Je weet het misschien nog niet, maar we staan aan de vooravond van een Chromebook-invasie. Nederland is al bezweken, maar ook België wordt stilaan warm gemaakt. Eerste halte van de invasie: scholen.
In het derde kwartaal van 2018 werden er 75.000 Chromebooks verkocht in heel Nederland. In België zijn er geen exacte cijfers, maar Intercare schept duidelijkheid als grootste Chromebook-vendor in België. “We hebben in oktober de kaap van 5.000 toestellen gerond”, zegt Joris Nachtergaele, Sales Manager Onderwijs bij Intercare.
75.000 toestellen in één kwartaal of meer dan 5.000 toestellen over een heel jaar. Je moet geen krak in wiskunde zijn om te zien dat er iets gaat bewegen in deze markt. Nederland loopt traditioneel altijd enkele jaren voor op België. Het potentieel is immens volgens Intercare.
Onderwijssector
De onderwijssector is met voorsprong de belangrijkste groeipoot voor Chromebooks. Chrome OS is de drager voor Google for Education. De troefkaart van de zoekgigant is gratis voor elke leerling en vindt steeds meer zijn weg in basisscholen en secundair onderwijs.
Fourcast, specialist rond Google for Education, ziet dat de huidige digitaliseringsgolf van alle scholen hulp kan gebruiken. David Minne is ICT-coördinator bij de scholen van Moorsledegem en tegelijk Head Google for Education bij Fourcast. “22 uur per week werk ik als ICT-coördinator. Vroeger kon ik 10 procent van mijn tijd spenderen aan leerkrachten om hen te helpen en ging de rest van mijn tijd naar het technisch onderhouden van alles.”
Nadat de scholen de switch naar Google for Education hebben gemaakt, merkt Minne dat alles helemaal anders is geworden. “Vandaag ben ik twee uur per week bezig met het onderhouden van apparaten en heb ik 20 uur om leerkrachten te ondersteunen.”
Die ondersteuning is volgens Minne broodnodig. Elk vak moet vandaag in contact komen met ICT. Een paar uurtjes aparte computerles is volgens hem not done. “We moeten evolueren van ICT als doel naar ICT als middel. Uiteindelijk wil ik bereiken dat leerkrachten technologie gebruiken zonder dat ze het beseffen.”
IT-budgetten
Een enthousiaste ICT-coördinator is belangrijk om een degelijke digitalisering van een school te realiseren. Veel scholen duiden één van de leerkrachten aan om dat op zich te nemen en hebben zelden iemand voltijds of deeltijds aanwezig. Budget is de belangrijkste boosdoener en daar ziet Nachtergaele het grootste groeipotentieel.
“Voor één Windows-pc kan je drie Chromebooks kopen. Daarna betaal je een eenmalige activatiekost van 23 euro en je kan de Chromebook centraal beheren als IT-administrator. Meer kosten heb je niet, want Google for Education is helemaal gratis.”
Wanneer je een Windows-pc gebruikt op school, kan je genieten van gratis Office 365 for Education. Daar plaatst Nachtergaele wel een kanttekening bij. “Die versie heeft enkel een online versie van Office. Handig voor studenten, maar niet voor leerkrachten en medewerkers van de school. Wie de software wil installeren, moet betalen. Tot vorig jaar moesten scholen voor elk toestel een licentiekost voor Windows en Office van 40 euro per jaar betalen. Sinds vorig jaar is er een nieuwe raamovereenkomst met de Vlaamse Overheid en wordt er niet meer per toestel maar per FTE (Full Time Equivalent) gerekend. Bovendien is de maandelijkse prijs flink verhoogd met ongeveer de helft.”
Die nieuwe berekening heeft volgens Nachtergaele zowel een positieve als negatieve impact. Scholen met heel wat toestellen, zullen minder moeten betalen met de nieuwe licentievorm. Scholen met weinig toestellen daarentegen moeten ineens meer betalen. “In sommige gevallen gaat het om 30.000 tot 40.000 euro per jaar meer.”
“Voor één Windows-pc kan je drie Chromebooks kopen.”
Minne gaat daarop verder: “Scholen moeten vandaag al een pannenkoekendag organiseren om meer budget te krijgen voor ICT-materiaal. Scholen moeten durven uitkijken naar alternatieven.”
GDPR
In België hebben we het grote nadeel dat scholen een verantwoordelijkheid zijn van gemeentes en gewesten, en iedereen doet zijn eigen ding. Er is geen centrale aansturing die een versnelde uitrol van Chromebooks mogelijk maakt. Het enige dat helpt, is awareness creëren. Daar focust Fourcast heel sterk op, met een Google Experience Center waar leerkrachten en directieleden kunnen kennismaken met het platform in allerlei demo’s.
Scholen die al bestaande oplossingen hebben geïntegreerd zoals Smartschool of andere toepassingen, kunnen die integreren in Google for Education. Er is ook een marketplace waar je zaken kan toevoegen. Google biedt een open ecosysteem aan. Het enige wat leerlingen nodig hebben, is een Google-account. Dat wordt door de scholen in orde gebracht. De G Suite domeinbeheerder maakt die aan voor de leerlingen.
Jonge kinderen en online accounts, GDPR loert dan al snel om de hoek. Google garandeert dat het GDPR-compatibel is en geen enkele schoolaccount eigendom is van Google. Wanneer er een leerling vertrekt van de school, kan met een druk op de knop alles voor altijd worden gewist. De zoekgigant gebruikt ook geen advertenties in de kernapps van Google for Education. Daarbuiten kunnen er wel advertenties worden weergegeven, maar die zijn generiek volgens Google. Studentenaccounts worden niet verheerlijkt met zoekinformatie buiten de studentenapplicaties.
Apps zoals Blogger of YouTube tonen wel advertenties. Hier kunnen IT-admins de toegang tot beperken, mocht dat een probleem zijn. Google heeft een lange lijst met regels waaraan ze zich houden.
Applicaties
Onder Google for Education vallen heel wat applicaties. De belangrijkste van allemaal is Classroom, een centraal platform voor alle lessen. Leerkrachten kunnen er lesgroepen maken, opdrachten geven, feedback verzenden en alles centraal bekijken. Er is ook de mobiele Classroom-app, zodat leerkrachten en leerlingen altijd op de hoogte blijven.
Een ander uniek onderdeel is Expeditions, een platform met tal van VR- en AR-ervaringen voor leerlingen binnen elk lesdomein. Omdat een Google Cardboard (of ander kartonnen equivalent) de enige vereiste is, kan je snel met de hele klas VR- en AR-ervaringen delen. De leerkracht kan ook perfect zien waar de studenten naar kijken en helpen waar nodig.
Google Arts & Culture biedt dan weer een centraal platform voor leerkrachten om ideeën op te doen rond kunst en cultuur. Je kan het overzicht doorzoeken op kunststromingen, historische figuren, plaatsen, kunstenaars en historische gebeurtenissen.
Naast de talrijke andere applicaties die in Google for Education zitten, kan je op elke Chromebook gebruik maken van alle apps in de Play Store. Daartussen zitten nog vele apps die voor leerkrachten handig kunnen zijn. Wie wil leren coderen kan ook bij een Chromebook terecht dankzij de native Linux-ondersteuning.
Wanneer er toch nog specifieke Windows-toepassingen zijn, dan kan virtualisatie een oplossing zijn. Volgens Minne is de kans klein dat het nodig is, behalve bij technische richtingen waar specifieke software nodig is. In deze situatie moet de optelsom worden gemaakt van Chromebooks en een virtualisatieserver, of native Windows-pc’s. Ondertussen zou Google naar verluidt ook werken aan een dualboot-optie voor Windows op Chromebooks.
Chrome OS
Nachtergaele laat weten dat er op dit ogenblik een verschuiving plaatsvindt van klassieke Chromebooks naar versies met aanraakscherm. “Elk toestel dat we vandaag verkopen, is touch. De compatibiliteit met Android-apps is de belangrijkste reden hiervoor. Vandaag hebben we vooral HP en Acer op voorraad. Dikwijls basisconfiguraties zoals modellen met een Intel Pentium-chip, omdat Chrome OS toch niet meer nodig heeft. We verwachten de grootste groei in het basisonderwijs de komende jaren.”
Het zal vermoedelijk niet lang duren voordat België volgt.
Wanneer je kijkt hoe Chromebooks domineren in de VS en sterk groeien in onze buurlanden, zal het vermoedelijk niet lang duren voordat België volgt. Het platform is aantrekkelijk qua kostprijs en de beperkte nood aan onderhoud. Chromebooks die vijf jaar oud zijn, draaien nog steeds het nieuwste Chrome OS. Volgens Minne is de batterij na vier jaar ook nog steeds sterk genoeg om een volledige lesdag door te komen.
Microsoft zal zich de komende jaren goed moeten voorbereiden en aanpassen om Google for Education en bijhorende Chromebooks te counteren. Na een uitgebreide demonstratie van Fourcast geloven we dat het een interessant platform kan zijn voor zowat elke school in België. Je kan initieel enkel de basis gebruiken in combinatie met een bestaand softwarepakket dat vandaag al in gebruik is. Daarna kan je later beslissen om beide te houden, of all-in te gaan met Google for Education. Het worden nog boeiende tijden in onderwijsland.
Gerelateerd: Google verbetert ondersteuning Linux-apps op Chrome OS