How to: Bouw je eigen werk pc (desktop computer)

De laatste tijd ontvangen we regelmatig e-mails van ondernemers die op zoek zijn naar een nieuwe desktop computer. Partijen als Dell, HP en Lenovo hebben nog steeds een prima aanbod aan desktopcomputers, al is het wel wat minder dan enkele jaren geleden. Sommige ondernemers overwegen dan ook om zelf een pc te bouwen die volledig aan hun eisen voldoet. Zo moeilijk kan het niet zijn toch?

In principe is het helemaal niet moeilijk om zelf een pc te bouwen, al zijn er natuurlijk wel enkele zaken waar je rekening mee moet houden. Wij gaan in dit artikel dan ook zelf een pc bouwen, zodat je precies weet waar je allemaal tegenaan kan lopen. Het idee is om een goede werkcomputer te bouwen waar je de komende jaren mee vooruit kunt.

Voordat je begint is het goed om inzichtelijk te maken wat de eisen van te bouwen computer zijn. Wil je bijvoorbeeld heel veel opslagcapaciteit? Of juist snelle opslagcapaciteit? Misschien wel een combinatie van beide? Verder is er natuurlijk de keuze uit een heel snelle processor of een processor met een goede prijs/prestatie verhouding. Ook grafisch heb je misschien wat wensen. De een heeft voldoende aan een standaard GPU, de andere wil toch wel een stapje hoger met een discrete videokaart en de echt veeleisende gebruiker wil een state-of-the-art videokaart met uitstekende prestaties. Alles is mogelijk, maar aan alles hangt ook een prijskaartje.

In dit artikel kiezen wij ervoor om een goede werkcomputer te bouwen, waarmee je in principe alle zakelijke activiteiten prima kan vervullen. Wij kiezen ervoor om het systeem straks ook nog te upgraden met twee 10 Gigabit-poorten, omdat wij deze werk-pc straks willen gaan inzetten om netwerktesten te gaan doen. Dat gaat tegenwoordig niet meer met een 1 Gbit-verbinding. Voor de meeste gebruikers is deze upgrade echter zinloos, die hebben aan 1 Gbit/s ruim voldoende. Ga je een server bouwen, dan is zo’n verbinding juist weer wel aan te raden. Wij gaan daarentegen niet voor de allerbeste videokaart gaan, aangezien wij die voor onze toepassing niet nodig hebben. Later gaan we dieper in op deze keuzes.

Verderop zullen we uiteraard dieper ingaan op onze keuzes. Maar laten we nu eerst maar beginnen met het begin. Welke producten heb je eigenlijk nodig als je een computer in elkaar gaat zetten? Hieronder hebben we onder elkaar gezet waar je allemaal naar op zoek moet:

  • Behuizing;
  • CPU-koeler;
  • Harde schijf en/of SSD;
  • Moederbord;
  • Monitor
  • Processor;
  • Toetsenbord;
  • Muis;
  • Videokaart;
  • Voeding;
  • Werkgeheugen;

In principe is dit de basis die je nodig hebt om je eigen computer aan de praat te krijgen. Natuurlijk zijn er nog legio uitbreidingen te bedenken, bijvoorbeeld een discrete geluidskaart, een insteekkaart (PCIe) met Thunderbolt 3-poorten of zoals in ons geval een insteekkaart met twee 10 Gigabit ethernetpoorten. Verder is een goede monitor ook wel aan te raden. Het belangrijkste is dat de samenstelling uiteindelijk moet kloppen.

Op de volgende pagina beginnen we met het toelichten van onze keuzes. Onze voorkeur gaat over het algemeen uit naar producten die een goede prijs/prestatie verhouding hebben. Dat hoeft dus niet per definitie voor jou de beste keuze te zijn.

Het systeem dat wij gebouwd hebben is verkrijgbaar vanaf zo’n 1655 euro, exclusief monitor en 10 Gigabit-ethernetpoorten. Als je die erbij telt komen we op zo’n 2455 euro.

De basis; moederbord, processor en werkgeheugen

Als je een computer gaat bouwen begin je bij de basis. Dat is niet de behuizing, maar het moederbord en de processor. Dat is het hart van het systeem, die moeten op elkaar aansluiten en moeten voldoende uitbreidingsmogelijkheden bieden. Intel heeft de afgelopen tien jaar de desktopmarkt gedomineerd, voornamelijk met zijn Intel Core-processoren, maar voor dit artikel hebben wij gekozen voor een AMD-processor, de AMD Ryzen. Reden voor onze keuze is dat AMD probeert zich weer terug te vechten in deze markt en dat niet zonder succes doet. Naast een stukje gunfactor biedt AMD ook een hele goede prijs/prestatie verhouding.

Het model dat wij hebben gekozen is de AMD Ryzen 7 1700, verkrijgbaar voor zo’n 310 euro. Dit is een high-end desktopprocessor zonder ingebouwde GPU. Je hebt ook zogenaamde APU’s waarbij er een GPU in de processor verwerkt zit. Dit type processor is in staat om standaard grafische prestaties te leveren, maar ook echt niet meer dan dat. Voor een desktopcomputer wil je over het algemeen toch net iets meer, anders kan je net zo goed een laptop kopen. Daarom vinden de AMD Ryzen 7 1700 een zeer geschikt model. Deze processor beschikt ook over 8 rekenkernen (16 threads) met een kloksnelheid van 3,0 GHz.

Mocht je nou liever voor een Intel-processor gaan, dan moet je dat natuurlijk ook gewoon doen. Het is grotendeels om het even, er zijn alleen wat zaken om rekening mee te houden. Intel voert de Intel Core serie al heel wat jaren, dus het is wel verstandig om een recente generatie te kiezen. Een processor die grotendeels gelijk is aan de AMD Ryzen 7 1700 die wij hebben gekozen, is de Intel Core i7 7700. Het verschil tussen de twee processoren is dat de Intel een quadcore-model is met dus vier rekenkernen en acht threads. De kloksnelheid bedraagt 3,6 GHz.

Als we de prestaties van deze modellen naast elkaar zetten dan is de single core-snelheid van de Intel processor een flink stuk hoger, bij vier rekenkernen is de Intel ook nog sneller, maar worden er meer rekenkernen ingezet dat is de AMD processor weer een stuk sneller.

Verder heeft de Intel ten opzichte van de AMD nog een ingebouwde GPU, deze processor kan je dus ook in een systeem zetten zonder discrete videokaart. Heb je helemaal geen grafische behoefte dan lijkt de Intel processor dus de betere keuze. Het prijskaartje van de Intel-processor is met 316 euro slechts 6 euro hoger dan dat van de AMD.

Naast AMD en Intel gaat ook Qualcomm zich binnenkort in de debatten mengen. Microsoft gaat Windows 10 namelijk volledig geschikt maken voor ARM-processoren. Hoe deze zich zullen gaan verhouden tot de gevestigde orde, is op dit moment lastig te zeggen. De verwachting is dat ze beduidend zuiniger zullen zijn, maar in het algemeen ook minder krachtig. De eerste fabrikanten hebben al aangegeven pc’s te gaan maken gebaseerd op ARM-processoren in ieder geval.

 

Moederbord

Nu we de keuze voor de processor hebben bepaald, is het tijd om te kijken naar het moederbord. Moederborden zijn er zoals alles in verschillende prijsklasses, van budgetmodellen tot high-end. Het grote verschil zit vaak in features, maar ook in het aantal beschikbare slots om uitbreidingen op te prikken. Daarin moet je dus een goed overwogen keuze maken. Wil je drie videokaarten combineren in één systeem, dan heb je sowieso een high-end moederbord nodig. Wil je een videokaart inprikken en een netwerkkaart zoals wij, dan heb je aan een normaal moederbord voldoende.

Fabrikanten van moederborden zijn er nog steeds legio. Bekende merken zijn ASRock, Asus, Gigabyte en MSI. Bij al deze merken kan je een overzicht vinden van hun moederborden. Bij de meeste merken zal je snel merken dat zij zich vooral richten op de gamingmarkt. Moederborden met ondersteuning voor veel videokaarten, maar ook met allerlei flikkerende ledjes op het bord. Wij hebben tussen al deze gamingmoederborden gezocht naar een betaalbare variant, die ook beschikt over bijvoorbeeld een USB Type C aansluiting met de USB 3 gen 2-standaard. Op een nieuw systeem moeten wat ons betreft ook de nieuwste poorten zitten.

Uiteindelijk zijn wij uitgekomen bij de MSI X370 SLI Plus, een moederbord van een kleine 150 euro. Dit bord heeft een AM4-socket, die vereist is voor onze processor. Verder is er aan de achterzijde één USB 3 Gen 2 USB Type C en één USB Type A-poort. Er kunnen maximaal twee videokaarten worden ingebouwd en dan is er ook nog een derde PCI-e-slot voor andere uitbreidingen. Verder beschikt het systeem over één M.2-slot, wat voor ons systeem voldoende is. Ook biedt het bord ondersteuning voor DDR4-werkgeheugen en ontbreken alle toeters en bellers in de vorm van LED-verlichting. Het is het meest zakelijke bord dat MSI in zijn assortiment heeft voor de AMD Ryzen-processor.

We hadden ook nog een stapje hoger kunnen gaan. Dat hebben we overwogen met de ASRock X370 Taichi, dit bord kost ongeveer 235 euro en biedt net even wat meer opties. Wat te denken van ingebouwde 802.11ac WiFi, Bluetooth 4.2, ondersteuning voor een extra M.2-slot, meer PCIe-lanes en een betere audiochip voor beter geluid. Een prijsverschil van nog maar 80 euro, dat is niet veel en zeker het overwegen waard, vooral als je geen netwerkkabel hebt liggen op de locatie waar de pc komt te staan.

Heb je gekozen voor de Intel processor, kijk dan eens naar de MSI Z270 SLI PLUS, de Intel tegenhanger van het bord dat wij hebben gekozen. Je kan ook een stapje hoger gaan met de ASRock Z270 Taichi (210 euro) of nog hoger met de Asus Z270-WS (380 euro).

Werkgeheugen

Nadat je de keuze hebt gemaakt voor de processor en het moederbord heb je ook werkgeheugen nodig. Dat zal op dit moment eigenlijk altijd DDR4 zijn. Nu heb je werkgeheugen in veel verschillende kloksnelheden en groottes. Op dit moment raden wij eigenlijk iedereen aan om te kiezen voor een setje van 16GB en dan het liefste met twee DIMM’s van 8GB. Daarmee heb je ruim voldoende werkgeheugen om te doen wat je maar wil. Mocht je nu echt hele zware CAD of videobewerking gaan doen, dan kan het een overweging zijn om voor 32GB werkgeheugen te gaan. In de meeste gevallen is 16GB echter ruim voldoende.

Qua kloksnelheid hebben we wat onderzoek gedaan. Of je nou gaat voor werkgeheugen met een kloksnelheid van 1600 MHz of van 3000 MHz, het prijsverschil bedraagt vaak niet meer dan 10 à 20 euro. Voor dat geld kunnen we alleen maar aanraden om te kiezen voor snel werkgeheugen, daar heb je later alleen maar profijt van. Wij zijn uitgekomen op een Crucial Ballistix Elite kitje van 16GB (2x 8GB) 3000 MHz voor zo’n 180 euro. Dat heeft een zeer nette prijs/prestatie verhouding. Als je iets minder geld wil uitgeven, heeft Corsair wel een vergelijkbare set voor net iets minder geld.

Behuizing, voeding en CPU-koeler

Een goede behuizing is enorm belangrijk, je wilt uiteindelijk dat je componenten stevig kunnen worden bevestigd, de kabels netjes kunnen worden weggewerkt en de luchtstroom van de ventilatoren optimaal is. Soms kan een behuizing nog iets extra’s bieden. Zo zijn wij gegaan voor de BeQuiet Silent Base 600, een behuizing waarbij is getracht het geluid binnen in de kast zoveel mogelijk te dempen. Hiervoor wordt gebruikt gemaakt van rubbers en dempende materialen. Het voordeel is dat als de fans wat harder gaan draaien, je dit niet zo snel kan horen.

Zeker als je pc in een kleine ruimte komt te staan waar je rustig wil kunnen werken is een behuizing die het geluid wat extra dempt geen overbodige luxe. De behuizing die wij hebben gekozen kost zo’n 150 euro. Dat is ook wel het bedrag wat je gemiddeld kwijt bent voor een behuizing. Behuizingen die onder de 75 – 100 euro kosten zijn meestal geen aanraders, daar mis je toch wat stevigheid of zijn de opties om kabels goed weg te werken minimaal.

Voeding

Om je pc straks op te kunnen starten heb je een voeding nodig. De 220 volt die de pc in gaat moet worden verdeeld over de componenten en in de meeste gevallen worden omgezet naar 12 volt. Als je voor een normale configuratie gaat en niet voor twee high-end videokaarten, heb je vaak aan een 500 watt voeding voldoende. Wij hebben van BeQuiet de Pure Power 10 voeding gebruikt.

CPU-koeler

In sommige gevallen krijg je bij de processor een koeler meegeleverd. Deze koelers leveren standaard prestaties, je moet hier dus niet te veel van verwachten. Deze worden gemaakt voor de massa en doen hun werk maar daar blijf het bij. De processoren van vandaag de dag werken volgens een simpel principe. Als ze te heet worden, klokken ze zichzelf terug zodat ze minder prestaties leveren en de temperatuur vanzelf omlaag gaat. Met een professionele koeler wordt de processor dus beter gekoeld en kan het systeem voor een langere periode topprestaties leveren. Een goede koeler is dus geen overdreven investering.

 

CPU-koelers bestaan over het algemeen uit een heel groot blok aluminium met daarop een ventilator gemonteerd. Wij kozen voor de BeQuiet Pure Rock, een koeler die voorzien is van een ventilator die opnieuw weinig geluid maakt, maximaal 26,8dB(A). Dat zorgt er in combinatie met de stille behuizing voor dat we de ventilator sowieso niet gaan horen.

Let dus op bij het bestellen van een CPU-koeler dat de fans niet te veel herrie maken. De belangrijkste eis bij het kopen van een CPU-koeler is echter of deze geschikt is voor de socket waarop de processor wordt bevestigd. De door ons gekozen AMD-processor maakt gebruik van een AM4-socket, de eerder genoemde Intel processor van een LGA1151-socket.

Opslag: HDD en/of SSD

Om straks gebruik te kunnen maken van je nieuwe werk-pc heb je ook opslagcapaciteit nodig. Windows 10 moet worden geïnstalleerd en al je data moet ergens worden opgeslagen. Inmiddels is er in de markt een breed aanbod aan SSD’s, maar ook de oude vertrouwde HDD’s zijn nog verkrijgbaar. Wat is nu de beste keuze?

Wij hebben besloten te gaan voor beide. We willen en snelle opslagcapaciteit zodat we ons systeem razendsnel kunnen opstarten en snel bij onze data kunnen. Maar tegelijk willen we ook een betaalbare optie om veel data te kunnen archiveren en opslaan tegen een acceptabele prijs. Uiteindelijk hebben we gekozen voor een Samsung SSD en een harde schijf van Western Digital.

Samsung 960 Pro SSD

De SSD waar we voor gekozen hebben is de Samsung 960 Pro, een M.2 NVMe SSD met een opslagcapaciteit van 500GB. Het is een hele mond vol, maar waar het op neerkomt is dat dit een nieuw type opslag is dat gebruikmaakt van de M.2-aansluiting die sinds een jaar of twee a drie is te vinden op moederborden. Het heeft grofweg het formaat van een geheugenreepje dat je direct op het moederbord prikt en niet langer via een SATA-connector aansluit.

De reden van deze form-factor en M.2-aansluiting is dat hierdoor veel sneller kan worden gecommuniceerd. Daarvoor was overigens wel NVMe nodig, een nieuwe opslagengine en de opvolger van bijvoorbeeld IDE en AHCI. Deze is vele malen sneller en zorgt ervoor dat de maximale snelheid niet blijft steken op 550MB/s, maar tegenwoordig ruim boven de 2GB/s ligt. Deze snelle SSD’s zijn niet de goedkoopste overigens, voor ons 500MB-model waren we zo’n 330 euro kwijt. Als je wil kan je ook kiezen voor 256GB a 230 euro of als je juist meer opslagcapaciteit wil voor 1TB a 589 euro.

Samsung 960 Evo-serie

Samsung heeft ook nog de 960 Evo-serie. Deze is een stuk goedkoper, maar ook echt gericht op de consumentenmarkt. Als je budget wat krapper is, is dit ook een prima alternatief. Het voordeel van de Pro-serie is dat deze wat betrouwbaarder is en gericht is op de zakelijke markt.

WD Blue 6TB HDD

We willen in onze werk-pc ook de mogelijkheid hebben om met veel data te werken en eventueel data kunnen archiveren. Dan is het wel prettig als je een grote schijf tot je beschikking hebt met een aantrekkelijk prijskaartje. Deze WD Blue schijf van 6TB voldoet hier zeker aan. Voor 230 euro hebben we genoeg opslagcapaciteit voor onze doeleinden.

Western Digital heeft een groot assortiment aan HDD’s, die ze om het makkelijk te houden allemaal een andere kleur hebben gegeven. Zo zijn er Black, Blue, Green (inmiddels vervangen door de nieuwe Blue-schijven), Purple en Red schijven. Van Red zijn vervolgens nog enkele variaties zoals Red Pro en Red RE.

Blue is de ‘eenvoudigste’ serie van het stel, voor algemeen gebruik, waar andere modellen bijvoorbeeld gericht zijn op surveillance-opslag of gebruik in een NAS-apparaat. Veel meer hebben wij niet nodig, maar het kan natuurlijk zijn dat je voor jouw doeleinden net wat meer wil hebben. Als je een HDD wil met goede prestaties, dan kan je beter voor de WD Black schijf gaan, deze is gericht op prestaties.

De WD Purple schijven zijn vooral bedoeld voor systemen met videosurveillance. WD Red komt in beeld als je de schijven echt intensief gaat gebruiken. Mocht je de HDD dus echt elke dag fors gaan gebruiken, dan kan Red ook een goede keuze zijn. Voor NAS-servers heeft WD dan nog Red Pro en voor servers Red RE (raid edition).

Welke schijf je ook kiest en welke serie is helemaal afhankelijk van het gebruik. Ga je de schijf niet intensief gebruiken en wil je de betaalbare schijf, kies dan voor Blue. Wil je geen risico nemen en gewoon de beste prestaties in een pc-omgeving dan is WD Black de beste optie. Bij intensief gebruik raden we WD Red aan.

Qua opslagcapaciteit is het verstandig om de prijzen van 4, 6 en 8TB naast elkaar te leggen en vervolgens te kijken wat het beste in je budget past.

Videokaart en monitor

In een werk-pc hoef je niet per definitie de beste grafische prestaties te hebben, maar wat ons betreft ook niet de allerslechtste. We zijn dan ook voorstander van een discrete videokaart, omdat de prestaties hiervan altijd hoger liggen dan bij een ingebouwde GPU in de processor.

Afhankelijk van je behoefte moet je vervolgens gaan kijken naar wat de meest geschikte videokaart is. Als je veel werkt met AutoCAD of Adobe Premiere dan kan een Quadro-kaart of een high-end gamingkaart een goede optie zijn. Wil je af en toe een video renderen, of gewoon uitgebreide ondersteuning hebben voor meerdere beeldschermen en hogere schermresoluties, dan is een normale grafische kaart met een dito prijskaartje een betere optie. Wij hebben gekozen voor een MSI R7 370 met 4GB GDDR5-geheugen. Een kaart die qua prijs aantrekkelijk is en die we toevallig nog op de plank hadden liggen. Er zijn inmiddels al betere modellen te koop overigens. Als we nu een nieuwe videokaart hadden moeten aanschaffen, zouden we zijn gegaan voor de AMD RX 370, die verkrijgbaar is vanaf zo’n 200 euro. Daarmee haal je gewoon hele degelijke prestaties in huis voor een aangenaam prijskaartje.

Monitor

In principe hebben we nu alle onderdelen besproken die je nodig hebt om je werk-pc te gaan bouwen. Tenzij je nog een discrete geluidskaart wilt, een DVD-brander of zoals wij twee 10 Gigabit ethernetpoorten. Zonder monitor ben je echter nog altijd nergens natuurlijk. Die nemen we dan ook mee in dit artikel.

De keuzes op dit vlak zijn zeer uitgebreid. De techniek op het gebied van monitoren heeft niet stilgestaan de afgelopen jaren. Tegenwoordig zijn monitoren niet alleen een stuk prettiger voor je ogen dan een jaar of 5-10 geleden, maar ook zijn er veel hogere resoluties beschikbaar waardoor je veel meer ruimte hebt op je scherm en meer informatie tegelijk kan weergeven. Verder is er een nieuwe trend gaande, waarbij de 24 en 27 inch monitoren die veel bedrijven de afgelopen jaren hebben aangeschaft worden vervangen door ultrawide 32, 34 of zelfs 38 inch varianten. Het voordeel is dat deze monitoren qua prijs gelijkwaardig zijn aan twee goede 24 of 27 inch schermen en het scherm ook groot genoeg is en voldoende pixels heeft om beide monitoren te vervangen. Dat scheelt ruimte op je bureau en het is beter voor de energierekening.

Deze nieuwe trend van ultrawide monitoren is op dit moment echter alleen geschikt voor algemeen gebruik. De panelen zijn weliswaar zeer indrukwekkend, ook omdat ze vaak curved zijn en als het ware om je hoofd heen vouwen, wat erg prettig werkt achter je bureau, maar de kwaliteit van de panelen is in het algemeen nog niet op het niveau voor een grafische professional die de allerbeste kleuren en AdobeRGB-kleurruimte wil hebben. Daarvoor ben je nog aangewezen op de meer specialistische monitoren.

Mocht je interesse hebben in een monitor voor algemeen gebruik dan raden we je aan eens te kijken naar de LG 38UC99,  Philips 349X7FJEW/00 of de Samsung C34F791WQU. Dit zijn alle drie curved ultrawide monitoren. Voor ons is het voordeel dat je echt in de monitor wordt getrokken, waardoor je meer geconcentreerd kan werken.

Mocht je op zoek zijn naar een monitor met een nog betere beeldkwaliteit, dan is er uiteraard legio keuze. Wij hebben op de redactie recent de Philips 328P6VJEB ontvangen, dit is een 32 inch monitor met een 4K-resolutie, maar het kleurenbereik van deze monitor is ook echt heel goed. We gaan hier binnenkort een review over schrijven, maar we kunnen alvast verklappen dat deze monitor zeker niet slecht uit de test gaat komen. Het is geen ultrawide monitor zoals de eerder genoemde, maar wel een monitor die perfect is voor designers en andere grafische professionals. Met een prijskaartje van 600 euro is hij daarnaast ook goed te betalen, gezien het gebodene.

De werk-pc bouwen

Nu we alle onderdelen hebben besproken, moeten we natuurlijk ook nog even wat aandacht besteden aan het daadwerkelijk in elkaar zetten van je nieuwe werk pc. Het bouwen van een pc is op zich niet moeilijk. Je moet wel een zeer belangrijke basisregel in het achterhoofd houden:

Als iets niet past, dan doe je het verkeerd. Bij het bouwen van een pc zijn alle onderdelen tot op de millimeter precies ontworpen, het past ook maar op één manier. Wringen, zagen, doorknippen of doorduwen is iets wat je nooit moet doen. 

Moederbord monteren

We beginnen met het monteren van het moederbord in de behuizing. Leg hiervoor de behuizing op zijn zijkant voor je. In de doos van het moederbord vind je als het goed is het moederbord, een boekje (goed bewaren), een bracket die achter in de behuizing past met alle uitsparingen voor de poorten aan de achterzijde en schroefjes. In de meeste behuizingen zijn tegenwoordig al gaatjes gemaakt waar je het moederbord zo op kan leggen en je het bordje vast kan zetten met de meegeleverde schroefjes. Als je meerdere schroefjes hebt gevonden, dan moet je NIET de schroefjes hebben met die hele dikke kop. Voordat je het moederbord erin schroeft, zorg ervoor dat de bracket aan de achterzijde op de goede plek zit. Anders komt het stof straks wel heel makkelijk naar binnen.

Voeding

Na het vastzetten van het moederbord is het over het algemeen verstandig om de voeding in de behuizing te plaatsen. Sommige CPU-koelers zijn wat groot uitgevallen waardoor je straks mogelijk nog maar lastig bij sommige gedeeltes van het moederbord kan komen. De voeding erin schroeven kan maar op één manier, vaak moet de ventilator aan de onderkant zitten, daar zit in de meeste behuizingen een rooster om warme lucht af te voeren. De stroomkabels voor het moederbord en de processor kan je meestal het beste direct door de achterkant heen steken. Als de voeding vast zit, kan je de behuizing even rechtop zetten en via de rechter zijkant de kabels netjes wegwerken en de processorvoeding aan de bovenkant en de moederbordvoeding aan de zijkant terugsteken, om deze vervolgens vast te klikken op het moederbord. Daarna kan je de behuizing weer terugleggen op zijn rechter zijkant.

Processor

De meer ervaren pc-bouwer heeft mogelijk al voor onze eerste stap de processor op het moederbord bevestigd. Mocht je dat nog niet gedaan hebben, dan gaan we dat nu doen. Op het moederbord zie je een metalen hendel die je omhoog kan doen, zodat de gaatjes open gaan staan om de processor te ontvangen. De processor kan maar op één manier in het socket worden gelegd. Op zowel het socket als de processor is als het goed is een hoekje gemarkeerd dat aangeeft hoe de processor in de socket moet liggen. Als het hendeltje niet terug naar beneden wil, dan ligt de processor er niet goed in. Toch doordrukken resulteert in schade aan beide onderdelen en een dure kostenpost.

CPU-koeler

Nu de processor op het moederbord zit is het tijd om de koeler erop te plaatsen. Voordat je deze gaat bevestigen moet je even controleren of de onderkant van de koeler is voorzien van koelpasta. Als er een grijs vierkantje is te zien op het aluminium, dan is dat de koelpasta. Als er nergens koelpasta is te zien, dan hebben we slecht nieuws, die zal je dan nog even moeten aanschaffen. Zonder koelpasta verloopt de koeling namelijk niet zo goed. Als je handmatig koelpasta aanbrengt, gebruik dan niet te veel, een hoeveelheid ter grootte van een rijstkorrel is over het algemeen al voldoende.

In het doosje van de CPU-koeler staat meestal uitgelegd hoe makkelijk of hoe moeilijk de CPU-koeler is te bevestigen. In ons geval met dit AM4-moederbord was het echt enorm simpel. We hoeven alleen maar twee ijzers achter twee haken te duwen en vervolgens de schroeven aan te draaien. Het kan zijn dat je hier wel enige druk moet uitoefenen om dit goed te krijgen, maar echt duwen moet je dus nooit doen. Er zijn helaas ook CPU-koelers waarvoor je allerlei modules van het moederbord rond de processor moet verwijderen, om andere beugels aan te brengen. Bij het aanschaffen van een CPU-koeler kan het een goed idee zijn om even de handleiding of een review op te zoeken over de bevestiging ervan.

Na het monteren van de CPU-koeler moet je in veel gevallen ook nog een ventilator hierop vasthaken. De stroomkabel die aan deze ventilator zit, moet op het moederbord worden aangesloten. Er is ergens een kleine (meestal witte) aansluiting met 4 pinnetjes voor de CPU-koeler. Hier staat in het klein ook CPU Fan bij. Let op, er zijn ook soortgelijke aansluitingen voor system fans, die moet je dus niet hebben

Werkgeheugen

Na het aansluiten van de CPU-koeler is het tijd om het werkgeheugen op het moederbord te prikken. Sommige ervaren bouwers zullen zeggen dat het eenvoudiger is om eerst het werkgeheugen te doen en dan pas de CPU-koeler. In theorie klopt dit, want zo’n CPU-koeler zit altijd lekker in de weg. Er zijn echter ook CPU-koelers die nog weleens over de geheugenslots heen steken, waardoor je het werkgeheugen er niet meer in of uit kan krijgen. Je kunt wat ons betreft sowieso beter de buitenste geheugenbanken gebruiken, waar je het geheugen nog wel in en uit kan halen. Er kan altijd iets kapot gaan en het dan eenvoudig kunnen vervangen is wel zo wenselijk.

Het inprikken van het werkgeheugen is zeer simpel. Op de aansluiting op het moederbord zit een uitsparing voor het werkgeheugen, deze uitsparing zit ook in de module. Die moeten EXACT overeenkomen. Scheelt het een paar centimeter, draai dan de module eens 180 graden. Waarschijnlijk past het dan wel. Doordrukken, zelf een uitsparing in de module zagen (ja je hebt overal je mensen voor), werkt niet.

M.2-SSD

Afhankelijk van het gekozen moederbord heb je één of twee M.2-slots. In ons geval is er maar één en die zit op de plek waar straks de videokaart overheen gaat, daarom moet de M.2 SSD nu worden bevestigd. Bij een M.2-slot moet je deze een beetje diagonaal insteken, dit gaat heel soepel, geen reden om door te duwen. Vervolgens kan je het schroefje dat vooraan zit losdraaien en de M.2 SSD voorzichtig naar beneden duwen. Dit moet zeer soepel gaan, gaat het niet soepel, dan zit de module er niet goed in! Als de module helemaal vlak is kan je deze vastzetten met het schroefje.

Videokaart

Nu je de M.2 SSD op zijn plek hebt zitten kan je meteen de videokaart monteren. Hiervoor moet je waarschijnlijk eerst één of twee brackets uit de achterkant halen, zodat de video-aansluitingen door de behuizing naar buiten kunnen. Het is handig om de videokaart even boven het PCI-e slot te houden, zodat je kan zien welke brackets eruit moeten. Als de brackets eruit zijn en de videokaart op zijn plek zit, kan je die met één of twee schroeven vastzetten op de plek waar de brackets vastzaten. Sommige behuizingen hebben hiervoor een klemmodule, dat is ook prima.

Als de videokaart op zijn plek zit moet je deze nog wel voorzien van stroom. In de doos van de voeding heb je waarschijnlijk losse kabels gevonden. In sommige gevallen zitten deze al vast aan de voeding, al zijn steeds meer voedingen modulair. Stop een PCI-e-kabel in de voeding en sluit deze aan op de videokaart. Als je de kabel onderweg nog weg kan werken om de luchtstroom te bevorderen, eventueel met tiewraps, dan is dit aan te bevelen. Afhankelijk van de gekozen videokaart moet je één of twee stroomkabels aansluiten. Meestal zijn het er twee tegenwoordig.

Extra discrete PCI-e kaarten

Heb je nog extra PCI-e insteekkaarten aangeschaft, zoals een aparte geluidskaart, twee 10Gbit ethernetpoorten zoals wij, een RAID-controller, of misschien wel Thunderbolt 3-poorten, dan is het nu tijd om deze in te steken. Dit werkt hetzelfde als bij de videokaart. Bracket eruit, kaart erin, schroefje vastzetten. Over het algemeen hoeven alleen videokaarten extra stroom te hebben. andere kaarten hebben dit eigenlijk nooit nodig.

HDD

Als je net als wij ook hebt gekozen voor een harde schijf voor extra opslagcapaciteit, dan kan je die ook nog even bevestigen. Meestal is er rechtsonder een speciale ruimte gereserveerd waar je 3,5 inch schijven in kwijt kan. Voordat je deze erin steekt moet je deze even voorzien van stroom. In de doos van je voeding vind je ook SATA-stroomkabels, en natuurlijk een SATA-kabel om de schijf op het moederbord aan te sluiten. Aan de rechterzijde van het moederbord zitten vaak 6 tot 12 aansluitingen voor SATA-apparaten. Een eventuele SSD in een 2,5 inch behuizing kan hier ook op worden aangesloten.

Overige kabels aansluiten

De pc zit nu helemaal in elkaar, maar hij zal nu nog niet veel sjoege geven. Zoals je misschien al is opgevallen tijdens de bouw van de pc, zitten er in de behuizing ook een hele hoop kabels die nog aangesloten moeten worden. Zo zijn er om te beginnen een aantal ventilatoren, met aansluitingen net zoals de CPU-fan. Die kan je op het moederbord in aansluitingen prikken sysfan (of iets wat daarop lijkt) staat aangegeven. Soms hebben deze ventilators ook een SATA-aansluiting voor extra stroom.

Verder zitten er vaak USB-poorten op een behuizing. Die moeten ook op het moederbord worden aangesloten. Dit zijn kabels met aan het uiteinde een rechthoekig blokje met allemaal kleine gaatjes. Op het moederbord zitten hier meestal aansluitingen voor aan de onderzijde, vlak boven de voeding. Je moet hier even goed kijken, sommige aansluitingen zijn voor USB 2.0, andere voor USB 3.0. In het boekje van het moederbord staat duidelijk uitgelegd welke aansluiting waarvoor is. Om het makkelijk te houden zijn de aansluitingen uniek en past het maar op één manier. Lukt het dus niet, dan zit je waarschijnlijk bij de verkeerde aansluiting.

Tot slot moet je nog de LEDs en besturing van de behuizing aansluiten. Dit zijn hele kleine pinnetjes met een plus en een minkabel die maar op één manier kunnen worden bevestigd. Dit systeem werkt al 20 jaar hetzelfde en zou best een upgrade verdienen. Je moet namelijk in de juiste volgorde de power led, HDD-led, power switch en reset switch aansluiten. Kijk even goed in het boekje naar de juiste volgorde en schuif de kabels er één voor één rustig over heen. Als de power of reset knop straks niet goed werkt, weet je alvast waar je moet zoeken.

Testen

Nu je ook de laatste stap hebt afgerond is het tijd om de behuizing weer rechtop te zetten. Als je nu nog wat kabels ziet rondvliegen zet deze dan even vast met een tiewrap. Probeer de luchtstromen zo goed mogelijk te houden, dat is beter voor de koeling van het systeem. Sluit de PC nu aan op het stroomnet, sluit een monitor, toetsenbord en muis aan en kijk of het systeem wil opstarten. Als de pc opstart dan ben je goed bezig geweest en kan je aan de slag met je nieuwe computer. Je kan dan de pc weer uitzetten de zijpanelen op de kast monteren.

Werkt de PC niet dan moet je alle stappen nog even goed nalopen, kijken of de powerknop op de voeding wel is ingeschakeld aan de achterzijde, of dat je wellicht bent vergeten een kabel aan te sluiten. Als de pc aangaat maar begint te piepen, tel dan het aantal piepjes en kijk even in het boekje van je moederbord. Dan is er mogelijk een storing of een defect onderdeel.

nieuwsbrief

Abonneer je gratis op ITdaily !

  • This field is for validation purposes and should be left unchanged.