Het Verenigd Koninkrijk heeft nog tot 31 december 2020 toegang tot databanken van de EU. Dan loopt de transitieperiode van de Brexit ten einde. Het gaat onder meer om databases met passagiersnamen, vingerafdrukken, arrestaties en waarschuwingen.
Afgelopen nacht werd de 600 pagina’s dikke ‘Withdrawal Agreement’ tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie vrijgegeven voor publicatie. Een overeenkomst die inmiddels al zes leden van de Britse Conservative Party heeft doen aftreden, aangezien zij zich hier niet in konden vinden.
Eén van de belangrijkste overwegingen van de Britse regering is toegang tot de verschillende databanken, netwerken en systemen van de EU, die van belang zijn voor onder meer politiewerk en grenscontroles. Tijdens de transitieperiode – die momenteel eind 2020 afloopt, maar nog kan worden verlengd mits daarover voor juli 2020 een akkoord wordt bereikt – heeft het VK nog gewoon toegang tot die databanken.
Daarna wordt de toegang tot de data ontzegd, tenzij een voortzetting van data-uitwisseling werd gespecifieerd in de Withdrawal Agreement. Een dergelijke samenwerking na 2020 zal volgens ingewijden een uitdaging worden, zeker tussen wetshandhavingsinstanties en rechterlijke instanties. De uitdaging zit hem in de technische en juridische haalbaarheid.
Beperkte toegang
Het zou volgens de huidige tekst van de Withdrawal Agreement dan ook gaan om beperkte toegang tot bepaalde EU-communicatienetwerken, informatiesystemen en databanken met de intentie om de afwikkeling van politiële- en justitiële samenwerking rondom strafzaken te vergemakkelijken.
Hieronder vallen ook het Schengen-informatiesysteem voor drie maanden na het einde van de overgangsperiode en het wetshandhavingsplatform Secure Information Exchange Network Application (SIENA) voor maximaal een jaar.
Van verzoeken om informatie, surveillance en onderzoeken die vóór het einde van de overgangsperiode zijn ontvangen, wordt de samenwerking ook nadat de Brexit rond is gewoon doorgezet.
GDPR
Wat betreft gegevensbescherming heeft het VK consequent gezegd dat het een adequaatheidsbesluit wil veiligstellen, al zal het land wel vrij dicht in de buurt van de EU-regels moeten blijven om dit te kunnen bereiken. De Withdrawal Agreement garandeert niet dat dit gebeurt, maar een politieke verklaring geeft wél aan dat de EU vóór het einde van de overgangsperiode met onderhandelingen zal beginnen, waardoor risico’s zouden afnemen.
Voor persoonsgegevens die tijdens de overgangsperiode worden verzameld, geldt de bescherming overeenkomstig de bestaande EU-wetgeving, echter is dat alleen van toepassing op persoonlijke gegevens die zijn verzameld over betrokkenen buiten het Verenigd Koninkrijk. De EU kan niet eisen dat een niet-lidstaat de algemene verordening gegevensbescherming (GDPR) toepast op interne gegevensverwerking.