Core i3, i7 of toch AMD Ryzen in je laptop: waar je op moet letten

cpu processor chip

Intel voorziet vandaag tientallen verschillende processors voor laptops, allemaal met verschillende eigenschappen, snelheden en zelfs fabricagemethodes. Intussen is ook AMD terug actief op het strijdtoneel met processors die vaak even goed of zelfs beter zijn dan de exemplaren van Intel. De juiste CPU kiezen is al een tijdje veel meer dan Core i3, i5 of i7 tegenover elkaar zetten. In deze gids ontdek je waarom Core i5 soms beter is dan Core i3, waarom processors met bijna dezelfde naam toch totaal verschillend zijn, en waar AMD staat tegenover Intel.


Klik hier voor de meest recente versie van dit stuk, met updates over de nieuwste generatie van Intel- en AMD-processors.


Het processorlandschap is vandaag complexer dan ooit. Enerzijds heeft Intel logica in zijn naamgeving overboord gegooid, waardoor het lastig is om in één oogopslag te zien wat voor stuk hardware er precies onder de motorkap van een laptop zit. Anderzijds heeft AMD de laatste jaren een spectaculaire comeback gemaakt, waardoor het niet eenvoudig is om een keuze te maken tussen Intel of AMD. In deze gids proberen we de voornaamste kenmerken van de modernste processors op een rijtje te zetten, zodat je een basis hebt die je kan gebruiken om een juiste beslissing te nemen. We focussen ons voor dit overzicht op laptopchips.

Kleiner is beter

In de mobiele wereld is efficiëntie essentieel. Hoe nauwkeuriger het productieproces(uitgedrukt in nanometers) dat gebruikt wordt om een chip te maken, hoe kleiner de transistors. Kleinere transistors zorgen voor betere prestaties aan een lager stroomverbruik, en zo minder hittegeneratie in een chassis en een lager batterijverbruik.

lees ook

Wat je moet weten over processors en nanometers

Om een CPUte beoordelen, moet je dus enerzijds weten welk bakproces aan de basis ligt. Anderzijds zijn de basisspecificaties zoals het aantal kernen en multithreading van belang.

Intel Core

Intel is nog steeds marktleider in x86-processorland. Hoewel AMD zich in de schijnwerpers werkt en sterk aan marktaandeel wint, is de overmacht van team blauw enorm. Intel-chips blijven de norm in de meeste toestellen en daar konden problemen met het 10 nm-proces weinig aan veranderen. Intussen heeft de fabrikant zijn zaakjes opnieuw op orde: krachtige chips rollen op tempo van de band en voorzien laptops van een kloppend hart.

Intel core processor

Desktop- en laptopcomponenten van Intel leven onder het Core-label. De recentste generatie van Intel Core-chips is de elfde. Onder die generatie stopt Intel voor laptops exclusief chips gebaseerd op Tiger Lake. Die nieuwe architectuur bakt Intel zelf in zijn eigen fabriek met het 10 nm-bakproces. Dat proces is vergelijkbaar met de 7 nm van TSMC waarop AMD zijn huidige generatie processors fabriceert.

Generatiekwestie

Welke generatie een processor heeft, lees je eenvoudig in het duizendtal van het typenummer. Neem bijvoorbeeld de Intel Core i7-11375H of de Intel Core i5-1130G7. Uit die logica leid je snel af dat de Intel Core i7-10510U een CPUis van de tiende generatie.

In principe kan je uit de generatie van de processor afleiden welke architectuur aan de basis ligt. Bij de negende en tiende generatie nam Intel afstand van die regel omwille van de productieproblemen met 10 nm en de Ice Lake-architectuur. Zo vallen zowel 10 nm Ice Lake als 14 nm Comet Lake onder generatie 10, wat voor de nodige verwarring zorgt. Met Tiger Lake is dat euvel (voor laptops) weggewerkt. Zie je een chip van de elfde generatie, dan weet je dat er 10 nm Tiger Lake in je laptop zit.

Voor oudere processors van de tiende generatie kan je Ice Lake en Comet Lake onderscheiden aan de hand van de letters in het typenummer. Een ‘U’ in de naam suggereert een 14 nm Comet Lake-processor, een ‘G’ geeft aan dat het om Ice Lake gaat. Vandaag is dat onderscheid niet meer zo belangrijk, aangezien we voor alle nieuwe mobiele toestellen met Intel aan boord een chip van de elfde generatie zouden aanraden.

Intel Core i3, i5, i7 of i9

Intel verdeelt zijn elfde generatie van laptopchips onder in vier categorieën: Core i3, Core i5, Core i7 en Core i9. Vroeger kon je uit de familienaam afleiden hoeveel kernen en threads een chip had, maar vandaag is de scheidingslijn flink vertroebeld.

De meeste Intel Core i3-processors hebben twee rekenkernen met multithreading actief, goed voor vier threads. Eerder in 2021 lanceerde Intel enkele Core i3-CPU’s met vier kernen en acht threads aan boord. Tenzij je de ambitie hebt om productnummers en specificaties vanbuiten te blokken, is er geen duidelijke manier om op basis van het model te zien wat de capaciteiten zijn. Kijk dus goed naar de specificaties en weet vooral dat Core i3-chips geen lichtgewichtjes maar capabele chips zijn.

Intel Core i5-chips hebben minstens vier rekenkernen. Dat klopt voor alle exemplaren die de fabrikant in 2020 lanceerde. De nieuwste toevoegingen aan de line-up van dit jaar hebben echter zes kernen. Multithreading is opnieuw de norm.

Prijs-kwaliteit geniet Core i5 vaak de voorkeur.

Core i7 zorgt voor de nodige verwarring. Ook deze chips hebben in de regel vier rekenkernen met acht threads. De kloksnelheid zal doorgaans iets hoger liggen en ze hebben ook iets meer L3-cache aan boord vergeleken met een Intel Core i5: 12 MB versus 8 MB. Cache is supersnel processorgeheugen dat data uit het DRAM-geheugen verzamelt en klaarzet voor de CPU, zodat die op maximale kracht kan werken. Voor pittigere workloads heeft Core i7 dus een voordeel vergeleken met Core i5, al zal je daar bij kantoorwerk eigenlijk weinig van merken. Prijs-kwaliteit geniet Core i5 dan ook vaak de voorkeur.

Om het allemaal nog wat complexer te maken, hebben Intel Core i7-chips soms ook acht kernen, goed voor 16 threads. Opnieuw biedt het typenummer geen gestandaardiseerde manier om het verschil te zien. Nakijken en informeren is de boodschap.

Tot slot zijn er de mobiele Intel Core i9-processors. Die hebben allemaal acht rekenkernen met een erg hoge kloksnelheid tot 5 GHz. Ook hier is multithreading de standaard. Het mobiele Core i9-gamma is splinternieuw en bestaat pas sinds het tweede kwartaal van 2021. Alle Core i9-chips zijn bedoeld voor krachtige workstations.

Hoger is niet altijd beter

Intel Core i3, i5, i7 en i9 geven dus een indicatie van de prestaties van een chip, maar met de familie alleen weet je al bij al weinig. Laat je vooral niet misleiden door marketingpraat: een Core i7 is niet altijd een betere keuze dan een Core i5 of zelfs een Core i3. Alle chips zijn redelijk krachtig, maar hoe hoger je klimt in rang, hoe minder zuinig de chips zijn. Voor kantoorwerk biedt een Core i5 of zelfs een Core i3 een mooie balans tussen pk’s en autonomie, terwijl een Core i7 geen voelbare snelheidsboost zal geven maar wel de batterij sneller leeg trekt.

H, K, U, Y en G

Belangrijker zijn de letters aan het einde van de typenummers. Ook daar heeft Intel sinds de intrede van 10 nm gesleuteld aan de logica. Voor oudere chips is de regel het eenvoudigst. Een ‘U’ in de naam zoals bij de Intel Core i3-10110U impliceert dat de processor gebouwd is voor slanke toestellen. De chip is zuinig met een TDP van 15 watt of lager en past dus in een moeilijk te koelen chassis.

Een ‘H’ zoals bij de Intel Core i7-10750H illustreert dat het om een component gaat waar rekenkracht centraal staat. Daarbij voorziet de chipfabrikant een TDP tussen de 35 watt en de 45 watt. De chips hebben dus meer koeling nodig, en vind je vooral terug in workstations en gaminglaptops.

lees ook

Lenovo lanceert nieuwe ThinkPad-workstations met elfde generatie Intelchips

De ‘K’-processors zijn helemaal gericht op gamers, aangezien ze impliceren dat een CPU overklokbaar is door de gebruiker of de fabrikant. Die kan zo meer uit een component halen, al is de meerwaarde in de context van een laptop beperkt.

Voor de Ice Lake-chips van de tiende generatie en vooral de Tiger Lake-processors van de elfde generatie komt daar nog een letter bij: de ‘G’. Die wordt gevolgd door een cijfer en heeft betrekking op de grafische capaciteiten. Daarover zo meteen meer. De G-indicatie vervangt ‘U’ voor nieuwe chips, maar is minder duidelijk. De chips kunnen altijd overweg met een TDP van 15 watt, maar zijn door de laptopfabrikant configureerbaar tussen de 7 watt en de 28 watt al naargelang het model.

Het wordt steeds complexer om enkel op basis van het type CPU de werkelijke prestaties van een laptop in te schatten.

Dat brengt natuurlijk grote verschillen in prestaties met zich mee. Omdat het verschil in TDP zo groot is, zijn de prestaties van processors erg verschillend al naargelang de laptop waar ze inzitten. Het wordt steeds complexer om enkel op basis van het type CPU de werkelijke prestaties van een laptop in te schatten. Bovenstaande informatie helpt je gelukkig wel om op zoek te gaan naar de juiste, belangrijke factoren.

Tot slot vermelden we verder nog de ‘Y’, die gelukkig een zeldzaamheid wordt. De Intel Core i7-10510Y van de tiende generatie is een Y-chip. De letter suggereert dat het om een ontzettend zuinig onderdeel gaat, in casu met een TDP tussen de 4,5 watt en de 7 watt. De Y-chips zijn een uitloper van het gefaalde Core m-experiment uit 2014. Ze kunnen korte piekprestaties geven, maar stellen over het algemeen teleur voor alles behalve de lichtste workloads.

Grafische tijger

Tot slot verdienen de grafische capaciteiten van de nieuwste Intel-chips nog wat uitleg. Voor generatie 11 integreerde Intel HD graphics in zijn chips. Die volstaan om het display aan te drijven en eenvoudig grafisch werk te verrichten, maar zijn verder niet zo krachtig. Met Tiger Lake introduceert Intel grafische kracht op basis van zijn splinternieuwe grafische Xe-architectuur, die binnenkort ook discrete grafische kaarten zal ondersteunen. Xe is veel meer capabel dan HD graphics en kan zelfs moderne spellen draaien zonder extra GPU.

lees ook

Intel toont Xe DG1: eerste discrete grafische kaart uit eigen stal

Het cijfer achter de ‘G’ in de typenummer geeft je een idee van de grafische prestaties van een processor. De Core i3-1115G4 heeft Xe graphics aan boord, maar biedt minder grafische pk’s dan de Core i7-1165G7. Ook ‘H’-chips hebben grafische pk’s aan boord, al combineer je die in de meeste configuraties eerder met een discrete GPU.

AMD

AMD beconcurreert Intel in 2021 met de Ryzen 5000 Mobile-processors. Die chips zijn gebaseerd op de Zen 3-architectuur en worden gebakken op TSMC’s 7 nm-productieband. Dat maakt deze chips het technologisch equivalent van de Tiger Lake-chips van Intel.

amd ryzen

Het aanbod van AMD is iets minder divers en daarom een stuk overzichtelijker. Zo kan je eenvoudiger aan de hand van de specificaties ontdekken welk vlees je in de kuip hebt. AMD verdeelt zijn portfolio op in Ryzen 3, Ryzen 5, Ryzen 7 en Ryzen 9, naar analogie met de Core-benaming van Intel.

Generatie en kernen

Ook de hele naamgevingsconventie van AMD doet aan die van Intel denken. Zo geeft het duizendtal in het typenummer ook hier weer om welke generatie het gaat: Ryzen 7 5800U of Ryzen 5 5600U. De chips van de vorige generatie hebben typenummers in de 4000, zoals de Ryzen 7 4800U. Voor de modernste AMD-laptops zorg je er dus best voor dat je een chip van de nieuwste generatie onder de motorkap krijgt.

Onder Ryzen 3 positioneert AMD zijn instapchips. Deze processors hebben vier rekenkernen en acht threads. Ryzen 5 doet het met zes kernen en twaalf threads, Ryzen 7 krijgt er standaard acht en zestien mee. Ook de Ryzen 9-chips doen het met acht kernen en multithreading, maar zijn hoger geklokt.

Zoals je ziet, houdt AMD voorlopig wel vast aan een strakke naamgevingslogica. Er zijn in het Ryzen 5000 Mobile-gamma geen uitzonderingen op het aantal cores per familie, zodat je aan het typenummer snel kan zien met wat voor chip je te maken hebt.

Gelijkaardig alfabet

Ook bij AMD zijn de letters heel belangrijk in de productnaam. Opnieuw maakt de fabrikant het ons gemakkelijk door Intel min of meer te volgen. Een ‘U’ in de naam, zoals de Ryzen 5 5600U, is gebouwd voor slanke laptops en heeft een standaard TDP van 15 watt. Deze chips gaan de rechtstreekse concurrentie aan met de zuinige Tiger Lake ‘G’-laptopchips.

lees ook

AMD barst van zelfvertrouwen bij lancering nieuwe mobiele processors

Een ‘H’ suggereert dat het om een krachtiger component gaat, gebouwd voor gaminglaptops en workstations. AMD hanteert drie versies: ‘H’, ‘HS’ en ‘HX’. Een chip zoals de Ryzen 7 5800H heeft een standaard-TDP van 45 watt. De gewone ‘H’ geeft aan dat het om het krachtigste laptoponderdeel in zijn soort gaat.

De ‘HS’ is een light-versie van een vergelijkbare H-chip. De Ryzen 7 5800HS heeft een TDP van 35 watt en past dus in een slanker chassis. Daar staat tegenover dat de basiskloksnelheid van deze chips iets lager ligt. De chip in kwestie heeft bijvoorbeeld een basiskloksnelheid van 2,8 GHz vergeleken met 3,2 GHz voor de Ryzen 7 5800H. Beide chips hebben wel een maximale boostfrequentie van 4,4 GHz.

Tot slot zijn er de ‘HX’-chips, waaronder de AMD Ryzen 9 5900HX valt. Dit zijn de absolute krachtpatsers van AMD’s processorportfolio. De chips hebben een TDP van 45 watt of meer, wat de fabrikanten de ruimte geeft om mits de nodige koeling een hoge klokfrequentie op te leveren.

Intel of AMD?

AMD biedt over het algemeen iets krachtigere en hoger geklokte chips dan Intel aan hetzelfde prijskaartje. Dat is een bewuste strategie van de fabrikant, waarop Intel een antwoord probeert te bieden. Dat zie je aan de chaos in de Intel-line-up, waar nieuwe chips in eenzelfde familie plots meer kernen krijgen dan bestaande exemplaren.

AMD biedt over het algemeen iets krachtigere en hoger geklokte chips dan Intel aan hetzelfde prijskaartje.

Tot voor de introductie van Tiger Lake kon je stellen dat AMD de beste grafische capaciteiten inbouwde in zijn processors. De grafische component is immers gebaseerd op de succesvolle Radeon-architectuur van de grafische kaarten van AMD. Met de introductie van Intel Xe graphics valt dat voordeel echter weg. Tiger Lake-chips zijn grafisch even krachtig of zelfs krachtiger dan AMD-equivalenten.

Momenteel durven we stellen dat laptops met de elfde generatie van Intel-processors en AMD Ryzen 5000 Mobile-CPU’s aan elkaar gewaagd zijn. AMD blijft op vlak van prijs wel de interessantste keuze, met in de regel meer rekenkracht voor een beperkter budget. Intel heeft dan weer de beste relaties met fabrikanten. Begeerlijke hardware zoals nieuwe premium laptops krijgen heel vaak enkel een Intel-chip aan boord.

Gelukkig wint AMD stilaan aan populariteit. Zeker voor (zakelijke) laptops in het instap- of middensegment vind je hier boeiende toestellen aan vaak scherpere prijzen. Er is vandaag geen enkele reden meer om Intel de facto boven AMD te verkiezen. Sterker nog: het omgekeerde is soms waar.

Punten voor eerlijkheid

De processors van AMD zijn naar onze mening een stuk overzichtelijker en eerlijker dan die van Intel. Aan de hand van de naam weet je vrij precies wat je krijgt. Bij Intel is dat niet het geval. Het allegaartje van chips onder dezelfde Core i-vlag is zelfs niet het grootste probleem. Vervelender is het extreem variabele TDP van Intel-processors. Een chip met dezelfde naam kan erg verschillend geconfigureerd worden door twee laptopfabrikanten, zodat je eigenlijk moeilijk vooraf kan inschatten hoe snel een specifieke laptop precies is.

Tot slot zijn er ook specifieke Intel- en AMD-chips die zich op de zakelijke markt richten. We gingen eerder al verder in op die details in dit stuk: Intel vPro en AMD Ryzen Pro: waarom meer betalen?

lees ook

Intel vPro en AMD Ryzen Pro: waarom meer betalen?

nieuwsbrief

Abonneer je gratis op ITdaily !

  • This field is for validation purposes and should be left unchanged.
terug naar home