Is artificiële intelligentie onze redder in nood tegen fraude?

fraude

Voor de strijd tegen financiële fraude zijn grove middelen nodig. Met de hulp van artificiële intelligentie beloven banken oplichters een stapje voor te zijn, in plaats van omgekeerd. Maar is AI het wondermiddel?

Het gevaar van fraude kan vanuit alle hoeken komen. Bedrijven en particulieren kunnen zelf schuldig zijn aan fraude door schriften of facturen te vervalsen, maar dagelijks vallen ook nietsvermoedende slachtoffers ten prooi aan fraudeurs die hen rechtstreeks geld ontfutselen of met bankgegevens aan de haal gaan.

In welke gedaante dan ook is fraude een breed socio-economisch probleem dat onze maatschappij jaarlijks miljoenen euro’s kost. Dat bewijzen ook de cijfers. In 2021 maakten oplichters in België 25 miljoen euro buit bij bedrijven en particulieren door frauduleuze praktijken. Hoewel dat cijfer negen miljoen euro lager ligt dan in 2020, wil dat niet zeggen dat het aantal fraudepogingen afneemt. Waakzaamheid is dus altijd op zijn plaats.

In het hart van de strijd tegen fraude zitten de banken. Zij zijn de portiers die fraudeurs de toegang naar snel geldgewin moeten proberen ontzeggen. Die strijd lijkt echter steeds complexer te worden. Meer geavanceerde methoden zijn nodig om fraude te blijven bestrijden. Vormt artificiële intelligentie het ontbrekende puzzelstukje in het strijdplan?

Digitaal bankieren: een tweesnijdend zwaard

Digitaal bankieren is anno 2022 helemaal ingeburgerd in ons land. Negen op tien Belgen regelt zijn bankzaken via de pc, acht op de tien gebruikt ook graag de mobiele applicatie van de bank blijkt uit een bevraging van Febelfin. De financiën regelen is niet meer beperkt tot de openingsuren van de bank; we willen overschrijvingen instant kunnen uitvoeren en ontvangen.

Waar niemand het gemak van digitaal bankieren in twijfel zal trekken, zijn we ons minder bewust van de mogelijke risico’s die daarmee gepaard gaan. Digitaal bankieren geeft oplichters nieuwe mogelijkheden om hun slachtoffers geld af te troggelen en door instant payments is de tijd om betalingen te controleren veel korter.

Danny Moerenhout, al tien jaar fraude-expert bij ING België, roept wel op tot enige nuance. “Het doel van oplichters is om banken te doen geloven dat ze klanten zijn; ze maken daarvoor gebruik van dezelfde kanalen. Die dynamiek verandert niet bij digitaal bankieren. Het enige dat veranderd is, is dat het geld sneller weg is van je rekening. Maar dat betekent niet dat de transacties zonder verificatie doorstromen”.

lees ook

Een blik achter de schermen van de ING Banking-app: de leeuw klauwt weer

Een kat- en muisspel

Banken moeten wel constant op hun hoede zijn, want oplichters kunnen elk moment toeslaan. Moerenhout: “Wij maken onderscheid tussen twee grote categorieën van online fraude. Enerzijds zijn er de meer agressievere technieken zoals phishing waarbij oplichters het slachtoffer manipuleren om hun bankgegevens door te spelen.”

“We spreken van oplichting wanneer oplichters het slachtoffer overhalen om de transactie zelf uit te voeren”, gaat hij verder. “Ze proberen hierbij vaak op angsten in te spelen of zich juist als een vertrouwenspersoon voor te doen. Oplichting is veel moeilijker te detecteren omdat de overschrijving volgens de normale procedure verloopt. Vandaag de dag slagen we erin om 75 tot tachtig procent van verdachte transacties tegen te houden. Dat is een goed cijfer, gezien de massale omvang die fraude aanneemt.”

Die preventieve detectie is ook noodzakelijk: na het uitvoeren van een transactie, is het voor een bank veel moeilijker om nog in te grijpen, verduidelijkt Moerenhout. “Fraudeurs zetten hun buit zo snel mogelijk om naar iets dat moeilijk traceerbaar is, zoals cryptomunten. Daarom moeten we erbij zijn vooraleer het geld de omgeving van de bank verlaat. We zullenaltijd alles doen wat binnen onze macht ligt om klanten die slachtoffer zijn geworden van fraude te helpen hun gestolen geld terug te krijgen, maar helaas maakt de snelheid van transacties ook dat proces moeilijker.”

phishing fraude
Phishing is een veel voorkomende vorm van online fraude.

AI: het geheime wapen in fraudebestrijding?

De grote uitdaging voor banken zal dus zijn om oplichters een stapje voor te blijven. Fraudeurs zitten echter ook niet stil en blijven hun methoden verfijnen. Dat noopt banken om op de toppen van hun tenen te lopen om snel te kunnen blijven reageren. Investeringen in accurate(re) detectiemiddelen zijn voor veel banken vandaag de dag een topprioriteit.

AI komt steeds hoger op het boodschappenlijstje te staan. Tijdens een panelgesprek georganiseerd door IBM delen experten uit de financiële sector wat artificiële intelligentie kan bijdragen aan de strijd tegen online fraude. Een eerste gebruikstoepassing ligt volgens het panel binnen biometrische verificatie.

“Op termijn zullen apparaten zelfs je vingerafdruk niet meer nodig hebben om te weten dat jij het bent.

Biometrische verificatie

Het gebruik van biometrische verificatie zit in de lift voor heel wat digitale toepassingen en ook banken beginnen er voorzichtig mee te experimenteren. Nu dient de technologie vooral ter aanvulling op traditionelere verificatiemiddelen. Als het van de groten uit de techindustrie afhangt, moet biometrische identificatie de norm worden omdat vingerafdrukken en gezichtscontouren veel moeilijker te kraken zijn dan wachtwoorden.

AI maakt de ontwikkeling van accuratere sensoren mogelijk die de technologie betrouwbaarder maken. Je wil niet voorhebben dat je niet aan je bankrekeningen kan omdat je vingertop een beetje vochtig is. Bovendien zou biometrische verificatie ook veel uitgebreider toe te passen zijn. In de toekomst kunnen apparaten aan de manier waarop je typt bijvoorbeeld weten dat jij het bent zonder dat je je gezicht of je vinger eerst voor een scanner hield.

biometrische identificatie

Grote hoeveelheden data

Dat klinkt alsof je in een James Bond-film zit, maar AI kan banken ook een dienst bewijzen in het analyseren van digitale transacties. Hoe meer instant payments, hoe meer transacties banken in een fractie van een seconde moeten kunnen controleren. Het is voornamelijk in dit domein dat Moerenhout het meeste winstmarge voor AI ziet:

“AI is handig voor geautomatiseerde outlier detectie om de transacties eruit te halen die duidelijke onregelmatigheden bevatten. Met algoritmes kan je vele grotere hoeveelheden data verwerken en filteren, wat voor mensen onbegonnen werk is”, aldus de cybersecurity-expert.

Nood aan bewustwording

Maar AI de heilige graal noemen in de strijd tegen fraude, daar zal je Moerenhout niet op betrappen. “Wij volgen nauwgezet op wat er speelt in de markt, want wij dragen als bank een grote verantwoordelijkheid naar onze klanten toe. Wij moeten kunnen verantwoorden waarom we een bepaalde beslissing nemen en mogen daarbij zo min mogelijk fouten maken. Bovendien mag beveiliging de algemene gebruikservaring van onze platformen ook niet te veel in het gedrang brengen.”

“AI is een hulpmiddel, maar niet de oplossing

Danny Moerenhout, fraude-expert bij ING België

Volgens Moerenhout is fraude in eerste plaats een menselijk probleem dat een menselijke remedie verdient. “Het belangrijkste is dat we meer bewustwording bij onze klanten creëren rond fraude. We moeten mensen beter informeren over het gevaar en hoe ze fraude kunnen herkennen. Technologie kan een hulp zijn, maar het is niet de eindoplossing. Ik geloof dat de sleutel ligt in samenwerking met onze klanten”, klinkt het slotbetoog van Moerenhout.

nieuwsbrief

Abonneer je gratis op ITdaily !

  • This field is for validation purposes and should be left unchanged.
terug naar home