Het gebruik van Microsoft Copilot en Google Gemini is niet langer meer optioneel, maar verplicht. Zogezegd om AI toegankelijker te maken, maar in de praktijk een excuus om de gebruikscijfers en inkomsten op te krikken.
Gebruikte je Copilot of Gemini nog niet? Dan zorgen Microsoft en Google dat je voortaan niet meer om hun AI-assistenten heen kan. De techreuzen lieten recent weten dat AI-functies voortaan ‘inbegrepen’ zitten in hun 365- en Workspace-abonnementen. In ruil voor meer AI stijgt de abonnementsprijs. Dat gebruikers daar helemaal niet om gevraagd hebben, is slechts bijzaak.
lees ook
Microsoft bundelt Copilot met Microsoft 365 en verhoogt prijzen ook in EU
Van opt-in naar opt-out
Wie Copilot of Gemini wilde gebruiken, diende tot voor kort een extra add-on te nemen bovenop het abonnement. We hebben het voor alle duidelijkheid dan over de professionele versies van de modellen met meer capaciteit, functionaliteit en beveiliging. De extra kost was met meer dan twintig euro per maand zeker aan de hoge kant, maar het was het op zijn minst de keuze van de gebruiker om er wel of niet op in te tekenen.
De adoptie van Copilot en Gemini ging op deze manier te traag, vonden Microsoft en Google. We zagen de AI-assistenten al op allerlei manieren geïntegreerd worden in de kantoorapplicaties. Microsoft 365 onderging zelfs een gedaanteverandering om de aanwezigheid van Copilot te benadrukken. Dat bleek niet voldoende en dus kiezen Google en Microsoft voor de agressieve aanpak. Als kers op de AI-taart maken ze het gebruikers zo moeilijk mogelijk om nog een ‘dom’ abonnement af te sluiten.
We wijzen Microsoft en Google nu wel expliciet met de vinger, maar Apple mag evengoed het boetekleed aantrekken. Vanaf nu staat Apple Intelligence (na een lange strijd in de EU beschikbaar) standaard ‘aan’ in iOS- en macOS. Ja, je kan dat uitzetten en je hoeft er geen abonnement voor te betalen, maar het principe blijft hetzelfde. Apple heeft niet aan gebruikers gevraagd of ze dat wel willen en je moet zelf in de instellingen naar de aan/uit-knop zoeken.
Hoge kosten, ongeduldige investeerders, ontevreden gebruikers
Denk niet dat Microsoft en Google AI aan je abonnement toevoegen om jouw leven beter te maken. Ze willen enkel en alleen hun eigen hachje redden. De training en inferentie van de modellen heeft miljoenen gekost en op dit moment maken Google en Microsoft daar verlies op. Aan het einde van de rit zal de gebruiker de rekening mee moeten betalen.
De techreuzen moeten ook aan hun investeerders denken. Die worden al twee jaar gepaaid met mooie beloftes over AI, maar het minste beetje twijfel is voldoende om de bubbel te doorprikken. Door Gemini en Copilot aan alle abonnementen toe te voegen, worden de gebruikscijfers in één klap kunstmatig opgekrikt en een stabielere bron van inkomsten verzekerd. Dat is exact wat investeerders willen horen.
Gebruikers zijn minder blij. In Australië, dat als eerste markt getrakteerd werd, zorgde de verplichte Copilot-toevoeging al voor veel frustratie. Copilot vraagt bij iedere handeling of het van dienst kan zijn. Nare herinneringen aan het Clippy-tijdperk komen terug naar boven. Ook wie een smartphone met Gemini heeft, zal opmerken dat die zich veel assertiever opstelt dan het vroegere Assistant. Artificiële intelligentie voelt zo meer aan als artificiële opdringerigheid.
AI door gebruikers hun strot rammen, zal hen alleen maar sneller verzadigd doen raken.
Welke regels?
Microsoft neemt bovendien een loopje met de EU-regels rond eerlijke concurrentie. Herinner je nog dat Microsoft in 2023 Teams uit Office moest halen omdat die koppeling oneerlijke concurrentie betekende voor andere communicatieplatformen? Microsoft wil ons misschien wel doen geloven dat Office en Copilot één en hetzelfde zijn, maar het weet evengoed dat dat een drogreden is. Het dringt Copilot op aan gebruikers om het een kunstmatige voorsprong te bieden op alternatieve AI-applicaties, ongeacht of die nu beter zijn of niet.
Wat Microsoft doet in Windows, doen Google en Apple evengoed met hun mobiele platforms. Android mag dan wel de reputatie genieten een ‘open ecosysteem’ te zijn, maar iedere Android-telefoon komt steevast met een Google-bundel. Dat heeft de zoekmachine en Chrome-browser toch een significant voordeel opgeleverd omdat het de nood aan een alternatief verkleint. Google speelt nu onder een hoedje met smartphonefabrikanten om Gemini aan te prijzen volgens dezelfde logica. Waarom zou je de ChatGPT-app nog installeren als je al Gemini hebt?
Denk aan hoe Apple jarenlang zijn iOS-ecosysteem heeft dichtgetimmerd voor externe partijen. Apple maakte het gebruikers bewust moeilijk om alternatieven voor zijn eigen applicaties te vinden. Onder druk van de DMA zet Apple (met flinke tegenzin) de deuren open, maar het wilde aanvankelijk Intelligence niet naar Europa brengen omdat het dat niet volgens de eigen regels mocht doen.
Techbedrijven weten dat de tijd hun vriend is. De bureaucratie loopt altijd achter op technologische ontwikkelingen. Tegen de tijd dat wetgeving van kracht gaat, een overtreding is vastgesteld en een straf kan worden opgelegd, is de concurrentiestrijd al lang gestreden. Eventuele boetes riskeren en achteraf corrigeren loont meer dan wachten tot de spelregels bepaald zijn.
De klant is niet meer koning
Maak je dus niet de illusie dat jouw mening als klant telt. In de IT-wereld zijn de techreuzen koning. Hoe Microsoft het nieuwe Outlook doorduwt, bewijst nog maar eens dat het doet wat het wil. Gebruikers hebben het maar te slikken of moeten zoeken naar creatieve achterpoortjes om aan de wil van Microsoft te ontsnappen.
lees ook
Geen fan van het nieuwe Outlook? Zo hou je de verplichte overstap tegen
Tot slot: dit is géén betoog tegen AI. De AI-functies die Copilot, Gemini, ChatGPT en co met zich meebrengen, kunnen wel degelijk een meerwaarde zijn voor ons dagelijkse leven. Maar laat gebruikers zelf kiezen of en hoe ze die willen gebruiken.