AMD lanceert nieuwe processors voor de laptop. AMD Ryzen 8040 mobile brengt geen architecturale sprongen met zich mee, maar werkt zich vooral in de schijnwerpers dankzij AI-acceleratie.
AMD introduceert Ryzen 8040 mobile. Wie AMD’s excentrieke naamgevingconventies voor Ryzen-chips kent, ziet meteen aan de naam dat we geen grote technologische sprongen voorwaarts hoeven te verwachten van de nieuwe chipreeks. Het duizendtal in de reeksnaam heeft niets te maken met de node of de architectuur van de CPU’s, maar verwijst enkel naar het lanceringsjaar. ‘7’ betekent 2023, ‘8’ 2024. Deze nieuwe chips zullen dan ook beschikbaar zijn in het eerste kwartaal van volgend jaar.
lees ook
Intel Core Ultra of AMD Ryzen: welke CPU kies je best voor je laptop?
Belangrijker in de naamgeving is het tiental: de ‘4’ illustreert dat deze nieuwe processors gebouwd zijn met de Zen 4-architectuur, net als Ryzen 7040 vorig jaar. Langs de CPU-kant hoeven we dus geen al te grote vernieuwingen te verwachten vergeleken met vorig jaar. AMD lanceert vandaag een uitgebreide line-up met vier tot acht kernen en multithreading, met TDP’s configureerbaar tot 15 watt aan de ondergrens. Dat maakt de chips ideaal voor dunnen tot flinterdunne laptops. De maximale klokfrequentie ligt in lijn met vorige edities van Ryzen mobile.
| CPU | Core / Threads | Max. Freq. (GHz) | TDP (Watt) | Graphics (Radeon) | NPU |
| Ryzen 7 8945HS | 8 / 16 | 5,2 | 35-54 | 780M | Ja |
| Ryzen 7 8845HS | 8 / 16 | 5,1 | 35-54 | 780M | Ja |
| Ryzen 7 8840HS | 8 / 16 | 5,1 | 20-30 | 780M | Ja |
| Ryzen 7 8840U | 8 / 16 | 5,1 | 15-30 | 780M | Ja |
| Ryzen 5 8645HS | 6 / 12 | 5,0 | 35-54 | 760M | Ja |
| Ryzen 5 8640HS | 6 / 12 | 4,9 | 20-30 | 760M | Ja |
| Ryzen 5 8640U | 6 / 12 | 4,9 | 15-30 | 760M | Ja |
| Ryzen 5 8540U | 6 / 12 | 4,9 | 15-30 | 740M | Nee |
| Ryzen 3 8440U | 4 / 8 | 4,7 | 15-30 | 740M | Nee |
Ook langs de grafische kant zijn de veranderingen beperkt. De Radeon 780M-chiplet is nog steeds de krachtigste GPU-chiplet van dienst. Die presteert beter dan de ingebouwde GPU van de concurrentie, waarmee AMD bij zijn lancering vrolijk vergelijkt. Grootse verbeteringen van Ryzen 8040 mobile tegenover Ryzen 7040 mobile blijven eveneens uit.
AI
Zijn er dan geen nieuwigheden, behalve het lanceringsjaar? Gelukkig wel: het gros van de nieuw aangekondigde processors komt met een NPU-chiplet. AMD koos volop voor AI-acceleratie met de lancering van Ryzen Pro 7040 mobile een half jaar geleden, en zet de NPU-integratie nu door naar vrijwel de volledige 8040-line-up. De huidige NPU in Ryzen 8040 – Hawk Point – volgt de Phoenix-NPU in de vorige generatie chips op. De nieuwe NPU verzet 39 TOPS (Tensor Operations per Second), de vorige 33 TOPS.
AMD gaat verder en spreekt van AI-pc’s, aangedreven door z’n processors. Die hebben tot 1,6 keer meer AI-rekenkracht dan vorige modellen. ‘AI-rekenkracht’ is een abstract begrip, dat AMD krijg verduidelijkt. Vandaag al zijn er meer dan honderd AI-gedreven ervaringen beschikbaar voor Windows-computers, die geaccelereerd worden door de NPU’s in de 8040-reeks. AMD verwijst daarbij naar individuele functies, die voornamelijk afkomstig zijn van Adobe en concurrent Black Magic. DaVinci Resolve bevat bijvoorbeeld negentien features die van de NPU kunnen profiteren, Photoshop heeft er 23, op voorwaarde dat je alle variaties van de Neural Filter apart telt.
AMD hamert er verder op hoe de chips verschillende AI-modellen eenvoudig ondersteunen. Ontwikkelaars kunnen modellen getraind in frameworks zoals PyTorch en TensorFlow vrijwel meteen draaien op laptops met Ryzen AI (de NPU) aan boord. De ONNX-runtime geeft dan weer ondersteuning voor geoptimaliseerde modellen, beschikbaar via Hugging Face. Ontwikkelaars kunnen zo aan de slag gaan en AI-gedreven functies bouwen voor onder andere stem- of gebaarherkenning, digitale assistenten die overweg kunnen met natuurlijke taal en meer. Door dergelijke workloads via de NPU te accelereren, draaien ze vlotter, blijft de CPU onbelast, en daalt het batterijverbruik.
Een oplossing zonder probleem
Dat klinkt allemaal goed en wel, maar laten we eerlijk zijn: dit is toch voor een groot stuk toekomstmuziek. Creatieve professionals mogen zich effectief al verlekkeren op AI-gedreven Ryzen-processors die functies in hun favoriete suites zal accelereren, maar voor de grote meerderheid is het zoeken naar een meerwaarde. Voor de meeste gebruikers is AI-acceleratie een oplossing voor een probleem dat zich nog moet stellen. Dat AMD de Pervasive AI Developers Contest uitschrijft, is tekenend. Die wedstrijd meot ontwikkelaars aanzetten om spannende AI-toepassingen te bouwen. Zoiets is doorgaans niet nodig wanneer dergelijke workloads al in overvloed bestaan.
AMD maakt goede laptopprocessors met krachtige GPU’s en nu ook een stevige NPU-integratie. Dat laatste maakt de chips toekomstbestendig, maar is voor dagelijks gebruik in laptops geen game changer op dit moment. Neem je de AI-capaciteiten weg, dan is Ryzen 8040 mobile toch vooral een heruitgave van Ryzen 7040 mobile. Daar is niets mis mee, maar het noopt evenmin tot enthousiasme. We wachten de benchmarks af, maar vermoeden dat wie een AMD-kantoorlaptop zoekt, misschien de beste prijs-kwaliteitverhouding gaat vinden in een toestel met Ryzen 7040 aan boord wanneer Ryzen 8040 net gelanceerd is.