Eind maart lanceerde Huawei de P40 Pro, de tweede smartphone die de fabrikant zonder Google-apps en -diensten op de markt brengt. Hoe bruikbaar is zo’n smartphone zonder Google? We zochten het uit.
Sinds Huawei in mei vorig jaar door de Verenigde Staten op de zogenaamde ‘Entity List’ werd geplaatst, is het voor Amerikaanse bedrijven de facto verboden om nieuwe zaken te doen met de Chinese telecomreus, tenzij ze daarvoor expliciete goedkeuring krijgen.
Google zag zich daardoor genoodzaakt om de Android-licentie van Huawei in te trekken voor nieuwe toestellen. Alleen Huawei-smartphones die voor mei 2019 op de markt zijn verschenen, genieten sindsdien nog van ondersteuning en toegang tot de Play Store en andere Google-diensten. Huawei heeft sindsdien nog een aantal herwerkingen van oude modellen onder een nieuwe naam mét Google-services op de markt gebracht, maar voor volledig nieuwe toestellen – zoals deze P40 Pro, en de Mate 30 Pro daarvoor – moest het op zoek naar een andere oplossing.
Lees ook: Huawei P40 Pro review: de beste Android die je niet moet kopen
Eigen Android
Die alternatieve oplossing kwam er vrij snel in de vorm van Huawei Mobile Services en de AppGallery. Huawei kan nog steeds beroep doen op de opensourceversie van Android als basis voor zijn besturingssysteem, maar de Google Play Store en Services worden vervangen door zelf ontwikkelde alternatieven.
Eind maart, bij de lancering van de P40 Pro, gaf Richard Yu, CEO van Huawei Consumer Business, nog een update over het nieuwe ecosysteem. Dat telt ondertussen meer dan 1,3 miljoen ontwikkelaars en ruim 400 miljoen maandelijks actieve gebruikers. Die zijn verspreid over 170 landen, al durven we vermoeden dat het zwaartepunt vooral in thuisland China ligt. Huawei gaat agressief te werk om ook daarbuiten zoveel mogelijk ontwikkelaars naar zich toe te trekken, en beloont snelle beslissers de eerste twee jaar met tot 100% van de omzet uit hun apps.
Huawei’s AppGallery roept herinneringen op aan de appwinkel voor Windows Phone enkele jaren geleden.
In landen waar het actief is, gaat Huawei bovendien op zoek naar de populairste lokale apps en probeert die aan boord te halen. Zo is in België itsme al beschikbaar via de AppGallery. VRT voegde zijn streamingdienst NU en nieuwsapp NWS reeds toe en ook de Mediahuis-kranten tekenen present. We vonden nog de app van telecomoperator Base terug, maar daarmee hebben we het voorlopig gehad.
Kwantiteit boven kwaliteit
Huawei’s AppGallery zoals die er vandaag uitziet, roept herinneringen op aan Microsofts appwinkel voor Windows Phone enkele jaren geleden. De applicaties die je wil, zijn in veel gevallen niet beschikbaar en het aanbod dat er wel is, is van bedenkelijke kwaliteit of afkomst. Om dat even te kwantificeren, nemen we er de Belgische lijst met populairste Android-apps in de Play Store bij. Van de top 25 apps (zoals gemeten op 23 april 2020) vinden we er slechts vier terug in de AppGallery: TikTok, itsme, Amazon Shopping en Snapchat.
We treffen ook nog een vijfde app uit de top 25 aan in de AppGallery, meer bepaald Pinterest, maar dan alleen als zogenaamde Quick App. Dat is Huawei’s alternatief voor Googles Instant Apps en laat toe om een applicatie onmiddellijk te gebruiken, zonder ze eerst te installeren. Naast Pinterest vonden we ook Twitter als Quick App terug. In beide gevallen lijkt het erop dat de mobiele webversie simpelweg in een app-jasje werd gegoten. XDA-Developers heeft een uitstekend artikel met technische duiding over Huawei’s Quick Apps, voor wie daarin geïnteresseerd is.
Nemen we ons lijstje met de 25 populairste apps er weer bij, dan missen we heel wat grote namen. Videoconferencingtools zoals Zoom en Microsoft Teams staan vandaag overal bovenaan de hitlijsten vanwege de corona-lockdown, maar zijn in de AppGallery nergens te bespeuren. Ook Netflix, Spotify, Strava of de apps uit de stal van Facebook vinden we niet terug (en vanzelfsprekend die van Google ook niet). Een zoektocht naar Instagram vat de huidige toestand van de AppGallery nog het beste samen. We krijgen geen officiële Instagram-app als resultaat, maar wel een hele reeks gelijkaardige tools om foto’s en video’s van Instagram te downloaden. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld ook wanneer we (tegen beter weten in) zoeken naar YouTube.
Twitter is niet als native app beschikbaar, maar wel als Quick App 
Instagram vinden we niet terug, wel een hele reeks aanverwante tools. 
Google-apps zijn niet beschikaar, dus links Huawei naar de webversies.
Wie zoekt, die vindt
Wie zijn favoriete apps op een Google-loze telefoon wil krijgen, moet creatiever zijn, maar het is niet onmogelijk. Huawei doet bovendien alles wat het kan om je te helpen. Onze zoektocht naar YouTube geeft daar al meteen een voorbeeld van, want naast de bedenkelijke YouTube-downloaders krijgen we bovenaan de lijst ook een link naar de mobiele webversie van YouTube gepresenteerd.
Huawei mag dan wel geen Google-apps aanbieden, maar het web is in onze contreien gelukkig nog steeds ongecensureerd. De AppGallery biedt zo voor de meeste Google-diensten een link naar de webversie. YouTube, Google Maps en Gmail werken bijna net zo goed in de browser, maar je verliest wel functionaliteit omdat een native applicatie nu eenmaal beter geïntegreerd is in het besturingssysteem. Een foto uit je galerij snel delen met Gmail lukt bijvoorbeeld alleen met de app. Nieuwe e-mailmeldingen krijg je overigens ook niet met de browserversie.
Huawei mag dan wel geen Google-apps aanbieden, maar het web is in onze contreien gelukkig nog steeds ongecensureerd.
We zijn evenwel nog niet door onze opties heen. In sommige gevallen verwijst de AppGallery ons simpelweg door naar een externe locatie waar we de app kunnen downloaden. Zo zijn er geen Facebook-apps in Huawei’s appwinkel te vinden, maar voor WhatsApp – dat eigendom is van Facebook – krijgen we wel een link aangeboden om het installatiebestand (apk) van Facebooks servers te downloaden. Ook de Facebook-app valt op die manier extern bij het bedrijf zelf te downloaden.
In andere gevallen, zoals bij Spotify, verwijst AppGallery ons door naar APKPure, een alternatieve app-bibliotheek waar je apk’s kan downloaden om op je smartphone te sideloaden. APKPure heeft ook een eigen app om je geïnstalleerde apk’s te beheren en (eventueel automatisch) up-to-date te houden. Na een weekje hield die het op ons toestel evenwel al voor bekeken en moesten we hem opnieuw installeren.
De AppGallery verwijst je door naar de website van APKPure om Spotify te downloaden. 
Huawei voert zichtbaar een malwarescan uit voor alle apps die je vanaf externe bronnen installeert. 
APKPure heeft ook een app die toelaat om je geïsntalleerde applicaties te beheren en updaten.
Beperkingen
APKPure wordt gezien als een betrouwbare bron, die zijn apk’s goed controleert. Ook Huawei voert op elke apk die je probeert te sideloaden eerst nog heel zichtbaar een veiligheidsscan uit, maar wees toch altijd voorzichtig en controleer je bronnen.
Via APKPure konden we de meeste van de apps die we op regelmatige basis gebruiken toch op de P40 Pro installeren. Netflix, Spotify, Instagram en Strava vonden zo de weg tot op onze smartphone. Eén beperking van dergelijke websites is echter dat ze geen betalende apps aanbieden. Daarvoor kan je dan weer bij de AppStore van Amazon terecht. Het aanbod is kleiner dan in de Play Store, maar met een beetje geluk vind je net die ene app die je nodig hebt.
Tot slot heeft Huawei nog een bazooka-oplossing in de vorm van de Phone Clone-app. Die installeer je op je oude smartphone en de P40 Pro probeert zoveel mogelijk apps over te zetten. Dat gebeurt zonder daarbij rekening te houden of de apps in de AppGallery beschikbaar zijn, maar ook zonder te controleren of ze wel goed werken op een smartphone zonder Google-services. Uiteindelijk hadden we hiermee maar beperkt succes. Bovendien zullen deze apps niet zomaar worden geüpdatet, tenzij je er via alternatieve kanalen naar op zoek gaat.
Het echte addertje
Een leven zonder Play Store is dus niet onoverkomelijk, zelfs als het officiële alternatief – in dit geval de Huawei AppGallery – tegenvalt. Omdat Android toelaat om applicaties van externe bronnen te installeren, kan je mits wat zoekwerk de belangrijkste applicaties altijd wel ergens vinden.
Een leven zonder Play Store is niet onoverkomelijk. Het gebrek aan Google Play Services is een groter probleem.
Een groter probleem is dat verschillende apps, met die van Google voorop, simpelweg niet of niet goed werken omdat ze voor bepaalde functionaliteit steunen op Google Play Services. Dat is in essentie een bundel van API’s die heel nauw geïntegreerd zijn met het Android-besturingssysteem, en waar andere applicaties beroep op kunnen doen. Google heeft de voorbije jaren steeds meer functionaliteit naar zijn Play Services verschoven als reactie op de enorme fragmentatie op Android. Het zorgt ervoor dat Google zijn apps en services up-to-date kan houden over verschillende versies van het besturingssysteem heen.
Neem als voorbeeld de Google Maps API, die onderdeel is van Play Services. Via deze API hebben andere applicaties toegang tot Google Maps, zonder de app te verlaten. Het laat toe dat je kan kijken waar je koerier zich bevindt in de Deliveroo-app, dat je kan zoeken naar deelstepjes met Bird of een taxi kan bestellen via Uber. Zelfs al download je deze applicaties via een alternatieve weg, dan zullen ze nog steeds niet functioneren, tenzij de ontwikkelaars hun apps aanpassen om met Huawei Mobile Services te werken.
Niets is vanzelfsprekend
Ook iets banaals als notificaties, waarvan je zou denken dat het standaard in het OS zit, doet beroep op Google Play Services. Zo kwamen we verschillende apps tegen die wel werkten, maar waarvan we geen meldingen doorkregen in het notificatiepaneel. Vaak is dat niet zo erg, we zetten sowieso standaard liefst zoveel mogelijk notificaties uit, maar wanneer meldingen van een chatapp niet doorkomen is het wel vervelend.
We kunnen ons Gmail-account niet aan Microsoft Outlook toevoegen zonder een compatibele browser (Chrome).
Microsoft Teams werkt wel, maar kan geen meldingen versturen bij nieuwe berichten. 
De app van slimme thermostaat tado werkt helemaal niet zonder Google Play Services.
Geen Google Play Services betekent ook niet zoeken via Google maar via Bing, geen Google Photos om je foto’s automatisch te back-uppen, geen Saved Games API om je vooruitgang in spelletjes bij te houden, geen Google Cast API om de inhoud van apps naar een Chromecast te versturen, geen Google Pay om contactloos te betalen en geen mogelijkheid om op andere diensten aan te melden via de single sign-on van Google.
Kortom: veel zaken die we op onze Android-smartphone als vanzelfsprekend beschouwen, werken plots niet meer. Wanneer je ook nog eens diep in het Google-ecosysteem zit voor de bediening van je smart home, wordt de situatie helemaal hopeloos. Zo werkt de app van onze slimme tado-thermostaat niet op de P40 Pro en kunnen we niet aan Google Assistant vragen om de lichten uit te doen of een liedje te spelen op onze Sonos.
Uitdaging
Het gebrek aan Play Services is minder eenvoudig op te lossen dan de gebrekkige AppGallery en laat zich in het Westen, waar Google alomtegenwoordig is, pijnlijk hard voelen. Er zijn op internet handleidingen te vinden voor de gevorderde gebruiker om Google Play Services alsnog op de P40 Pro en andere Huawei-telefoons te installeren, maar die zijn niet officieel en zullen dus je garantie teniet doen wanneer er iets fout loopt. Bovendien komen we berichten tegen van methodes die na verloop van tijd stoppen met werken, waardoor het ook niet erg betrouwbaar is.
Uiteindelijk ben je alleen zeker van een goede gebruikservaring wanneer je uitsluitend applicaties uit de AppGallery gebruikt, waarvan je weet dat ze zijn aangepast voor Huawei Mobile Services. Huawei heeft dus nog werk voor de boeg. De ambitie is er en de Chinese telecomreus heeft als derde grootste smartphonefabrikant ter wereld de juiste kaarten en het nodige budget in handen, maar het succes ligt voor een groot deel uit handen van het bedrijf.
Als Huawei er in slaagt om ontwikkelaars in grote aantallen naar zich toe te trekken en stevige alternatieven voor Googles diensten neer te zetten (door ze zelf te ontwikkelen of partnerships aan te gaan), kan het potentieel slagen waar Microsoft dat niet kon met Windows Phone. De toekomst zal uitwijzen of er binnenkort opnieuw een derde relevant platform op de wereldwijde smartphonemarkt opstaat, dat de hegemonie van Google in Android-land kan doorbreken.