Middelgrote ondernemingen creëren werkgelegenheid, stimuleren innovatie en zorgen voor concurrentie op de markt. Hierdoor zijn ze het kloppende hart van succesvolle economieën. Ook volgens het Wereld Economisch Forum vormen kleine en middelgrote ondernemingen de ruggengraat van de Europese economie. Ze vertegenwoordigen 99% van alle bedrijven in de regio en zijn goed voor meer dan 100 miljoen jobs. In eigen land tonen de cijfers van de FOD Economie dat er 1,167 miljoen kleine en middelgrote ondernemingen actief waren in België in 2023.
Al die ondernemingen stimuleren de economische groei, maar zijn ook een geliefkoosd doelwit van cybercriminelen. En nu cyberaanvallen steeds geavanceerder worden – en vaak gebruikmaken van artificiële intelligentie (AI) en generatieve AI (GenAI) – is het cruciaal dat middelgrote ondernemingen hun cyberbeveiligingsstrategie aanpassen. Cybercriminelen automatiseren en versterken hun aanvallen met behulp van AI. Oplichtingspogingen door phishing zijn vandaag overtuigender dan ooit, deepfaketechnologie maakt social engineering nog doeltreffender en AI-gebaseerde malware evolueert om veiligheidsmaatregelen te omzeilen.
Doordat de dreiging van cybercriminaliteit toeneemt, is het belangrijk dat middelgrote ondernemingen op de hoogte zijn van beleidslijnen zoals de nieuwe Europese richtlijn voor de beveiliging van netwerk- en informatiesystemen (NIS2). Die is erop gericht is de cyberbeveiliging en veerkracht te verbeteren van essentiële en kritieke diensten in specifieke Europese sectoren. België was overigens de eerste Europese lidstaat die de nieuwe NIS2-richtlijn volledig geïmplementeerd heeft.
Naar een sterke basis voor cyberbeveiliging
Op het vlak van cyberbeveiliging bestaan er geen wondermiddelen, maar met doordachte beveiligingsmaatregelen kunnen de risico’s wel drastisch worden beperkt. Dit kunnen middelgrote bedrijven in België zelf doen om hun veerkracht te vergroten:
- Veilig ontwerp: Cyberbeveiliging moet worden geïntegreerd in elk onderdeel van de activiteiten, van ontwikkeling tot uitrol. Een verplichte meervoudige authenticatie, toegangscontrole op basis van rollen en continue monitoring zijn essentiële veiligheidsmaatregelen.
- Zero Trust-architectuur: Nu cyberbedreigingen steeds geavanceerder worden door het gebruik van GenAI, is het essentieel om het Zero Trust-beveiligingsmodel toe te passen. Zero Trust is gebaseerd op het principe ‘nooit vertrouwen, maar verifiëren’, en is bedoeld om op vertrouwen gebaseerde processen in het bedrijfsnetwerk weg te werken. Die extra beveiligingslaag helpt om ongeoorloofde toegang te voorkomen en risico’s te beperken.
- Databescherming: AI-gebaseerde systemen slaan vaak gegevens op in de cloud, waardoor toegangscontroles en een robuuste versleuteling absoluut nodig zijn. Enkel als data grondig beschermd wordt, kan je ongeoorloofde toegang en potentiële lekken voorkomen.
- Geavanceerde monitoring: AI-gebaseerde gedragsanalyses kunnen afwijkende patronen detecteren om cyberbedreigingen op te sporen en te voorkomen voordat ze een probleem worden.
- Reactie en herstel bij incidenten: Een goed uitgewerkte reactieprocedure voor incidenten kan een enorm verschil maken. Regelmatige back-ups en geautomatiseerde herstelsystemen helpen om de activiteiten zo snel mogelijk te hervatten.
AI: een tweesnijdend zwaard voor cyberbeveiliging
Steeds meer cybercriminelen gebruiken AI bij hun aanvallen, maar ook ondernemingen kunnen gebruikmaken van AI om hun verdediging te versterken. AI-gebaseerde beveiligingstools kunnen cyberbedreigingen sneller en efficiënter detecteren, voorkomen en erop reageren dan klassieke oplossingen.
- Bedreigingen detecteren en voorkomen: AI-systemen monitoren het netwerkverkeer en de gebruikersactiviteit voortdurend op afwijkingen en melden potentiële gevaren aan het beveiligingsteam voordat ze uitgroeien tot grote aanvallen.
- Adaptieve leerprocessen: Zelflerende systemen zorgen ervoor dat de cyberbeveiliging mee evolueert met de bedreigingen, zodat de beveiliging hackers steeds een stap voor blijft.
- Automatische incidentrespons: AI kan beveiligingsprotocollen automatiseren en zo bedreigingen onder controle houden, aanvallen analyseren en helpen om data razendsnel te herstellen.
- Zero Trust-aanpak voor een sterkere adaptieve beveiliging: GenAI kan Zero Trust-protocols substantieel verbeteren door de acties van de gebruikers en de gedragspatronen op het netwerk te monitoren en meteen te analyseren. Ook SOC’s (Security Operations Centers) spelen een belangrijke rol om organisaties te beschermen tegen cyberbedreigingen. GenAI biedt inzichten om de besluitvorming en de operationele efficiëntie te verbeteren, terwijl Zero Trust instaat voor de verificatie en authenticatie van elke actie en iedere gebruiker.
De menselijke factor: waarom mensen de eerste verdedigingslinie zijn
Zelfs de beste cyberbeveiligingssystemen kunnen door menselijke fouten waardeloos worden. Uit onderzoek blijkt dat bijna 88% van de cyberincidenten veroorzaakt wordt door eenvoudige fouten. Voor bedrijven die de risico’s willen beperken, zijn trainingen en bewustmakingssessies voor werknemers dan ook cruciaal.
- Bewustmakingstraining cyberbeveiliging: Werknemers moeten regelmatig training krijgen over AI-gebaseerde bedreigingen, zoals phishing, deepfakes en social engineering.
- Helder beveiligingsbeleid: Strikte beveiligingsrichtlijnen en nauwkeurig definiëren wie toegang heeft tot welke data, kunnen de risico’s sterk beperken.
- Specifieke AI-training voor IT-teams: Beveiligingsprofessionals moeten begrijpen hoe AI-gebaseerde bedreigingen werken en wat de beste tegenmaatregelen zijn.
Betaalbare en schaalbare cyberbeveiliging
Voor middelgrote ondernemingen met een beperkt IT-budget moeten oplossingen voor cyberbeveiliging flexibel en kostenefficiënt zijn. Dit zijn enkele interessante opties:
- Cyberbeveiligingsoplossingen met pay-per-usemodel: Platformen bieden schaalbare beveiligingsdiensten met abonnement en helpen zo bedrijven om hun kosten efficiënt te beheren.
- MDR-diensten (Managed Detection and Response): De monitoring van cyberbedreigingen uitbesteden aan experts garandeert een continue bescherming, ook zonder eigen team.
- Geïntegreerde beveiligingssystemen: Heel wat moderne IT-oplossingen beschikken over ingebouwde beveiligingsfuncties, wat extra infrastructuur voor cyberbeveiliging overbodig maakt.
Slotbedenkingen
Cyberbedreigingen blijven evolueren, dus het is voor Belgische middelgrote ondernemingen belangrijk om proactief te werk te gaan. Door te kiezen voor AI-gebaseerde beveiligingsoplossingen, doeltreffende veiligheidsprocedures toe te passen en prioriteit te geven aan training voor medewerkers kunnen bedrijven een doeltreffende verdediging opwerpen tegen de toenemende cyberrisico’s.
Cybercriminelen mogen dan AI gebruiken bij hun aanvallen, maar ook ondernemingen kunnen dat doen voor hun verdediging. Het komt erop aan op de hoogte te blijven, voorbereid te zijn en de juiste technologie te benutten om de beveiliging van data en systemen te verzekeren. Investeren in cyberbeveiliging draait niet alleen om bescherming, maar om bedrijfscontinuïteit op lange termijn in een steeds digitalere wereld.
Dit is een ingezonden bijdrage van Koen Segers, Managing Director Dell Technologies Belux. Klik hier voor meer informatie over het bedrijf.