Wanneer je de allerzwaarste workloads wil draaien en wachten geen optie is, dan schuift HP zijn HP Z8-workstation naar voren. Die extreem krachtige desktop is gebouwd om de beste hardware van het moment stabiel en koel te laten draaien, terwijl jij erop los simuleert, rendert, tekent of monteert.
Met het grote aanbod van ultrabooks, compacte desktops en mobiele workstations zou een mens soms vergeten dat het niet altijd om stijl en design draait. Soms heb je gewoon rauwe pk’s nodig. Voor professionele videobewerkers, bouwers van machinelearning-algoritmes, bigdata-analisten, financiële experts en CAD-tekenaars van complexe ontwerpen moet een systeem gewoon werken. Dat de rekenkracht daarvoor uit een stevige zwarte bak komt, ligt niemand wakker van: dergelijke professionals weten dat echte schoonheid pas binnenin zit.
In dat opzicht is de HP Z8-workstation de koningin van het bal. Wij gaan aan de slag met een exemplaar dat is uitgerust met twee Intel Xeon Gold 6244-cpu’s, geflankeerd door een duo van Nvidia Quadro RTX 8000 raytracing-kaarten. Voor geheugenintensieve workloads is er met 288 GB aan DDR4 EEC-geheugen heel wat mogelijk, terwijl de 500 GB PCIe NVMe-SSD van de hand van Samsung voor de traditionele opslag zorgt. Dergelijke specificaties suggereren al dat deze bak gebouwd is voor mensen die goed weten wat ze nodig hebben en waarom.
Doordacht koelmechanisme
Iedereen kan natuurlijk stevige hardware in een doos proppen en het ding een workstation noemen. De kunst is om het geheel meer te maken dan de som van de onderdelen en dat doet HP met de koeling. De HP Z8 produceert in theorie heel wat warmte, maar is in de praktijk zelfs onder een zware belasting verrassend stil. Dat heeft twee belangrijke redenen.
De eerste is de behuizing zelf. Die is ruim maar stevig, met een metalen barrière achter de plastic zijpanelen aan weerskanten. Die zorgt al voor de nodige akoestische demping, maar de echte meerwaarde komt van het beheer van de luchttoevoer in de case zelf.
Wanneer je het zijpaneel van de behuizing afklikt, kan je verschillende metalen deurtjes openen. Daaraan hangt telkens een plastic buizenconstructie die er in tandem met de ventilatoren voor- en achteraan voor zorgt dat ieder onderdeel van een eigen gekoelde luchtstroom geniet. Het is dus niet zo dat warme lucht van de processor naar de gpu stroomt of omgekeerd. De ventilatoren zelf zijn ook van hoge kwaliteit, zodat ze aan een laag volume hoge toeren kunnen draaien. Het resultaat mag er zijn: de HP Z8 blijft aangenaam stil zelfs wanneer we het systeem voor lange tijd zwaar belasten. Dat is ook nodig, aangezien niemand deze bak in huis haalt als decoratief element.
Stil onder stress
We zien concreet dat de luchtkoeling volstaat om alle kernen net onder de 90 graden te houden tijdens de Prime95-stresstest. Activeren we beide gpu’s met twee instances van de Folding@Home-benchmarktests, dan stijgen de decibels een klein beetje maar blijft de temperatuur van de gpu ongewijzigd. Dat illustreert hoe efficiënt de scheiding van de luchtstromen werkt. Apple pakte destijds met de Mac Pro uit met wat het een innovatief koelconcept met thermische zones noemde. Naar ons gevoel tilt HP dat concept met de Z8 naar een hoger niveau. Kies desalniettemin een goede plaats om de HP Z8 neer te poten: de lucht die uit de enkele ventilator achteraan blaast, doet je in de winter besparen op verwarming.
Onze bak is dus meer dan uitstekend gekoeld binnenin. Van de behuizing vermelden we verder nog de gebruiksvriendelijkheid (je hebt een handvat ter beschikking, de case gaat open zonder schroevendraaier maar kan beveiligd worden met een slotje) en de achthoekige designtaal die dezer dagen bij de Z-reeks van HP hoort. Wat betekent dat nu allemaal voor de prestaties?
Cpu-prestaties
Dat is een genuanceerder verhaal. Laat het eerst en vooral duidelijk zijn dat deze bak een monster is. Dat gezegd zijnde is de Intel Xeon Gold 6244 een multithreaded octacore-chip met een basiskloksnelheid van 3,6 GHz en een maximale boostfrequentie van 4,4 GHz. HP kiest echter om de chip op zijn basisfrequentie te houden. 3,6 GHz. Er is geen mogelijkheid om akoestische overwegingen overboord te gooien en even te renderen aan 4,4 GHz wanneer iedere seconde telt. Aangezien de bak zo stil draait onder zelfs zware belasting, had zo’n turbomodus misschien niet misstaan.
Een turbomodus zou niet misstaan.
Verder willen we nog benadrukken dat twee Xeon Gold 6244-cpu’s dramatisch klinkt, al zeker wanneer je weet dat Intel een kleine 3.000 dollar per stuk als officiële adviesprijs communiceert, maar zo waanzinnig is dat niet. Je krijgt hier 16 rekenkernen en 32 threads aan stabiele rekenkracht en ondersteuning voor ECC-geheugen (wat het Intel Core-gamma niet biedt).
Waarom geen AMD?
AMD biedt onderaan in zijn Threadripper line-up de AMD Ryzen Threadripper 2950X met 16 rekenkernen en 32 threads, een basiskloksnelheid van 3,5 GHz en een boostklok van eveneens 4,4 GHz.
De processor biedt zo evenveel pk’s als de Xeon van Intel, maar op een enkele chip met een adviesprijs van net iets meer dan 1.000 euro per stuk. Bovendien produceert de processor van AMD 180 watt aan warmte, terwijl Intel er 150 watt per cpu en dus 300 watt aan af te voeren hitte in totaal voor nodig heeft. En ja, de Ryzen ondersteunt ook ECC. In principe kunnen we zelfs vergelijken met een nieuwe threadripper met Zen 2-architectuur gebakken op 7 nm, maar die chips starten vanaf 24 cores, wat de vergelijking helemaal scheeftrekt in het voordeel van AMD.
De belangrijkste reden voor de keuze van HP lijkt de beschikbaarheid van professionele chips van AMD. De cpu-designer kondigde pas zijn Threadripper Pro-reeks aan, maar voor de feitelijke lancering daarvan is het wachten op de herfst. Gezien de doelgroep en het prijskaartje zijn Pro-functies zoals management onontbeerlijk voor een bak als deze.
Bovendien heeft de standaard-Threadripper slechts vier geheugenkanalen, vergeleken met de acht die de vooralsnog onbeschikbare Threadripper Pro biedt. Ter vergelijking: deze bak combineert zes kanalen per cpu voor 12 kanaalsgeheugen, wat voor RAM-centrische workloads een pluspunt is.
Grafisch geweld
We kunnen uiteindelijk niets slechts zeggen over de cpu’s en hun prestaties in de HP Z8. Toch weerhouden de alternatieven die AMD in de markt zet ons van ongeremd enthousiasme, zeker met Threadripper Pro aan de horizon. Dat probleem hebben we niet bij de twee Quadro RTX 8000-gpu’s van Nvidia. Die workstationkaart heeft op papier 16,3 teraflops aan FP32-rekenkracht aan boord. De dichtstbijzijnde concurrent van team rood is de Radeon Pro WX 9100, en die speelt met zijn 12,29 teraflops simpelweg een klasse lager. Bovendien is de realiteit dat veel ontwikkelaars Nvidia en zijn Cuda-kernen verkiezen boven AMD’s hardware.
Lees ook: Nvidia Quadro of GeForce in je workstation: wat is het verschil?
Nvidia’s Quadro-gpu’s zijn in essentie GeForce-kaarten voorzien van een professionele driver. De kaart kan realtime raytracing verzorgen en heeft AI-kernen aan boord, wat veel bredere toepassingen heeft dan gaming alleen. Vroeger konden Quadro-kaarten niet al te best om met realtime rendering in een spelcontext, maar die periode is gelukkig voorbij. Wie een creatie bouwt om daarna met een VR-bril te bekijken, zit hier dus aan het goede adres.
Extra geheugen
Deze kaart heeft 4.608 Cuda-kernen aan boord, vergezeld van 576 Tensor AI-kernen en 72 raytracing-gespecialiseerde cores. Ter referentie: de GTX 2080 Ti doet het met een gelijkaardige 4.352 Cuda-kernen, 544 Tensor-cores en 68 raytracing-kernen. Het grootste hardwarematige verschil met een consumentenkaart is echter de 48 GB aan GDDR6 EEC-geheugen voorzien op beide aanwezige kaarten, in contrast met ‘amper’ 11 GB zonder EEC-kwaliteiten op een GeForce-kaart.
Of je nu machineearning-modellen wil trainen, enorme datasets wil analyseren, CAD-tekeningen maakt of andere parallelle workloads op het oog hebt: de Nvidia Quadro RTX 8000 is dé beste kaart die geld kan kopen. Voor exclusieve AI-workloads zijn er alternatieven zoals de nieuwe Ampere A100-reeks van de gpu-bouwer, maar die zijn minder geschikt voor het doelpubliek van deze workstation.
Benchmarks
De vraag is wat al deze hardware betekent voor de eindgebruiker. We kijken eerst naar CAD-workloads, zoals Catia en SolidWorks. Daar zien we dat de twee Quadro RTX 8000-kaarten hun werk doen. Het toestel presteert voor dergelijke workloads ongeveer 25 procent beter dan een Dell Precision 5820 Tower. Vergeleken met een HP Z4-workstation geconfigureerd met twee enkele Xeon Gold 6142-cpu’s en een enkele Nvidia Quadro P6000 doet onze Z8 het 15 tot 20 procent beter.
Voor cpu-centrische suites, zoals Calculix, zien we goede maar geen uitzonderlijke prestaties, wat niet verbaasd aangezien deze bak op het einde van de rit ‘slechts’ 16 rekenkernen en 32 threads naar het slagveld kan brengen. Vergelijk je met een workstation die zich van geweld uit het Core-gamma bedient, zoals de Core i7-8700K in de HP Z2, zien we wel dat onze HP Z8 bijna 50 procent sneller is, maar de krachtige Intel Core i9-7920X in de, nochtans op papier meer bescheiden, HP Z4 doet het merkelijk beter.
Voor meer media-gerelateerde workloads testten we de cpu-prestaties aan de hand van de SPECworkstation 3-suite met Blender en Handbrake. We halen de Z4-workstation van hierboven er nog even bij. Die geven een gemengd resultaat, met een gelijkaardige prestatie in de 3D-softwaresuite, maar slechtere prestaties in mediaconversietool Handbrake. De resultaten bevestigen dat de kracht van deze bak niet in zijn cpu schuilt.
Opnieuw steelt de gpu de show. Voor designers in Maya of 3ds Max zien we fenomenale scores, die opnieuw een kwart hoger liggen dan bij de Z4. Het nut van de twee gpu’s is duidelijk wanneer we vergelijken met een Fujitsu Celsius R970-workstation met 28 core Xeon Platinum 8176 (2,1 GHz multithreaded) aan boord, vergezeld van een Nvidia Quadro GV100-accelerator. De HP Z8 is zwaar in het nadeel op gebied van cpu-kracht, maar doet het 20 tot 30 procent beter in Quadro-aangedreven workloads.
De trend zet zich over de hele lijn door. Is de gpu de doorslaggevende component voor een workload, dan kwijt de HP Z8 zich uitstekend van de taak. Wanneer software heel cpu-centrisch is, doet de workstation het nog steeds goed, maar bokst de bak beneden het gewicht dat de prijsklasse suggereert. Kijk bijvoorbeeld naar LAMMPS in de moleculaire onderzoeksector, waar de workstation opnieuw degelijk presteert, maar toch bijna 40 procent onder de prestaties van de Fujitsu blijft steken.
Andersom maakt de Tuvok-renderkern van ImageVis3D wel sterk gebruik van hardware-acceleratie. In onze test simuleren we 2D-projecties van een 3D-grid opgebouwd door een medische scanner zoals een MRI. Dat doet de HP Z8 op zijn beurt 45 procent sneller. Verder is het toestel natuurlijk geschikt voor RAM-centrische workloads en machine learning, met dank aan de grote hoeveelheid geheugen en de twaalf geheugenkanalen die we eerder al bespraken.
Software: een dubbel verhaal
HP zou HP niet zijn, als het niet ook zijn stempel probeerde te drukken met software. Dat bekijken we zoals gewoonlijk met gemengde gevoelens. Alle beheer- en beveiligingstools uit HP’s professionele gamma tekenen present, maar we zijn niet wild van de implementatie. Zo is er HP Sure Click, dat het surfgedrag van gebruikers isoleert in een beveiligde virtuele omgeving. Daarmee draait een sessie in essentie in een sandbox en kan een gebruiker niet per ongeluk het hele netwerk encrypteren met ransomware na een muisklik op een verkeerde link.
Handig, maar de technologie maakt uiteraard gebruik van virtualisatie en die is recht uit de doos niet ingeschakeld. Het resultaat: je gloednieuwe workstation, die meer kost dan twee Dacia’s, trakteert je op een uitroepteken en een probleemdialoogvenster bij het opstarten. Het Health-icoontje in de console van HP zelf is bloedrood, wat ongeveer even welkom is als een splinternieuwe wagen waarvan het ruitenwisservloeistoflampje aanspringt bij het omdraaien van de contactsleutel. Oké, bijvullen is geen werk, maar misschien had de garage dat mogen regelen?
Ook Client Security tekent als toepassing present, maar die zit dan weer niet in hetzelfde dashboard als Sure Click. Dan is er nog de Support Assistant, waar je informatie over ondersteuning en updates kan vinden. Allemaal handig, maar het wordt tijd dat HP dat aanbod stroomlijnt, in een enkel dashboard stopt en helemaal gepolijst aflevert.
Ideaal voor de juiste workloads
Op het einde van de rit koop je deze bak natuurlijk niet omwille van de al dan niet beschikbaarheid van Sure Click. Prestaties en de manier waarop je die prestaties kan benutten, staan centraal. Wat dat betreft, is de HP Z8 een beest dat vooral in grafisch georiënteerde en geaccelereerde workloads uitblinkt. Het thermisch management verdient een pluim, samen met de toegankelijkheid van de hardware via de case. Dat dit toestel mee in een bureau kan staan zonder dat iedereen doof wordt, is evenmin onbelangrijk.
De HP Z8 Workstation is dus een beest dat doet wat het moet en de beschikbare hardware op een optimale manier aanbiedt. Een score geven vinden we in deze niet gepast, omdat de relevantie van dit toestel honderd procent afhankelijk is van de workloads die je erop wil draaien. Past de configuratie bij wat jij zoekt, dan is er in ieder geval weinig reden tot aarzeling. Wie meer cpu-centrisch te werk wil gaan, vindt dan weer interessantere configuraties.
Tot slot vragen we ons nog af in welke mate Intel een must is voor eindklanten vandaag. Een versie van de Z8 met een AMD Threadripper aan boord zou minder verbruiken, quasi dubbel zo goed presteren op cpu-benchmarks en aan het einde van de rit nog goedkoper zijn ook.