Morgen is het ‘GPS week rollover’. De toegewezen bits voor het bijhouden van de datum in het GPS-netwerk lopen dan vol, waardoor de datum naar nul gezet wordt. Vooral bij oudere ontvangers kan dat voor problemen zorgen.
Het GPS-systeem zorgt niet alleen voor precieze locatiebepaling, maar zendt ook een accurate datum en tijd uit. Dat gebeurt aan de hand van een 10 bit-variabele. Daarin houdt het systeem de week bij, net als het aantal seconden dat al verstreken is in die week. Een ontvanger gebruikt die info om datum en tijd in het klassieke formaat te berekenen.
Y2K
Iedere 19,7 jaar bereikt de variabele haar maximum, en loopt ze over. De teller komt ze opnieuw op nul te staan. GPS week rollover heet dat event, en je kan het gerust zien als een soort van mini Y2K. De gelijkenissen gaan verder dan de reset naar 0. Net als bij Y2K zal er voor de meesten immers totaal niets gebeuren, maar net als bij Y2K moet er gesleuteld worden aan software om eventuele problemen te mitigeren.
Concreet gaat het om de software van GPS-ontvangers die hun tijd bij het netwerk halen. Dat zijn er heel wat: Het GPS-netwerk biedt immers een erg nauwkeurige en gecoördineerde tijd waarmee apparatuur die over de hele wereld verspreid staat de timing op elkaar kan afstemmen.
Naar het verleden
Organisaties die op GPS rekenen voor hun tijdscoördinatie en daar modern materiaal voor gebruiken, hebben weinig te vrezen. Het is immers niet de eerste keer dat GPS op z’n eigen millenniumbug afstevent. GPS ging live op 6 januari 1980, en op 22 augustus 1999 liep de 10 bit-variabele voor het eerst over. Morgen, op 6 april, is het de tweede keer dat het euvel zich voordoet. Verantwoorde fabrikanten hebben hun les geleerd na de eerste keer, waardoor de firmware van de meeste toestellen in staat is verder te tellen.
Is dat niet het geval, dan zal de ontvanger zich 20 of zelfs 40 jaar in de tijd wanen. Voor producten gericht op locatiebepaling is dat geen ramp, voor netwerken die afhankelijk zijn van tijdssynchronisatie wel. In de praktijk is de kans heel erg klein dat er vandaag in een professionele omgeving iemand nog een kritieke ontvanger gebruikt die niet overweg kan met de rollover.
Updates
In je privé-omgeving is de kans iets groter. Oudere gps-navigatietoestellen zijn niet noodzakelijk uitgerust met geschikte firmware. Zo raadt TomTom zijn klanten al sinds februari aan om toestellen via de pc te updaten om eventuele problemen te voorkomen. Een klein percentage van toestellen ouder dan 8 jaar zou niet compatibel zijn met een update. Navigatie blijft in dat geval ook na morgen werken, tijdsgerelateerde zaken zoals de geschatte aankomsttijd niet.
Dat geldt niet alleen voor toestellen van TomTom, maar GPS-receivers in het algemeen: de tijdsvariabele mag in principe geen invloed hebben op de nauwkeurigheid van de plaatsbepaling, aangezien het toestel nog steeds een gesynchroniseerde timestamp van alle satellieten ontvangt. Het denkt gewoon dat het in het verleden zit, maar blijft wel verder werken.
Gerelateerd: Rusland beschuldigt van ‘spoofen’ GPS en andere navigatiesatellietsystemen