Dell stopt de rekenkracht van de Qualcomm Snapdragon Elite in het compacte jasje van de XPS-laptops. Dat lukt aardig, al moet Dell hier en daar compromissen maken.
De XPS is misschien wel één van de bekendste laptopreeksen van Dell. Recent voegde Dell met de XPS 13 9345 een eerste model met een Qualcomm Snapdragon X Elite-chip toe aan de reeks. Ondanks het vernieuwde binnenwerk, blijft de formule onaangeroerd. De XPS 13 9345 moet net zoals zijn voorgangers prestaties verzoenen met draagbaarheid.
De Dell XPS 13 9345 is in verschillende versies beschikbaar. Enkele kernspecificaties van het toestel dat gebruikt werd voor deze review.
- Display: 13,4 inch, FHD, IPS
- Processor: Qualcomm Snapdragon X1E-80-100
- GPU: Adreno
- RAM: 16 GB LPDDR5X
- Opslag: 512 GB SSD
- Batterij: 55 Wh, 60 W lader in de doos
- Poorten: 2x USB-C (USB4)
- OS: Windows 11 Home
- Prijs: 1.201 euro, excl. btw
Verborgen trackpad
Dell heeft op alle mogelijke manieren getracht om de XPS 13 9345 zo compact mogelijk te houden. Geen ruimte mocht daarvoor verspild worden. Het 13 inch display is omringd door minimalistische schermranden. Zelfs voor het trackpad en de functietoetsen werd geen extra plaats vrijgemaakt: deze gaan naadloos op in het chassis van de laptop.
Visueel oogt dat zeer mooi, maar praktisch hebben we bedenkingen. De functietoetsen geven je geen haptische feedback. Moesten ze niet af en toe eens oplichten, zou je vergeten dat ze er zijn. Het trackpad is na een gewenningsperiode zeer prettig in gebruik. Helaas zal het trackpad zijn schuilplek snel prijsgeven via de vingerafdrukken die zichtbaar zijn als het licht erop valt. Dit ziet er erg slordig uit, zonde.
Om alles compact te houden, heeft Dell enkele compromissen gesloten. De toetsen van het (eveneens lichtgevende) klavier zijn op elkaar gepropt, en snel typen gaat regelmatig gepaard met onbedoeld meerdere toetsen aanraken. Voor de verplichte Copilot-toets is uiteraard wel voldoende plek voorzien.
De Dell XPS 13 9345 is zuinig met poorten. Je moet het doen met één USB-C-poort aan beide weerszijden van de laptop. Dell kiest er op zijn minst voor om het nieuwste USB4 te ondersteunen, maar dan nog is twee poorten zeer weinig. Het ontbreken van een audiojack voor het aansluiten van een hoofdtelefoon is vervelend en wie een monitor zonder usb-aansluiting heeft, kan ook wel eens voor een onaangename verrassing komen te staan.
Beeld en klank
Waar sommige fabrikanten zich uitleven met het display, beschouwt Dell het scherm van een laptop als iets louter functioneel. De beeldspecificaties zijn in lijn met wat je nodig hebt voor een zakelijke laptop: niets meer, niets minder. Dell stopt een IPS-paneel met een FHD-resolutie (1.920 x 1.200) en een 60 Hz-verversingsgraad in het toestel. We meten een hoge helderheid van 506 nits. Voor de configuratie met een 3K-scherm met touch betaal je flink bij (1.800 euro, exclusief btw).
De laptop komt met een 1080p-webcam wat opnieuw goed genoeg is, maar ook niet om laaiend enthousiast van te worden. De speakers zitten verstopt in gleuven aan de zijkanten. Voor een achtergrondmuziekje volstaat de audiokwaliteit, maar wie goed luistert, kan een ‘blikkerig’ effect waarnemen. Dit merken we vooral tijdens Teams-gesprekken. Heb je een hoofdtelefoon die je via bluetooth of USB-C kan aansluiten, is dat geen overbodige luxe.
Klein maar krachtig
Waar Dell niet in wil compenseren, is in rekenkracht en prestaties. De XPS 13 9345 is de eerste van zijn reeks met een Qualcomm Snapdragon X-processor. Dell kiest voor de Elite-variant (X1E-80-100). De chip is voorzien van een GPU voor het grafische werk en een NPU die het AI-werk op zich neemt. Ondanks zijn kleine gestalte, heeft dit toestel dus wel grote spierballen om mee te rollen.
We hebben de Qualcomm Snapdragon X-chips eerder al uitvoerig geanalyseerd. De Qualcomm-chips tonen zich in verscheidene situaties meer dan competitief met het beste wat Intel en AMD te bieden hebben. Veel simulaties zullen zelfs dik in het voordeel van Qualcomm uitvallen, al verschillen de verhoudingen van benchmark tot benchmark.
Onderstaande grafieken zetten de Dell XPS 13 9345 af tegen enkele andere Qualcomm-laptops van de concurrentie, en laptops met een Intel Core Ultra 7 of Intel Core Ultra 9.
De Dell XPS 13 9345 zit altijd mee in de kopgroep. Ook binnenin de niche van Copilot+-laptops is dit toestel een uitblinker. Dat zien we duidelijk wanneer we simuleren op dagelijkse Office-applicaties. De kleinere gestalte is geen hindernis voor dit toestel.
Bij zwaardere opdrachten horen we de ventilator een beetje luider blazen dan bij de andere Copilot-laptops. Dit kan een gevolg zijn van de compacte vorm, omdat er minder ruimte is om de lucht te laten doorvloeien. Dat heeft echter weinig tot geen effect op de stabiliteit van de geleverde prestatie.
Emulatie
Zoals we in eerdere reviews al opmerkten, is er bij ARM-laptops nog een factor om in rekening te nemen: emulatie. Het Windows op ARM-ecosysteem zit nog in volle opbouw. Software wordt geschreven met de dominante x86-architectuur van Intel en AMD in gedachten en dat kan voor compatibiliteitsproblemen op ARM-laptops zorgen.
In de praktijk komt dat niet zo veel voor, maar het is niet onmogelijk dat een applicatie of een stuurprogramma niet goed draait op ARM. Voor enkele Adobe-applicaties en de Google Drive Windows-app is dit bijvoorbeeld het geval. Er zijn op het internet lijsten te vinden van apps met mogelijke compatibiliteitsproblemen op Arm.
In dat geval moet de applicatie langs een emulator passeren om alsnog op je pc te kunnen draaien. Dat knabbelt een flink stuk af van de rekenkracht van de Qualcomm-chips, wat onderstaande benchmark duidelijk aantoont. Naarmate Qualcomm meer invloed krijgt in de pc-markt, zal dit probleem zichzelf oplossen, maar nu zitten we nog in de overgangsfase omdat de Windows op ARM-ervaring jarenlang verwaarloosd is geweest.
Sprinten en duurlopen
De grootste bewezen meerwaarde van de Copilot+-laptops zit op dit moment wellicht in de verlengde batterijduur. De chipset is ontwikkeld om taken te verdelen over de verschillende componenten om de CPU zoveel mogelijk te ontlasten. Dat verkleint niet alleen het risico op overbelasting, het zorgt er ook voor dat taken efficiënter worden verwerkt.
De doorsnee Qualcomm-laptop heeft een indrukwekkend uithoudingsvermogen en de Dell XPS 13 9345 stelt ook op dit vlak niet teleur. Claims van de fabrikant dat de batterij tot 27 uur zou kunnen meegaan zijn lichtjes overdreven, maar we kunnen moeiteloos een werkdag overbruggen zonder een oog op het batterijniveau te houden.
Dit is een grote luxe die ook de belofte van draagbaarheid kracht bijzet. Wil je op verplaatsing werken waar geen stopcontact nabij is, dan zit je met dit toestel voor minstens enkele uren zoet. Schrijf Intel overigens nog niet af: de MSI Prestige 16 AI EVO laat zien dat ook Intel-laptops batterijbeesten kunnen zijn. Het MSI-toestel heeft daar wel een batterij met bijna dubbele capaciteit voor nodig (99 Wh versus 55 Wh).
De Dell XPS 13 9345 heeft laten zien over een goede conditie te beschikken, maar kan de laptop ook sprinten wanneer de batterij toch eens leeg is? Na een half uurtje ben je, met de meegeleverde 60 W USB-C-lader, weer bijgeladen naar vijftig procent. In de tijdrit richting tachtig procent blijft de laptop netjes onder de symbolische grens van zestig minuten. Een mooie tijd, als je weet dat de Samsung Galaxy Book 4 Edge bijvoorbeeld een uur en veertig minuten nodig heeft om tot hetzelfde batterijniveau te geraken.
Copilot
De Dell XPS 13 9345 mag zich een Copilot+-pc noemen. De ingebouwde NPU biedt 45 TOPS aan rekenkracht om AI-toepassingen lokaal te draaien, zonder verbinding met de cloud te hoeven zoeken. Het aantal toepassingen dat effectief een NPU nodig heeft, is op dit moment nog steeds schaars.
Je kan Microsoft Copilot te allen tijde oproepen met de daarvoor voorziene toets, maar voor traditioneel kantoorwerk is de impact op de prestaties van je laptop niet zodanig groot dat krachtige hardware vereist is. De fysieke tol van videovergaderingen wordt opgevangen door de NPU. Wie erg lang wil vergaderen zonder netstroom, zal daar wel een beetje voordeel uit halen.
Het Copilot-ecosysteem zit net als ARM nog in volle opbouw. De NPU in je toestel is op dit moment als een wild beest dat in een te kleine kooi zit. Het is wachten op de applicatie die de kooi openzet. Van Recall lijkt het niet te gaan komen…
Verder weet Dell zich in te houden wat het opdringen van applicaties betreft. Je krijgt toegang tot de MyDell-console, maar veel meer dan het scherm in lichtere of donkere modus zetten en de koeling regelen kan je daar niet mee doen. De aanwezigheid van McAfee had niet gehoeven.
Conclusie: klein, krachtig, maar met compromissen
Dell is erin geslaagd om de XPS-reeks met succes naar het Copilot+-tijdperk te brengen. De XPS 13 9345 biedt veel rekenkracht in een compact jasje. Met een goede combinatie tussen kracht, explosiviteit en uithouding is deze laptop fysiek meer dan in orde.
Om prestaties met draagbaarheid te verzoenen, heeft Dell hier en daar ook enkele compromissen moeten sluiten. Een paar designkeuzes hadden we toch graag anders gezien. Het toetsenbord is niet het meest fijne waar wee mee gewerkt hebben en het verborgen trackpad bleek al snel een magneet voor vingerafdrukken te zijn. Een extra poort links en rechts had zeker geen kwaad gekund.
Dit zijn echter kleine compromissen die de algemene gebruikservaring niet te kort doen. De Dell XPS 13 9345 is een goede keuze voor wie een draagbare Copilot+-laptop wil. Nu is het wachten tot dat label ook échte waarde krijgt.
.pro’s
- Compacte laptop
- Degelijk, helder scherm
- Krachtige hardware
- Professionele prestaties
- Goede batterijduur
.contra’s
- Slechts 2 poorten
- Veel vingerafdrukken op trackpad
- ‘Blikkerig’ geluid
De Dell XPS 13 9345 is verkrijgbaar vanaf 1.156 euro, excl. btw. Garantietermijn: standaard consumentengarantie van 2 jaar carry-in.