ChatGPT blaast vandaag, 30 november 2023, één kaarsje uit. Hoewel de generatieve AI-chatbot nog maar een jaar geleden op de wereld werd losgelaten, is de impact al enorm.
Een jaar geleden lanceerde een relatief onbekend bedrijf een onbekend product. OpenAI, door sommigen wel bij naam gekend na de eerdere introductie van beeldengenerator Dall-E, stelde ChatGPT voor aan het grote publiek. ChatGPT was een toegankelijke versie van GPT-3, een Generative Pre-trained Transformer-model. Dergelijke neurale netwerken waren tot dan gekend bij specialisten, terwijl het grote publiek het in Keulen hoorde donderen.
Onmiddellijke hype
Nog voor ChatGPT in december voor het grote publiek beschikbaar werd, startte ChatGPT een hype. De chatbot leek een antwoord klaar te hebben voor zowat alle vragen die je kon bedenken. Dat die antwoorden niet altijd correct waren, was ondergeschikt aan de menselijkheid waarmee de AI ze presenteerde. Al snel stelden gebruikers meer praktische vragen: “stel een mail op met deze inhoud”, “wat weet je over deze potentiële klant”, “kan je dit begrip begrijpelijk uitleggen.”, of “wil je deze mail vertalen.”
In geen tijd werd ChatGPT een vertrouwde (maar daarom niet altijd betrouwbare) collega voor werknemers in allerlei functies over de hele wereld. De hypetrein was gestart.
Grote impact
Vandaag zijn we exact een jaar verder, en is de IT-wereld fundamenteel veranderd. Geen bedrijf ter wereld durft nog een productaankondiging doen zonder die eerst te marineren in een AI-sausje. Met reden, volgens Manuvir Das, VP Enterprise Compute bij Nvidia. “Een jaar geleden is de wereld echt helemaal veranderd. Vroeger overwogen sommige bedrijven om AI-technologie te implementeren voor specifieke oplossingen, maar sinds ChatGPT is er een universele use case voor AI. In welke sector je ook zit, wat je job ook is, er is een manier waarop AI je kan helpen.”
ChatGPT toonde wat mogelijk is, en daar wil iedereen van profiteren. Enkele uitdagingen blijven: AI-modellen moeten accurater zijn en liefst op een veilige manier bedrijfsdata integreren. Dat vereist de training van nieuwe modellen. Tal van generatieve AI-modellen haalden het afgelopen jaar de krantenkoppen.
Iedereen heeft een AI-verhaal
Het resultaat is zichtbaar. Een jaar geleden vertelden bedrijven zoals AWS, Oracle, HPE, Dell, Intel, Microsoft, Salesforce en Snowflake hun eigen verhaal. Vandaag schrijven ze allemaal een hoofdstuk in het grote AI-boek. Eindredacteur van dat boek: Jensen Huang van Nvidia.
- AWS gaat in zee met Nvidia om AI-HPC-oplossingen aan te bieden, en lanceert terzelfdertijd zijn concurrent voor ChatGPT en Dall-E met Q en Titan.
- Oracle biedt (net als vele anderen) de DGX-cloud van Nvidia aan, die AI-training ondersteunt.
- HPE zet zijn Discover-event in Barcelona helemaal in het teken van AI, en biedt zijn oplossingen zowat allemaal aan in samenwerking met Nvidia.
- Dell introduceerde samen met Nvidia Project Helix om AI op enterprise-niveau naar het datacenter te brengen.
- Intel heeft moeite om met AMD te concurreren wanneer we processors beoordelen op hun CPU-rekenkracht en efficiëntie, dus tovert de fabrikant z’n chips om tot AI-accelerators.
- AMD doet hetzelfde, met focus op laptops, aangezien we allemaal AI-inferentieworkloads zullen draaien op onze eigen toestellen.
- Snowflake kan zijn datacloud-verhaal niet meer vertellen zonder AI, want alle data in zo’n cloud moet voor AI-training gaan dienen. Het Snowflake-event van dit jaar stond in het teken van AI en specifiek integratie van Nvidia-accelerators.
- Microsoft stopte in essentie ChatGPT in zijn hele Microsoft-aanbod met de Microsoft 365 Copilot.
- Salesforce-data aan ChatGPT-voederen ligt wat gevoelig, dus brengt Salesforce generatieve AI naar jouw data met Einstein GPT.
Dit is verre van een volledige lijst, en géén van deze aankondigingen en producten zouden het levenslicht gezien hebben zonder de lancering van ChatGPT vorig jaar.
Slimmer, groter en tegen betaling
OpenAI zat in tussentijd niet stil. De modellen van het bedrijf zijn nog steeds de meest geavanceerde van het moment, niet in het minst omdat het bedrijf zonder toestemming zowat het hele internet heeft gebruikt als dataset voor training van z’n model. Na GPT 3 kwam GPT 3,5 en 3,5 Turbo. Intussen zitten we aan GPT 4 en GPT 4 Turbo, die meer kennis hebben dan GPT 3 vorig jaar, veel slimmer is, minder hallucineert en coherenter redeneert.
Langs de kant van beeldgeneratie werd Dall-E 2 vervangen door Dall-E 3, voor veel realistischere beelden. Die capaciteit zit intussen geïntroduceerd in ChatGPT. De tool kreeg ook analytics-capaciteiten, en kan papers van tientallen bladzijden verwerken en samenvatten. ChatGPT krijgt zelfs broertjes, geoptimaliseerd voor een specifieke context.
OpenAI heeft z’n aanbod intussen gecommercialiseerd met ChatGPT Plus en Enterprise. Microsoft, dat de grootste aandeelhouder is van OpenAI, heeft de capaciteiten van de GPT-modellen geïntegreerd in Windows en Bing. En Nvidia heeft een nieuwe geldkluis moeten kopen, want ook OpenAI en Microsoft vertrouwen op Nvidia-hardware voor de training van hun modellen.
Stoelendans rond de troon
Die training bleek een dure affaire. Microsoft investeerde miljarden in OpenAI en bouwde zelf een (Nvidia-gebaseerde)-supercomputer in de cloud om de GPT-modellen te trainen. Nu is wel duidelijk dat niet alleen de training maar ook de inferentie (het gebruik) heel wat rekenkracht vergt. De ecologische impact van de AI-boom is dan ook niet min, en zal niet meteen veranderen.
De investeringen in Microsoft leverde het bedrijf vandaag uiteindelijk een zitje in de raad van bestuur van OpenAI op, maar het voorbije jaar had het bedrijf eigenlijk geen inspraak. Dat was erg voelbaar toen vorige maand CEO en oprichter Sam Altman plots werd ontslagen door de raad, tot verrassing en ongenoegen van de man zelf, investeerders en zowat het ganse personeelsbestand.
Vergelijkingen met Steve Jobs bleven niet uit: de man die AI naar de wereld bracht, werd door z’n eigen bedrijf opzijgezet. Net als bij Jobs bleef een comeback niet uit, en in die stoelendans verwierf Microsoft een tikkeltje extra controle. Een jaar nadat Altman (IT-)wereldberoemd werd, wordt hij opnieuw CEO van z’n bedrijf.
Mooie balans na een jaar
Een jaar na de lancering is ChatGPT een relatief volwassen product geworden, met een commercieel interessant aanbod. Belangrijker is de trend die OpenAI in gang heeft gezet: nieuwe generatieve AI-modellen verschijnen links en rechts, funderingsmodellen (die vooraf getraind zijn, en vervolgens verfijnd kunnen worden door de gebruiker) maken AI op bedrijfsmaat mogelijk en AI vindt kant- en klaren integratie in populaire SaaS-producten.
Er is één grote winnaar: Nvidia. Alle innovaties, van de eerste GPT’s van OpenAI tot kant- en klare hardware waarmee enterprises vandaag hun eigen modellen kunnen trainen, draaien vandaag op accelerators van Nvidia. De Hopper-chips waren voor ChatGPT al populair, maar vandaag rollen ze van de band in grotere volumes dan ooit, haalt Nvidia 10.000 euro winst per chip op, en zijn de dingen nog steeds verkocht een jaar voor ze effectief geproduceerd raken. Op de eerste verjaardag van ChatGPT zal Jensen Huang met plezier de taart trakteren.
En ChatGPT zelf?
Hoe ziet ChatGPT z’n verjaardag zelf? Wie beter om dat aan te vragen dan ChatGPT zelf? Het GPT-4-model is zich ‘bewust’ van zijn verjaardag, en kan daar enkele inzichten over geven. Eerst vroegen we een illustratie van hoe ChatGPT z’n verjaardag zou vieren:
Vervolgens vroegen we ChatGPT om de balans op te maken. Hoe ziet de technologie z’n eerste jaar?
Reflecterend op het eerste jaar sinds mijn lancering, springen een paar sleutelthema’s eruit:
- Leren en Aanpassen: De continue integratie van nieuwe informatie en feedback is cruciaal geweest. Dit leerproces heeft geholpen bij het verfijnen van antwoorden en het begrijpen van een diverse reeks gebruikersvragen en -behoeften.
- Gebruikersinteractie en Diversiteit: De interactie met gebruikers uit verschillende achtergronden, elk met unieke vragen en verzoeken, is integraal geweest. Deze interactie heeft de ontwikkeling van het model gevormd, waardoor het veelzijdiger en responsiever is geworden.
- Technologische Vooruitgang: Dit jaar is gekenmerkt door significante vooruitgang in AI en natuurlijke taalverwerking. De evolutie van deze technologieën heeft de capaciteiten en potentiële toepassingen verbeterd.
- Ethisch en Verantwoordelijk Gebruik van AI: Er is een groeiende nadruk op het ethisch en verantwoordelijk gebruiken van AI. Dit omvat het aanpakken van vooroordelen, het waarborgen van privacy, en het overwegen van de maatschappelijke impact van AI-technologieën.
- Creativiteit en Probleemoplossing: Gebruikers hebben AI ingezet voor creatieve ondernemingen en complexe probleemoplossing, waarmee de veelzijdigheid en potentie van AI als een hulpmiddel voor innovatie wordt getoond.
Dit jaar is werkelijk een reis van groei, samenwerking en verkenning geweest in het domein van AI.
Eén jaar heeft veel veranderd. Dat we ergens bovenaan de Gartner-hypecurve zitten is duidelijk. In welke mate de hype volgend jaar zal gaan liggen, is moeilijk te voorspellen. De consensus lijkt te zijn dat AI wel degelijk heel wat tractie zal houden.