Intel zal het 10 nm-productieproces pas in 2020 met vertrouwen omarmen, en dan nog blijft 14 nm de norm voor de meeste cpu’s. Tot 2021 blijft Intel op de node uit 2014 inzetten, tonen gelekte roadmaps.
Twee gelekte processorroadmaps van Intel schetsen geen rooskleurig beeld van de toekomstplannen van de processorfabrikant. Voor desktops blijft de 14 nm-node nog tot 2021 de norm, terwijl de 10 nm Ice Lake-chips, beloofd voor eind dit jaar, slechts in gelimiteerde oplage zullen verschijnen. De info is afkomstig van twee slides door een anonieme tipgever bezorgd aan Tweakers. De slides zouden afkomstig zijn van een interne Dell-presentatie, en tonen enerzijds de ambitie voor laptopchips, anderzijds de plannen voor desktopchips binnen het Intel Stable Image Platform (SIPP)-programma.
De informatie dient met korrel zout genomen te worden. Het is mogelijk dat de plannen voor SIPP-chips afwijken van de plannen voor desktop in het algemeen. Zo kunnen er gerust high end 10 nm-cpu’s gepland staan die niet onder het programma vallen. Anderzijds zijn er geen garanties voor de authenticiteit en de leeftijd van de slides. Tweakers lijkt overtuigd van hun echtheid, maar geeft zelf aan dat ze mogelijks gedateerd zijn.
U en Y zijn eerst
Gaan we ervanuit dat ze echt zijn, dan gaat Intel een moeilijke toekomst tegemoet. Het 14 nm bakproces blijft de norm, zelfs bij laptops, tot minstens Q2 van 2020. In afwachting zal Intel aan het einde van dit jaar wel Ice Lake op 10 nm lanceren. Dat gebeurt in eerste instantie voor de zuinige U en Y-laptopchips met TDP’s van respectievelijk 15 watt en 5 watt. De keuze is logisch aangezien het kleinere bakproces grote voordelen op het vlak van efficiëntie moet bieden. Wat opvalt is het ‘limited’-label: Intel lijkt niet van plan om met Ice Lake meteen de grote volumes te verzetten. De chips zullen lopen naast Comet Lake U, dat opnieuw op 14 nm wordt gebakken.
Zo komen er in eerste instantie enkel dualcore en quadcore Ice Lake-chips. Voor de 6-core-variant is Comet Lake de norm. In de Y-reeks blijft 14 nm Amber Lake doorlopen, en zien we binnenkort eveneens een Comet Lake-lancering. In Q1 van 2020 komt Intel met Comet Lake H. Comet Lake H zal octacore en decacore-chips naar de high end plus 45 watt laptopline-up brengen, en zo de pas aangekondigde H-chips vervangen. Van 10 nm voor deze categorie van laptopchips is in de roadmap zelfs nog geen sprake.
Pas volume met Tiger Lake
Ook de Xeon E client-cpu’s blijven nog tot Q3 2020 ongewijzigd. Dan komt Intel met een vernieuwing van Lakefield, al is de gebruikte node daarvoor niet te zien op de roadmap. Pas in 2020 lijkt Intel volledig te zullen inzetten op 10 nm voor Y en U. In Q2 verschijnt Tiger Lake. Dat is de eerste productfamilie waarbij 10 nm zonder ‘limited’-beperking op de markt komt. De focus zou hier op quadcore-processors liggen.
Laptopchips binnen het SIPP-programma lopen nog flink achter op hun broertjes die niet onder het programma vallen. 10 nm verschijnt daar pas ten vroegste in Q2 2021, al durft Intel dat zelfs niet bevestigen. Op de roadmap zien we tevens vermelding van desktopchips uit het S-gamma. Die chips gaan volgend jaar ook naar 14 nm Comet Lake, opnieuw zonder vermelding van 10 nm in de nabije toekomst. Hier dienen we wel bij te vermelden dat er van desktopchips voor onder andere consumenten en enthousiastelingen geen sprake is op de slides. Wat Intels plannen daarvoor zijn, weten we niet, maar de kans bestaat dat de 10 nm-ambities daar wel iets hoger liggen.
Tot slot maakt Intel op de slides nog gewag van Rocket Lake. Dat is een gecombineerde architectuur die een 10 nm-grafische component moet combineren met 14 nm cpu’s. Intel lanceerde eerder al dergelijke grafisch georiënteerde cpu’s samen met AMD, maar zal nu zelf voor het grafische luik instaan.
AMD en 7 nm
Als de roadmaps kloppen, mag AMD naar de champagneflessen grijpen. Intel staat vandaag al achter met zijn 14 nm-proces, en lijkt er nog minstens twee jaar lang niet in te zullen slagen de achterstand goed te maken. Dat is des te pijnlijker wanneer je weet dat AMD dit jaar nog uitkomt met cpu’s op 7 nm, gebakken bij TSMC. Intel maakt zich sterk dat andere fabrikanten het losjes nemen met de nanometerbenamingen van hun nodes, en dat 10 nm bij TSMC vergelijkbaar is met 14 nm bij Intel vandaag. Dat kan gerust waar zijn, maar met de sprong naar 7 nm verliest dat argument aan relevantie.
Intel, dat tot 2014 een strak innovatieritme aanhield met een nodeverkleining iedere twee jaar, lijkt onverbiddelijk te stagneren. Tegen 2021 zal 14 nm ongeveer zeven jaar in dienst zijn. Toegegeven, het productieproces werd de afgelopen jaren getweaked, maar van efficiëntie- en snelheidswinsten die gepaard gaan met kleinere nodes en transistors is geen sprake. Voorlopig toont Intel aan dat het nog boeiende cpu’s uit het intussen oude proces kan persen, maar in theorie moet de concurrentie met AMD jaar na jaar moeilijker worden. Tel daarbij de volumeproblemen van het afgelopen jaar en het al fors stijgende marktaandeel van AMD, en je ziet dat Intel een moeilijke periode te wachten staat.
Gerelateerd: Marktaandeel AMD stijgt omdat Intel onvoldoende cpu’s kan bouwen