De public cloud kijkt de komende jaren tegen een exponentiële groei aan, maar de vlag dekt verschillende ladingen. Bedrijven, klein of groot, die overwegen om hun business (deels) naar de cloud te verhuizen, moeten een goed begrip hebben van de vele gezichten ervan om de juiste beslissingen te maken in hun migratie.
Volgens Gartner beschouwt meer dan een derde van de organisaties cloud als een top drie prioriteit om in te investeren. Het analistenbureau verwacht dat de public cloudmarkt in 2019 met 17,5 procent groeit, tot een waarde van 214,3 miljard dollar. Tegen 2022 zal de totale marktwaarde al op 331,2 miljard dollar uitkomen.
Gartner onderscheidt vijf grote categorieën van public cloudservices, dat wil zeggen diensten die over het publieke internet aan klanten worden aangeboden: business process services (BPaaS), application infrastructure services (PaaS), application services (SaaS), system infrastructure services (IaaS), en management en security services.
Bron: Gartner
Het fundament van cloud draait rond drie van die vijf categorieën: IaaS, PaaS en SaaS. Gartner voorspelt dit jaar de sterkste groei voor IaaS, met een stijging van 27,5 procent tot 38,9 miljard dollar. PaaS is met 21,8 procent de tweede sterkste groeier en wordt tegen eind 2019 geschat op 19 miljard dollar. SaaS blijft het grootste segment van de cloudmarkt, met een waarde van 94,8 miljard dollar.
In dit artikel gaan we dieper in op het verschil tussen de drie benaderingen. Daarvoor halen we er een slide bij die we onlangs te zien kregen op een partnerconferentie van securityleverancier Sophos, tijdens de voorstelling van zijn security-oplossing voor de public cloud, Cloud Optix.
De slide gebruikt pizza als metafoor om het verschil tussen de drie typen cloudservices te illustreren, en laten we op de Techzine-redactie nu net erg houden van een goede pizza-metafoor. Zo kan je ervoor kiezen om alle ingrediënten voor een pizza in huis te halen en hem zelf te bakken. Dat is de situatie van een klassieke on-premises omgeving, waar je het beheer van de IT-infrastructuur helemaal in eigen handen neemt. Dat is natuurlijk niet de enige, en zeker niet altijd de beste, manier om aan pizza te raken.
Infrastructure-as-a-Service
Een eerste alternatief is om in de supermarkt een diepvriespizza te kopen en die thuis af te bakken. De supermarkt levert de pizza, jij voorziet de oven en tafel om hem af te bakken en op te eten.
Vertaald naar de public cloud betekent IaaS dat je niet langer zelf in hardware investeert, maar de netwerk-, opslag-, server- en virtualisatielaag aan een cloudleverancier overlaat. Zo betaal je alleen voor de middelen die je verbruikt en kan je eenvoudig schalen, afhankelijk van de noden van het moment. De traditionele Capex-investering in infrastructuur, verandert zo in terugkerende Opex-kosten.
IaaS is interessant voor kleine bedrijven en start-ups die zelf niet kunnen of willen investeren in infrastructuur. Ook grotere organisaties die alleen willen betalen voor de middelen die ze verbruiken hebben er baat bij, evenals bedrijven die snel groeien of waarvan de benodigde capaciteit seizoensgebonden is, en regelmatig omhoog en omlaag gaat.
Infrastructuur in de cloud betekent evenwel ook dat jouw applicatie op dezelfde hardware draait als toepassingen van andere klanten. Het is de verantwoordelijkheid van de cloudleverancier om de data en toepassingen van verschillende klanten van elkaar af te schermen en eventuele lekken te voorkomen.
Voorbeelden van IaaS-leveranciers zijn Amazon Web Services Elastic Compute Cloud, Microsoft Azure Infrastructure as a Service, Google Compute Engine en IBM Cloud IaaS.
Platform-as-a-Service
Terug naar de pizza. Je kan nog meer werk uit handen geven en hem warm aan huis laten leveren. Nu hoef je alleen nog te zorgen voor een tafel om de pizza aan op te eten en eventueel een drankje erbij.
In de context van public cloud zijn we nu bij PaaS aanbeland. Naast de hardware, worden ook besturingssysteem, middleware en runtime-omgeving aan een externe leverancier overgelaten. Je hoeft zelf niet langer in te staan voor het softwareplatform waar je applicaties op draaien en bespaart op de kosten en beheer van licenties.
PaaS vereenvoudigt de ontwikkeling en uitrol van applicaties wanneer verschillende ontwikkelaars aan hetzelfde project werken of andere leveranciers moeten worden betrokken. Het kan de kost van ontwikkeling flink drukken en neemt obstakels weg bij het snel ontwikkelen en uitrollen van applicaties.
Wanneer je nog veel met legacy-systemen werkt, kan een PaaS-benadering soms voor integratieproblemen zorgen. Om bijvoorbeeld data te koppelen die lokaal in een datacenter worden bewaard, kunnen verschillende aanpassingen nodig zijn om het systeem met de PaaS-oplossing te laten samenwerken. Zo loop je risico dat je eindigt met een complexer systeem, dat de meerwaarde van de PaaS-investering beperkt.
Voorbeelden van PaaS-oplossingen zijn AWS Elastic Beanstalk, Microsoft Azure App Service, Google App Engine en RedHat OpenShift
Software-as-a-Service
Rest ons nog één mogelijkheid om aan pizza te raken: gezellig naar de pizzeria uit eten gaan. Ook het voorzien van tafel en drankjes wordt dan aan een externe partij overgelaten. Pizza-as-a-Service.
Dit brengt ons op het terrein van SaaS, waarbij toepassingen over het internet worden aangeboden aan klanten. De volledige stack wordt in dit geval uit handen gegeven, van infrastructuur over platform tot applicatie.
SaaS-applicaties werken vanuit een browser, waardoor je in principe altijd en overal toegang hebt. Bovendien moet geen software worden geïnstalleerd of intern beheerd. De leverancier neemt het beheer, de technische ondersteuning en het upgraden van de toepassing op zich. Dat maakt SaaS een interessante oplossing voor kleine bedrijven zonder (of met een beperkt) IT-team, maar loont ook voor grote bedrijven de moeite om een belangrijke werklast bij IT weg te halen.
Software-as-a-Service kan evenwel tekortschieten wanneer je erg specifieke noden hebt, die niet door de standaardfunctionaliteit van een SaaS-app worden ingevuld. Bovendien geef je de controle uit handen wat betreft onder meer prestaties, updates en datagovernance, wat niet altijd wenselijk is. Ook de bedenkingen in verband met de gedeelde verantwoordelijkheid voor datasecurity en integratie met legacy-systemen zijn hier van toepassing.
Voorbeelden van SaaS-oplossingen zijn Microsoft Office 365, Google G Suite, Salesforce en Cisco WebEx.
IaaS, PaaS of SaaS?
Vertalen we het pizza-diagram van hierboven naar een gelijkaardig diagram voor de cloud, dan ziet dat er als volgt uit:
Geel = eigen beheer, paars = in beheer van cloudleverancier
Het is bij het bepalen van een cloudstrategie belangrijk om het onderscheid tussen de drie benaderingen goed te doorgronden. Elk biedt zijn eigen voor- en nadelen, en de beste optie is sterk afhankelijk van wat je precies wil bereiken.
Een migratie naar de cloud mag nooit het doel op zich zijn. Het is een middel om waarde te creëren, business goals te realiseren, en tegemoet te komen aan de vereisten van de gedigitaliseerde klant en samenleving.
Gerelateerd: Waarom een multi-cloudstrategie onmisbaar is