Review: Samsung 960 Pro SSD

Vorig jaar september introduceerde Samsung op zijn eigen SSD Global Summit 2016 een aantal nieuwe SSD’s, de Samsung 960 Evo SSD en de 960 Pro SSD, beide voorzien van een M.2-aansluiting die gebruikmaakt van PCIe 3.0 x4 in combinatie met het NVME-protocol. Het waren niet de eerste M.2-SSD’s van Samsung en ook niet de eerste SSD’s die gebruikmaken van het NVMe-protocol. In 2015 presenteerde het bedrijf namelijk de 950-serie die in dezelfde formfactor en met soortgelijke specificaties al grote indruk wist te maken. Nu is het tijd om de nieuwe Samsung 960 Pro SSD eens aan de tand te voelen en te kijken welke stappen Samsung voorwaarts heeft gezet en hoe hij zich verhoudt tot andere SSD’s in de markt.

M.2 en NVME

Om gebruik te kunnen maken van een M.2-SSD moet je beschikken over een relatief nieuw moederbord, want alleen op moederborden van de afgelopen twee jaar is een dergelijke aansluiting te vinden. Daarnaast zijn er adapters in de markt verkrijgbaar, waarop je een M.2 SSD kan schroeven en vervolgens kan je dan de adapter in een traditioneel PCI-e-slot steken.

Verder is er na IDE en AHCI een nieuw protocol verschenen dat alle snelheidsrecords uit het verleden het nakijken geeft. NVMe bestaat al even, maar beleeft nu pas zijn doorbraak in de pc-markt. We hebben bij reviews in het verleden al gemerkt dat dit wel een stuk nauwer komt dan bij IDE of AHCI. Als je gebruikmaakt van NVMe en niet over de juiste drivers beschikt, bestaat de kans dat je op 10 procent van de prestaties van een SSD blijft steken. We adviseren dan ook iedereen met een dergelijke SSD om zijn drivers te controleren.

Samsung 960 Pro SSD

De Samsung 960 Pro is de SSD waarmee Samsung de zakelijke markt wil veroveren. Een SSD met ongekende prestaties en een goede kwaliteit, aldus de Zuid-Koreaanse fabrikant. Hij is beschikbaar in een aantal formaten: 512GB, 1TB en 2TB. De 960 Pro-serie is duidelijk wat duurder dan de 960 Evo-serie. De prijzen beginnen dan ook pas vanaf zo’n 340 euro.

Controller en Flash

Samsung heeft de 960 Pro op flink wat fronten aangepast ten opzichte van de 950 Pro, terwijl het visueel grotendeels dezelfde reepjes lijken. Als we de specificaties nader besturen zien we al snel de nodige verschillen. De 950 Pro maakte gebruik van NVMe 1.1 terwijl de 960 Pro is geüpgraded naar NVMe 1.2. Nu verwachten we niet dat dit een enorm verschil zal gaan maken, maar het geeft wel aan dat het protocol een update gekregen heeft.

Het grotere verschil wordt waarschijnlijk gemaakt door de nieuwe Samsung Polaris-controller in plaats van de Samsung UBX-controller van vorig jaar. De nieuwe controller beschikt over vijf cores, één voor host-communicatie en vier andere om de flash (NAND) aan te sturen. Ook is het werkgeheugen geïntegreerd om ruimte te besparen op de PCB, zodat er meer flash op past. Het flashgeheugen is dit jaar ook anders dan vorig jaar. De 950 Pro maakte gebruikt van 32-laags V-NAND MLC-geheugen, terwijl de 960 Pro is voorzien van 48-laags V-NAND MLC-geheugen. Er zijn dus meer lagen toegevoegd in één enkele NAND-chip waardoor de prestaties en de maximale opslagcapaciteit verder omhoog kunnen.

Als we op papier kijken naar de verschillen dan stelt Samsung nu een leessnelheid te kunnen halen van 3500 MB/s waar het vorig jaar 2500MB/s claimde. Qua schrijven is er een kleinere winst geboekt van 1500 MB/s naar 2100MB/s. Alles bij elkaar heeft Samsung zo op het eerste gezicht een duidelijke stap voorwaarts gezet om de concurrentie voor te blijven.

Vorig jaar bood Samsung al AES 256bit encryptie voor gebruikersdata, daar is dit jaar nog TCG OPAL aan toegevoegd. Samsung heeft op papier een goede innovatie weten te realiseren met zijn NAND-geheugen, in de benchmarks zal moeten blijken of wij dat ook terugzien in onze prestatietests.

Testsysteem

Techzine heeft in 2016 een nieuw testsysteem in gebruik genomen voor het testen van allerlei soorten hardware. We hebben getracht een testsysteem samen te stellen waar veel pc-gebruikers vandaag de dag ook voor zouden kiezen. We zijn uitgekomen op de volgende configuratie:

De vermelde Samsung 950 Pro M.2 SSD is de SSD waarop het besturingssysteem (Windows 10) is geïnstalleerd. Uiteraard testen we de 960 Pro door deze ook aan het systeem te koppelen.

Benchmark

Om de maximale lees- en schrijfprestaties van de 960 Pro SSD te bepalen maken we gebruik van benchmarks. We draaien onder andere AS SSD om het maximale uit deze SSD te persen en te kijken waar hij goed en minder goed uit de verf komt. Op de volgende pagina is ook nog een praktijkbenchmark te zien die meer inzicht geeft in hoe de SSD uit de verf komt bij applicaties.

Vorig jaar bij de 950 Pro SSD (review), maakten we al melding van het feit dat je goed moet opletten dat je de NVMe-driver van Samsung installeert, want de driver van Windows 10 dateert alweer uit 2006 en biedt alles behalve goede prestaties. Op de website van Samsung is de driver gewoon te downloaden en te installeren. Vergeet dit dus vooral niet wanneer je kiest voor de 960 Pro SSD.

We beginnen de benchmarks met de access time, de snelheid waarmee de schijf is te benaderen voor lees- en schrijfacties.

Zoals in bovenstaande grafieken is te zien weet Samsung de access time bij het lezen opnieuw scherper te zetten, met 0,025ms is de data erg goed te bereiken. Als we kijken naar dezelfde snelheid bij het schrijven dan zien we dat de SSD hier daar niet de lijst aan voert. Wel is de score iets beter dan bij de 950 Pro. De verschillen zijn natuurlijk enorm klein dus een probleem willen we dit zeker niet noemen.

Nu volgen de sequential lees- en schrijftest. Deze laten zien wat ongeveer de maximale snelheid is van deze SSD.

Samsung had vorig jaar weliswaar wat concurrentie van Toshiba OCZ. Die concurrentie is nu weer verdwenen, want de 960 Pro laat de concurrentie ver achter zich. Zeker bij het schrijven is Samsung bijna twee keer zo snel.

Verder hebben we ervoor gekozen voortaan ook het aantal IOPS te gaan vermelden bij het wegschrijven van 4K-bestanden. De reden hiervoor is dat de verschillen tussen de SSD’s onderling nogal groot zijn en het laat een eventueel zwak punt van een SSD zien.

Bij het lezen voert Samsung wederom de lijst aan. Bij het schrijven heeft Toshiba OCZ het net iets beter voor elkaar.

Tot slot nog de totale score van deze SSD in AS SSD.

In de totaalscore is te zien dat Samsung een nieuw record neerzet. Komende zomer komt Samsung ongetwijfeld met een nieuwe SSD Summit waar opnieuw NAND-innovatie zal worden gepresenteerd en waarbij de snelheden mogelijk opnieuw gaan stijgen.

Praktijktest

Zoals beloofd op de vorige pagina doen we ook een praktijktest. Die doen we in de vorm van de Storage Test van PCMark. Deze test gebruikt echte applicaties die veel zakelijk worden gebruikt. Denk hierbij aan het Office-pakket of een internetbrowser. Natuurlijk worden er ook veel schijfintensieve taken gedaan, we willen natuurlijk wel dat een SSD zijn best moet doen om tot een goede score te komen. Uit deze test blijkt daardoor net wat meer hoeveel je ervan merkt in het dagelijks gebruik en hoe groot de verschillen zijn tussen de onderlinge SSD’s. Uiteindelijk is een snelheid van 2000 of 2100MB/s niet zo’n groot verschil, als we kijken naar de benchmarks op de vorige pagina.

Zo groot als de verschillen waren op de vorige pagina, zo klein zijn ze bij de praktijktest van PCMark. Uit deze test blijkt dat het verschil tussen de 950 Pro en de 960 Pro nagenoeg nihil is. Samsung heeft dus weliswaar weten te innoveren met zijn SSD’s, maar als gebruiker merk je daar niet zoveel meer van. De grootste stap is al gezet door over te stappen op de M.2-formfactor in combinatie met NVMe. Verdere innovatie heeft waarschijnlijk weinig effect in het gebruik, het enige wat nog wel een verschil zou kunnen maken is meer opslagcapaciteit voor hetzelfde geld. Aangezien Samsung is overgestapt van 32 naar 48-laags NAND is daarin in elk geval een nieuwe goede stap gezet.

Conclusie

Na deze SSD uitgebreid aan de tand gevoeld te hebben kunnen we concluderen dat Samsung zichzelf heeft weten te verbeteren. De nieuwe controller lijkt net wat sneller te zijn dan zijn voorganger en neemt ook minder ruimte in beslag. Daarnaast is het NAND-flash nu voorzien van 48-lagen waardoor de opslagcapaciteit per chip is gestegen. Dat zorgt voor meer opslagcapaciteit tegen een lagere prijs.

Uit onze testen blijkt echter ook dat het verschil in de praktijk met de 950 Pro SSD van vorig jaar niet heel groot is. Dat is natuurlijk jammer, maar ook wel te verwachten want de overstap naar de M.2-formfactor en NVMe-protocol bracht simpelweg veel meer winst met zich mee. De Samsung 960 Pro is dus gewoon een uitstekende SSD en als het Zuid-Koreaanse bedrijf deze lijn doorzet dan wordt de capaciteit van de SSD’s elk jaar gestaag groter en neemt ook de snelheid steeds iets toe.