring-servers die data verzamelen en evalueren en alleen de resultaten naar een centrale omgeving sturen. Beide modellen kunnen duur zijn als elke polling engine en elke lokale omgeving wordt aangerekend en een verdeelde editie nodig blijkt om verdeelde sites te monitoren.
Monitoring-tools voor MSP’s zijn een apart geval bij het monitoren van verschillende sites. Naast speciale functies, zoals de nood aan begrijpbare SLA-rapportering en mogelijk ook facturatiemogelijkheden, is het monitoren van verdeelde sites hier een absolute noodzaak. Hier is extra aandacht nodig voor de licenties: sommige producenten vragen meer voor zogenaamde MSP-licenties, samen met een bijkomend bedrag per klant, aan wie monitoring is verkocht als een service met een oplossing. Andere producenten, zoals Auvik, bieden toegewijde MSP-oplossingen, maar geven alleen een prijs op aanvraag.
Progress WhatsUp Gold wordt aangeboden als een MSP-editie en als aanvulling op de edities Free, Premium en Total Plus. Net als bij Auvik worden de prijzen daarvan alleen op aanvraag gegeven. In tegenstelling tot bij Paessler, waar alle PRTG-licenties als MSP-oplossing kunnen dienen, zonder extra kost. Functies zoals het monitoren van eender hoeveel verdeelde sites zijn inbegrepen en de prijzen staan duidelijk op de website.
Enkele tips voor de evaluatie
- Stem je vereisten af op de functiesets van elke oplossing – hoe meer tools, modules en add-ons je nodig hebt, hoe belangrijker het is om zeker te zijn van de prijs van het totaalpakket, niet alleen van de basislicentie.
- Zorg ervoor dat je de prijs bepaalt die je nodig hebt voor jouw specifieke monitoring-situatie. Vooral als het gaat om het monitoren van verdeelde omgevingen.
- Zorg ervoor dat je transparant bent over de prijs: idealiter kun je de prijzen vinden op de website van de producent en kan je zo je prijs bepalen zonder vragen of overleg met experts.
Gratis monitoring met open source?
Naast commerciële monitoring-tools zijn er een groot aantal open source oplossingen die vrij van licentiekosten gebruikt kunnen worden. Kom je er daarmee gratis vanaf?
Op het eerste gezicht klinkt ‘royalty-free’ veelbelovend als gratis en veel beheerders hebben hun eigen monitoring gebouwd op basis van een open source framework, in plaats van het budget voor een commerciële oplossing te bespreken. Het is echter niet alleen het licentiebudget dat kosten veroorzakt voor monitoringsoftware – ook implementatie, onderhoud en beheer zorgen voor initiële en lopende kosten.
LEES OOK: Monitoring, wat kost dat nu echt?
Voor ondersteuning moet je bijvoorbeeld vertrouwen op de community of dure ondersteuningscontracten afsluiten met de producent van de oplossing. Implementatie en onderhoud van open source oplossingen vereisen meestal experts, die zeldzaam en daarom duur zijn.
Gevaar voor kennissilo’s
Als de expert het bedrijf verlaat, ontstaat er vaak een kennissilo, wat betekent dat niemand in het bedrijf de zelfontworpen monitoring-oplossing kan blijven onderhouden en bedienen. Als alternatief kan een provider worden ingehuurd om de open source oplossing te implementeren en te onderhouden – maar dit plaatst het bedrijf ook in een bepaalde afhankelijkheidsrelatie, om nog maar te zwijgen van de kosten.
Naast het feit dat ze vrij zijn van licentiekosten, is het belangrijkste voordeel van de meeste open source tools hun flexibiliteit. Op basis van het open source framework kun je een individuele oplossing ontwikkelen die precies is aangepast aan je eigen vereisten. De voorwaarde is een geschikte provider of een team dat over de nodige vaardigheden beschikt. In dit geval kan het zinvol zijn om een dergelijke oplossing intern te ontwikkelen.
Als alternatief zijn er commerciële tools die interfaces en sjablonen bieden en dus ook tot op zekere hoogte kunnen worden aangepast. In tegenstelling tot de gebruikelijke open source tools bieden deze het voordeel dat standaardfuncties meestal vooraf gedefinieerd en geoptimaliseerd zijn voor gebruiksvriendelijkheid. Bovendien is er professionele ondersteuning van de producent.
Tip voor de evaluatie
- Als je ook open source tools meeneemt in de kostenevaluatie, bereken dan extra kosten voor implementatie, onderhoud en bediening, evenals extra kosten voor professionele ondersteuning.
Dit is een ingezonden bijdrage van Wilco Ravestein, Country Manager Benelux bij Paessler AG. Klik hier voor meer informatie rond de Paessler PRTG-oplossingen.