Elk apparaat heeft er eentje, maar wat dóét zo’n IP-adres eigenlijk?
Een Internet Protocol (IP) adres is een reeks unieke cijfers die een apparaat verbindt met het internet. Elk apparaat dat verbonden is met het internet, van pc’s tot smartphones, heeft dus een eigen IP-adres. Maar wat is dat juist en wat gebeurt er als het in de verkeerde handen valt?
lees ook
10 tips om je beter te wapenen tegen cyberaanvallen
Jouw digitaal adres
Je kan een het zien als jouw ‘thuisadres’ op het internet. Wanneer je een website bezoekt of een mail verstuurt, gebruikt je toestel dit adres om te communiceren met andere apparaten en servers. Zonder IP-adressen zouden gegevens dus niet gedeeld kunnen worden. Ze zorgen ervoor dat jouw toestel het antwoord krijgt op een zoekopdracht in Google, of dat je e-mails correct toekomen. Maar ze spelen ook een belangrijke rol in netwerkbeheer, cybersecurity en privacy.
Websites houden IP-adressen bij om gebruikers te herkennen, fraude op te sporen of de locatie te achterhalen. Denk aan gepersonaliseerde advertenties (in combinatie met cookies) of een melding als je je Outlook kalender in een ander land bekijkt. Voor bedrijven zijn ze dan weer nodig voor toegangsbeheer: wie mag er in het bedrijfsnetwerk? Van waar komt een verdachte loginpoging? Bij een cyberaanval kan een IP-adres helpen om een hacker te traceren, of toch als ze zich niet goed beveiligd hebben. Dat gebeurt niet zo vaak.
Twee standaarden, vier types
Er bestaan twee hoofdtypes: IPv4 en IPv6. IPv4 is de oudere variant en ziet eruit als vier cijfergroepen gescheiden door puntjes (bijvoorbeeld 192.168.0.1). Omdat we steeds meer en meer toestellen met het internet verbinden, geraken die adressen opgebruikt. Daarom werd IPv6 ingevoerd: een langere reeks met cijfers en letters die miljarden unieke combinaties mogelijk maakt. Een voorbeeld van zo’n adres is 2001:0db8:85a3:0000:0000:8a2e:0370:7334.
Niet elk adres is statisch. De meeste thuisnetwerken krijgen een dynamisch IP-adres van hun internetprovider. Dat verandert af en toe automatisch en is veiliger. Bedrijven of professionele gebruikers werken soms met een statisch IP-adres. Dat blijft hetzelfde en is handig voor bijvoorbeeld servers of beveiligde verbindingen op afstand. Het zorgt voor meer controle, maar vraagt ook om extra beveiliging.
lees ook
Van IP-adres tot arrestatie: hoe Pierre van de Federale Politie cybercriminelen opspoort
Zo kan je met een statisch IP-adres makkelijker een of meer poorten forwarden of ‘openzetten’ in je router. Dat betekent niet dat je je computer automatisch vrijwaart van ongewenst verkeer, maar wel dat je externe toegang tot een specifieke toepassing beter kan regelen. Een voorbeeld: je hebt je eigen File Transfer Protocol-server (FTP) opgezet en je wil een veilige verbinding. In de instellingen van je router kan je dan een bepaalde poort openzetten en doorverwijzen naar het juiste IP-adres van jouw server. Zo kunnen externe apparaten alleen maar verbinding maken met jouw server via die poort, zonder dat andere diensten op je netwerk openstaan.
Er is ook een verschil tussen publieke en private IP-adressen. Je thuisnetwerk (bijvoorbeeld voor je laptop of printer) gebruikt private IP-adressen om met elkaar te communiceren. Alleen je router heeft een publiek IP-adres, waarmee hij met de buitenwereld ‘praat’.
Wat als het in verkeerde handen terecht terechtkomt
Ze zijn vrij gemakkelijk te achterhalen en dus eigenlijk niet erg veilig. Cybercriminelen kunnen er niet alleen jouw locatie mee achterhalen, ze kunnen het ook gebruiken om in jouw netwerk in te breken, gegevens te stellen of DDoS-aanvallen uit te voeren. Dat gebeurt bijvoorbeeld als je op een verdachte url klikt of een malafide openbaar wifi-netwerk gebruikt.
Je kan jezelf beveiligen door bijvoorbeeld een Virtual Private Network (VPN) te gebruiken. Daarmee wordt jouw IP-adres verborgen of lijkt het dat je op een totaal andere locatie of zelfs in een ander land aan het surfen bent. Dat is niet alleen veilig, maar zorgt ook voor een geëncrypteerde verbinding tussen je apparaat en het internet. Perfect voor mensen die op zoek zijn naar meer privacy.