Het netwerk van de toekomst is een 5G-netwerk, of zo lijkt het toch. In de praktijk is 5G een stuk minder belangrijk dan je zou denken. Het veel onbekendere Wifi 6 heeft daarentegen wel het potentieel om op korte termijn een voelbare impact te hebben op de meest gebruikte vormen van draadloze connectiviteit.
Een groot spandoek toont een wielrenner op zijn koersfiets, volledig in race-outfit. Hij heeft z’n smartphone vast. ‘5G, gigabit-connectiviteit, overal en voor iedereen’, zo leest de slogan die het beeld vergezelt. Het Mobile World Congress in Barcelona was gedecoreerd met dergelijke spandoeken en 5G domineerde het discours. Weinigen vroegen zich af waar een wielrenner in godsnaam gigabit-snelheden voor nodig heeft tijdens zijn fietstocht door de velden.
Stel jezelf die vraag ook maar eens. Of je nu mobiel verbindt met je smartphone, dan wel met een tablet of een laptop: wanneer liep je al tegen de limieten van je 4G/LTE-connectie aan? Kijk daarbij niet naar ontvangst, want dat is een euvel dat 5G niet zal verhelpen, maar naar de up- en downloadsnelheid die een goede 4G-verbinding vandaag biedt.
5G: standaard voor een minderheid
De waarheid die weinig aan bod komt, is nochtans vanzelfsprekend: 5G is er niet voor de consument. Dan bedoelen we consument in de breedste zin van het woord, van tiener tot zakelijke gebruiker. De standaard biedt in de eerste plaats een oplossing voor capaciteits- en latencyproblemen, die vandaag de uitrol van spectaculaire nieuwe IoT-toepassingen bemoeilijken. In dat opzicht alleen al is het 5G-netwerk inderdaad een noodzaak voor iedere regio die aan het voorfront van technologische ontwikkeling wil staan, maar denk daarbij niet dat jouw smartphone of laptop plots van vlottere connectiviteit zal genieten.
‘Gigabit-snelheden overal’: top, maar waarom heb je die zo dringend nodig als consument?
Henning Rogren, VP en managing director serviceproviders voor EMEA bij Netgear, geeft ons gelijk wanneer we hem bovenstaande bedenking voorschotelen. Hij wijst naar twee nieuwe draagbare hotspots op de Netgear-stand op MWC. “Deze mobiele 5G-router heeft een theoretische snelheid van 4,2 gigabit. In de praktijk zal je daarmee de komende jaren niet veel meer dan 1 gigabit uit een 5G-netwerk halen. Deze klassieke 4G-variant kost minder dan de helft en heeft vandaag een haalbare maximale transfersnelheid van 2 gigabit op een capabel netwerk.” Netgear zit met andere woorden netjes mee op de hypetrein, maar beseft zelf ook dat 4G voor de nabije toekomst de juiste technologie blijft voor veel consumententoepassingen.
“5G is inderdaad niet meteen bedoeld voor consumenten”, beaamt Gregory Dorai. Hij is VP voor productmanagement en strategie bij Cisco. “Zeker in de nabije toekomst moet je geen grote voordelen verwachten. De uitrol van 5G wordt gestart met de erg hoge millimeterwave-golflengtes op selecte locaties. Vervolgens komen grote steden aan de beurt, maar een uitrol van 5G over het hele spectrum moet je niet voor 2022 verwachten.” Als gebruiker van endpoint-toestellen is 5G dus niet alleen niet zo interessant, het is bovendien ook nog niet voor meteen.
Wifi 6: al het goede van 5G, vandaag
Toch gebeuren er boeiende dingen in de draadloze wereld. Waar op MWC nergens mee werd uitgepakt, maar wat we bijna overal terugvinden, is Wifi 6. Wifi 6, voor de rebranding gekend als 802.11ax, is de opvolger van de huidige wifi-standaard. Dorai: “Wifi 6 vertoont erg veel gelijkenissen met 5G. De voordelen zijn bijna identiek: de doorvoersnelheid is hoger, de latency is lager en de capaciteit gaat sterk omhoog.”
Het grootste verschil tussen Wifi 6 en 5G zit in de back-end en de gebruikte radiogolven. 5G is ontworpen om deel uit te maken van een breed mobiel netwerk, Wifi 6-netwerken zijn geschikter voor uitrol op kleinere schaal.
De nieuwe wifi-standaard is, in tegenstelling tot 5G, geen toekomstmuziek. Rogren wijst naar de Wifi 6-compatibele routers die zijn bedrijf vandaag al naar de markt brengt. Alle vlaggenschiptelefoons die in de marge van MWC en daarna werden aangekondigd, zoals de Samsung Galaxy S10, hebben bovendien Wifi 6-ondersteuning aan boord.
Zelfde voordelen, relevantere verpakking
Als Wifi 6 zo sterk lijkt op 5G, waarom is het dan wel relevant? De implementatie van de voordelen en de plaatsen waarop je ze zal terugvinden, zullen veel voelbaarder zijn. Wifi 6 lost immers een groot euvel op: zit je vandaag met meerdere toestellen op één router, dan gaat de snelheid van je verbinding drastisch omlaag.
In een thuissituatie is dat al erg voelbaar wanneer er oudere toestellen met het netwerk zijn verbonden. Zij trekken de hele capaciteit van het netwerk naar zich toe. Problematischer wordt het in kantooromgevingen, waar het vandaag niet echt een optie is om alles draadloos te verbinden. En denk tot slot even aan de kwaliteit van mobiele hotspots vandaag: op populaire plaatsen zijn ze niet alleen tergend traag, ze zijn bovendien onveilig.
Zit je vandaag met meerdere toestellen op één router, dan gaat de snelheid van je verbinding drastisch omlaag.
Wifi 6 lost al die problemen op. Een eerste belangrijke vernieuwing is de manier waarop de standaard met datapakketjes omgaat. Vandaag stuurt Wifi 5 één pakket naar één toestel. “Vergelijk dat pakket met een vrachtwagen”, verduidelijkt Rogren”. Zelfs als er weinig data verzonden wordt, rijdt de hele vrachtwagen over en weer naar één endpoint. Met Wifi 6 wordt het mogelijk om data bestemd voor meerdere toestellen in één vrachtwagen te stoppen als daar plaats voor is. Ieder device haalt uit het laadruim wat het nodig heeft en wordt zo veel sneller bediend.”
Eén Wifi 6-pakket kan zo twee of meer toestellen bedienen, waar daar met Wifi 5 telkens twee of meer pakketjes voor nodig zijn. Eenzelfde snelweg (de 2,4 GHz-band) kent een beduidend vlottere doorstroming wanneer er 5 in plaats van 25 vrachtwagens over moeten om dezelfde hoeveelheid data op hun bestemming te krijgen.
Goede verbinding voor iedereen
“Bovendien houden geregistreerde toestellen op een access point de verbinding niet te allen tijde open”, voegt Rogren nog toe. Dat betekent heel concreet dat een Wifi 6-router probleemloos om kan met tientallen verbonden toestellen, zonder prestatiedip. Omdat de connectie niet permanent openblijft, is de impact van een ouder toestel zonder Wifi 6-ondersteuning dat verbindt met de router veel kleiner. Ook dat is belangrijk, aangezien niet iedereen morgen zijn laptop en smartphone gaat omwisselen. Dat betekent praktisch dat een met Wifi 6 uitgerust kantoor wel een degelijke connectiviteit zal bieden, zelfs met Wifi 5-toestellen op het netwerk, waar dat met Wifi 5 praktisch onmogelijk is.
Wat de hotspots betreft komt Wifi 6 met de nieuwe WPA 3-beveiligingsstandaard. Die zorgt voor encryptie die vergelijkbaar is met wat je op een mobiel netwerk ziet. Zo is iedere verbinding met een hotspot individueel beveiligd en valt het veiligheidsrisico grotendeels weg.
Deze 324 Galaxy S10-telefoons van Samsung vormen samen een enkel interactief scherm en worden aangestuurd via wifi. De capaciteit en lage latency van Wifi 6 maken zoiets mogelijk en illustreren hoe goed de standaard om kan met een veelvoud aan toestellen.
Wifi 6 is een vernieuwing van de 802.11n-standaard op de 2,4 GHz-band, die eigenlijk al een decennium lang hetzelfde is gebleven. Vandaag komen routers wel met het geavanceerdere 802.11ac-protocol op de 5 GHz-band, maar de hogere frequentie daarvan gaat gepaard met een slechter bereik. Wifi 6, dat ook verbeteringen als beamforming naar 2,4 GHz brengt, heeft een veel beter bereik.
Daar komt nog bij dat de uitrol van Wifi 6 niet moeilijk is: koop een nieuwe router en je bent gelanceerd. Voor professionele omgevingen werken fabrikanten naarstig aan mesh-oplossingen en ook die komen in theorie dit jaar beschikbaar. Wie zijn kantoor, café, hotspot of thuisverbinding een drastische en voelbare upgrade wil geven, kan vandaag al aan de slag.
Publieke opinie
Waar komt dan al dat enthousiasme voor 5G vandaan? Rogren raadt ons aan eens goed te kijken naar de belangrijkste spelers en het geld dat daarmee gemoeid is. Wifi 6 is zoals gezegd een grote verbetering met een klein kostenplaatje. Met 5G gaan immense investeringen gepaard. Operatoren zoals bij ons Proximus, Orange en Telenet langs de ene kant, infrastructuurbouwers zoals Huawei, Ericsson en Nokia langs de andere kant, stoelen hun zakenmodel voor de toekomst op de uitrol. Een miljardeninvestering om IoT-sensoren te ondersteunen, maakt het grote publiek natuurlijk niet meteen warm en het zou interessant zijn als op z’n minst een deel van de consumenten intekent op een (waarschijnlijk duurder) 5G-abonnement, zodra de uitrol begint.
Consumenten maken zich (vermoedelijk onterecht) zorgen over straling. Aangezien 5G veel meer antennes zal nodig hebben dan 4G/LTE, is het logisch dat operatoren en fabrikanten de publieke opinie aan hun kant willen krijgen.
De grote spelers moeten 5G interessant maken voor het grote publiek, omdat dat voor een stuk zal meebetalen. Langs de andere kant vereist 5G veel meer zendmasten omwille van de hogere golflengtes die gebruikt worden. Die moeten vergund en geplaatst worden, en dat gaat eenvoudiger als de publieke opinie ook enthousiast is.
Samen sterker (in de toekomst)
Dat alles wil zeggen dat de buzz rond 5G voor een stuk misplaatst en al zeker overdreven is, terwijl Wifi 6 onder invloed daarvan te weinig aandacht krijgt. Het betekent absoluut niet dat de 5G-standaard plots niet meer belangrijk is. In eerste instantie is 5G nodig voor nichetoepassingen, maar zodra het netwerk volwassen wordt, zijn er plots wel leuke toepassingen mogelijk voor het grote publiek.
De buzz rond 5G is voor een stuk misplaatst en al zeker overdreven.
Dorai: “5G en Wifi 6 gaan hand in hand. In de toekomst zie ik Wifi 6 vooral gebruikt worden binnen kantoren, hotels en conferentiehallen. De standaard zal de wifi daar een stuk bruikbaarder maken.” Bij Cisco loopt momenteel een proefproject voor synergie tussen Wifi 6 en 5G. “Beide standaarden laten een naadloze overschakeling toe. Zo kan je buiten van 5G genieten en vervolgens een hotel binnenwandelen, waarna je toestel automatisch overschakelt naar het wifi-netwerk, zonder dat je daarvoor zelf moet inloggen. De API’s die zoiets toelaten zijn open, zodat dergelijke functionaliteit perfect vanuit je operator kan worden aangeboden, maar ook met de hulp van bijvoorbeeld een app.”
Eengemaakte connectiviteit
Dat is voorlopig toekomstmuziek, maar het illustreert waar we in de toekomst heen gaan. Het verschil tussen wifi en 5G zal vervagen, met eengemaakte connectiviteit tot gevolg. Daar zijn we echter nog niet en de eerste stappen in die richting komen niet uit de hoek van 5G, maar vanuit de wifi-kant.
Investeer je in nieuwe mobiele telefoons voor je bedrijf of plan je je laptopvloot te vernieuwen, vraag dan niet naar 5G-connectiviteit. Die zal je vooral geld kosten en geen voordelen opleveren. Zorg er wel voor dat je Wifi 6-compatibele toestellen koopt. Zo kan je in de heel nabije toekomst je access points upgraden en meteen ten volle genieten van een snellere, veiligere en stabielere draadloze verbinding voor alle toestellen.
Gerelateerd: Wifi 6: wat is het en waar is de 802.11 naartoe?