Bij de spectrumveiling begin 2019 zal ook een vierde telecomprovider kunnen meebieden. Dat heeft de federale regering beslist. Telecomminister Alexander De Croo (Open VLD) haalt daarmee zijn slag thuis. Wat betekent deze beslissing?
De regeringspartijen hebben maandagnacht in de marge van de begrontingsonderhandelingen een akkoord bereikt over de komst van een vierde mobiele telecomspeler in ons land. Bij de spectrumveiling begin volgend jaar zal een deel van de beschikbare frequenties worden gereserveerd voor een nieuwe telecomoperator, als die zich aandient.
Tijdens die veiling wordt het spectrum opnieuw verdeeld onder de operatoren voor een periode van 20 jaar. De licenties voor de bestaande mobiele frequenties (900, 1800 en 2600 MHz) lopen in maart 2021 af en gaan opnieuw onder de hamer. Daarnaast zullen ook nieuwe frequenties (700, 1400, 3600 MHz) worden geveild voor het gebruik van 5G vanaf 2020.
Minister van Telecom Alexander De Croo zag daarin een mooie kans om de weg vrij te maken voor de komst van een vierde mobiele netwerkoperator op de Belgische markt. Die moet volgens De Croo helpen de concurrentie te verhogen en de prijzen te doen dalen. De minister werd in die redenering bijgestaan door het BIPT en krijgt nu ook de steun van de regering.
Wat is er concreet beslist en wat zijn daarvan de mogelijke gevolgen voor het Belgische mobiele telecomlandschap?
Welke voorwaarden?
Een vierde speler zal er een hele kluif aan hebben om een volledig nieuw netwerk uit de grond te stampen. De bouw van voldoende zendmasten om een landelijk netwerk operationeel te maken, neemt meerdere jaren in beslag en vraagt om forse investeringen. Het akkoord van de regering creëert daarom gunstige voorwaarden die een nieuwkomer moeten helpen.
Van zodra een nieuwe operator 20% dekking biedt, kan hij van ‘nationale roaming’ genieten.
Van zodra een nieuwe operator 20 procent dekking kan bieden – bijvoorbeeld door de uitbouw van een netwerk in de grote steden – krijgt hij via ‘nationale roaming’ tijdelijk toegang tot de netwerken van Orange, Proximus en Telenet om klanten in heel het land te bereiken. Pas na acht jaar moet de nieuwe speler zelf een dekking van 99,8 procent kunnen aanbieden.
Tegelijk worden de dekkingsverplichtingen voor de bestaande operatoren strenger gemaakt. Ook zij moeten binnen acht jaar 99,8 procent van de bevolking dekken, met een snelheid van 3 tot 6 Mbps. Vandaag is de verplichting nog 98 procent, met een snelheid van 3 Mbps. Bovendien moet er in het bijzonder aandacht worden geschonken aan dekking langs de belangrijkste spoorlijnen, om op termijn de uitrol van wifi op de trein mogelijk te maken.
Komt de vierde operator er zeker?
Neen. De intrede van een vierde telecomoperator wordt niet door de regering opgelegd, maar moet vanuit de markt komen. De regering wil alleen een kader scheppen om de komst mogelijk te maken.
Volgens het BIPT zou er in de markt concrete interesse bestaan van een partij met aangetoonde staat van dienst, maar de telecomregulator noemt geen namen.
Het Franse Iliad komt regelmatig naar boven als geïnteresseerde partij. Dat lanceerde pas nog zijn disruptieve aanbod ‘Free’ in Italië, en trok daarmee 1 miljoen abonnees aan op 50 dagen. Iliad wenst zelf niet te reageren op een eventuele komst naar ons land.
Gevolgen van een vierde operator?
Volgens een recent rapport van het BIPT zou de komst van een vierde operator inderdaad leiden tot meer concurrentie op de markt en lagere prijzen voor de consument. De regulator baseert zich daarvoor op voorbeelden uit het buitenland, zoals Frankrijk, Nederland en Italië.
“Ook zien we dat deze nieuwkomers vaak met nieuwe prijsformules en diensten de markt betreden, waardoor ook bestaande operatoren zich aanpassen”, aldus het BIPT nog.
“We zien dat deze nieuwkomers vaak met nieuwe prijsformules en diensten de markt betreden, waardoor ook bestaande operatoren zich aanpassen.”
Proximus, Telenet en Orange waarschuwden dat een vierde netwerk nadelig zou zijn voor de kwaliteit omwille van het beperkte radiospectrum. Het BIPT volgt hen daar maar gedeeltelijk in, maar voorziet niet meteen problemen.
“Dankzij de veiling komt er terug extra spectrum op de markt. Zelfs met een vierde speler komt er voor de bestaande spelers extra spectrum bij door de nieuwe banden die ter beschikking worden gesteld”, klinkt het bij de regulator.
Over de mogelijke impact op toekomstige investeringen van de operatoren, is het BIPT minder duidelijk. Enerzijds wordt verwacht dat een verhoogde concurrentie tot meer innovatie leidt. Anderzijds kan de verlaagde winst ertoe leiden dat minder wordt geïnvesteerd in rurale gebieden waar de concurrentie niet speelt, of kosten op een andere manier worden gedrukt.
Hoe reageren de operatoren?
Techzine vroeg Orange, Proximus en Telenet om een reactie op de beslissing van de regering. Alle drie betreuren ze het akkoord.
Proximus is de enige partij die een officieel persbericht de wereld in stuurde: “We betreuren deze beslissing omdat het zal toelaten dat een nieuwe operator aan disruptieve voorwaarden de Belgische markt kan betreden. Dit zal inderdaad de prijzen voor de consument op korte termijn doen dalen, maar zal ook onmiddellijk gevolgen hebben voor de kwaliteit van het netwerk en de winstgevendheid van de sector. Dit zal onvermijdelijk de netwerkinvesteringen en de tewerkstelling in de Belgische telecomsector onder druk zetten.”
Ook Telenet betreurt in het bijzonder de mogelijkheid tot nationale roaming wanneer 20 procent dekking is gerealiseerd, en noemt deze maatregel discriminatoir. “Vandaag is de concurrentie voor mobiele diensten al erg intensief en zijn er al meer dan vier spelers actief op de Belgische markt. Telenet is dan ook teleurgesteld dat aan deze feiten voorbij gegaan wordt en dat er toch beslist is om een vierde speler met een eigen netwerk toe te laten. Wij wachten nu op de uitvoeringsbesluiten vooraleer verder commentaar te geven”, klinkt het bij de Mechelse operator.
Orange benadrukt dat het concurrentieprobleem meer op de vaste markt ligt, niet op de mobiele markt waar “iedereen een dienst kan lanceren via een MVNO-overeenkomst.” De operator ziet verder een trend op Europees niveau van consolidatie naar drie operatoren. “Er is geen ruimte voor een vierde operator, de beschikbare waarde is te laag in België. Als gevolg hiervan lopen het aantal banen, de kwaliteit van de netwerken en toekomstige investeringen (zoals 5G) gevaar.