De Europese Commissie doet een nieuwe digitale strategie uit de doeken om de afhankelijkheid van Amerikaanse technologie af te bouwen. Het plan bevat op papier mooie, maar weinig concrete beloftes.
De Europese Unie zit vandaag in een wrange technologische positie. De afhankelijkheid van buitenlandse technologie, en dan voornamelijk Amerikaanse, baart de politiek zorgen. “Europa moet dringend nadenken over de strategische afhankelijkheid van enkele technologische spelers”, hoorden we Vlaams minister-president Matthias Diependaele (N-VA) onlangs nog zeggen tijdens Cybersec.
Die bezorgdheid wordt nu door de Europese Commissie omgezet naar (een aanzet tot) actie. Het presenteert een nieuwe Internationale Digitale Strategie om ‘wereldwijde samenwerking rond digitale technologie, cyberveiligheid en artificiële intelligentie’ te stimuleren. In het document van 15 pagina’s doet de Commissie waar politici in uitblinken: met veel woorden weinig zeggen.
Digitale vrienden
Het plan stelt drie doelen voorop, zoals opgelijst in de persaankondiging:
- Het concurrentievermogen van de EU op technologisch gebied vergroten door economische samenwerking en samenwerking tussen bedrijven.
- Een hoog veiligheidsniveau voor de EU en haar partners bevorderen.
- Samen met een netwerk van partners vorm geven aan mondiale digitale governance en normen.
Internationale samenwerking wordt voortdurend benadrukt. In geopolitiek onzekere tijden wil de EU weten wie zijn digitale vrienden zijn, en wie dat kunnen worden. Lange tijd was dat de Verenigde Staten, maar de relatie is sinds Trump in de Oval Office zit, verzuurd geraakt. Dat grote Amerikaanse technologiebedrijven de Europese IT-industrie domineren, klinkt zo op de lange termijn niet interessant, ook al proberen de hyperscalers te sussen met soevereine clouddiensten.
De Europese Commissie stelt zijn digitale ecosysteem open voor ‘gelijkgezinde’ partners, zegt eurocommissaris Henna Virkkunen. Dat kan de VS zijn, maar dat hoeft niet per se. Met landen zoals Japan, Zuid-Korea, Singapore en Canada worden eveneens digitale vriendschappen gezocht. China wordt niet genoemd als mogelijke partner.
Om die digitale vriendschappen te laten bloeien, lijkt de EU bereid tot toegevingen op de andere twee pijlers: beveiliging en governance. De Europese Unie staat bekend om zijn strenge regelgeving en dat veroorzaakt wel eens frictie met andere landen, de VS voorop. Er klinken stemmen binnen de Europese instellingen om de GDPR-wet te herzien en om encryptie aan banden te leggen.
Veel plannen, weinig daden en weinig geld
Het ontbreekt in ieder geval niet aan initiatieven om Europa sterker op de digitale benen te laten staan. In april werd een AI-plan aangekondigd en ook kwantumtechnologie en 6G staan bijvoorbeeld hoog op de agenda, naast al lopende initiatieven zoals de Chips Act. Hetzelfde schoentje knelt vaak weer: veel woorden, maar weinig daden en te weinig geld om een verschil te maken. De Europese Commissie twijfelt er overigens zelf aan of de regio zich wel kan loskoppelen van Amerikaanse technologie.
Die analyse maakt ook de Nederlandse software-ontwikkelaar en ondernemer Bert Hubert voor The Register. “Dit plan geeft aan dat ze voorlopig niets inhoudelijk te zeggen hebben. Dat is triestig, want op dit moment zou iets concreets zeer welkom zijn. Niets publiceren had beter geweest dan dit”.