De Europese Unie onderzoekt of de ecosystemen die Amazon, Apple, Google of andere bedrijven rond hun digitale spraakassistenten opbouwen, niet leiden tot monopolievorming en zo concurrentie op de IoT-markt voor consumenten nadelig beïnvloeden.
In Europa waren eind 2019 zo’n 108 miljoen smarthomeproducten en wearables in gebruik. Dat aantal zal naar verwachting oplopen tot 184 miljoen apparaten in 2023, terwijl de markt de komende vier jaar bijna in waarde verdubbeld tot 27 miljard euro.
“Het potentieel is ongelofelijk, maar we zullen alleen de volledige voordelen zien – lage prijzen, ruime keuze, innovatieve producten en diensten – als de markten voor deze apparaten open en concurrerend blijven”, zegt EU-commissaris voor Mededinging Margrethe Vestager in een toespraak. “Wanneer grote bedrijven hun macht misbruiken, kunnen ze de markten heel snel voorbij het omslagpunt duwen, waar concurrentie in monopolie verandert.”
Vestagers bezorgdheid gaat in de eerste plaats uit naar de ecosystemen die ontstaan rond de digitale spraakassistenten van grote techbedrijven, zoals Amazon Alexa en Google Assistant. Ze onderscheidt twee pijnpunten die mogelijk monopolievorming in de hand kunnen werken: de enorme hoeveelheid data die deze spraakassistenten verzamelen en een gebrek aan interoperabiliteit tussen apparaten.
Data en interoperabiliteit
“Spraakassistenten en slimme apparaten kunnen een enorme hoeveelheid gegevens over onze gewoonten verzamelen. Het risico bestaat dat grote bedrijven de via dergelijke apparaten verzamelde gegevens kunnen misbruiken om hun positie op de markt te versterken tegen de uitdagingen van de concurrentie. Ze kunnen zelfs hun kennis over hoe we toegang krijgen tot andere diensten gebruiken om de markt voor die diensten te betreden en over te nemen.”
“We weten ook dat interoperabiliteit een van de sleutels is tot open en concurrerende markten in het digitale tijdperk. Om het meeste uit het internet der dingen te halen, moeten onze slimme apparaten communiceren. Dus als de apparaten van verschillende bedrijven niet samenwerken, kunnen consumenten bij slechts één provider zijn opgesloten en worden beperkt tot wat die provider te bieden heeft.”
Om deze mogelijke risico’s op tijd aan het licht te brengen, lanceert de EU een onderzoek van de markt. Er worden vragenlijsten uitgestuurd naar zo’n 400 grote en kleine bedrijven in Europa, Azië en Amerika om zicht te krijgen op de producten en diensten die ze verkopen, welke data worden verzameld en gebruikt, hoe geld wordt verdiend aan die informatie en hoe de producten en diensten samenwerken. De eerste resultaten verschijnen in een openbaar rapport tegen de lente van volgend jaar.